Duyurumuz, 7571 Sayılı ve "11. Yargı Paketi" olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 22. Maddesi ile 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’na eklenen 128/A. Maddesine ilişkindir.
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’na “Bilişim suçlarının işlenmesi suretiyle elde edilen menfaatin bulunduğu hesabın askıya alınması ve elkoyma” başlıklı 128/A maddesi eklenmiştir.
Eklenen madde ile birlikte;
Nitelikli Hırsızlık, Nitelikli Dolandırıcılık, Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması suçlarının işlendiği hususlarında makul şüphe halinde banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısı tarafından banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısı nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan ya da yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu suçta kullanılan her türlü hesabın kırksekiz saate kadar askıya alınmasına karar verilebileceğine dair düzenleme yapılmıştır.
Düzenlemenin ikinci fıkrasında Askıya alma işleminin teferruatıyla Cumhuriyet başsavcılığı ile hesap sahibine derhal bildirileceği, söz konusu işleme karşı hesap sahibinin Cumhuriyet başsavcılığına başvurabileceği ve işbu başvuru hakkında 24 saat içerisinde Cumhuriyet Savcısı tarafından karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
Üçüncü fıkra uyarınca ise askıya alma işlemi tamamlanmadan suç konusu menfaatin transferi halinde ilgili kuruma derhal bildirimde bulunularak askıya alma işlemi uygulanması talep edilebilecektir.
Dördüncü fıkra uyarınca askıya alınan hesaplardaki suç konusu menfaatlere hâkim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı emriyle elkonulabilecektir. Elkoyma işlemi için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Mali Suçları Araştırma Kurulu, Hazine Müsteşarlığı ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumundan, suçtan elde edilen değere ilişkin rapor alınması şartı ise aranmayacaktır.
Beşinci fıkrada yer alan düzenleme kapsamında elkoyma işlemi yapılan menfaatlerin uçtan zarar gören mağdura ait olduğunun anlaşılması halinde soruşturma veya kovuşturma evresinde sahibine iade edileceği hüküm altına alınmıştır.
Düzenlemenin altıncı fıkrası ise hukuki sorumluluğu tamamen ortadan kaldırmakta olup askıya alma işlemlerinin gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişilerden hukuki sorumluluk nedeniyle herhangi bir tazmin talebinde bulunulması mümkün değildir.
Düzenlemenin yedinci ve son fıkrası ise banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcılarına ilk fıkraların aksine ciddi bir yükümlülük getirmektedir. Düzenleme ile soruşturma veya kovuşturma kapsamında Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcılarından istenen bilgi veya belgenin on gün içinde fiziki veya elektronik ortamda gönderilmesi zorunlu kılınmış olup eksik gönderme yahut gönderilmeme halinde ise elli bin Türk lirasından üç yüz bin Türk lirasına kadar idarî para cezası verileceği hüküm altına alınmıştır.
Ancak bu kapsamda önemle belirtmek gerekir ki düzenleme ile bankalar, ödeme hizmeti sağlayıcıları veya kripto varlık hizmet sağlayıcılarına tanınan işbu yetkinin oldukça önemli olduğunu ayrıca hukuki sorumluluk kapsamı dışında bırakılmıştır. Bu halde kötü niyetli hareketlerin engellenmesinin mümkün olmadığını, masumiyet karinesine dokunan, ekonomik özgürlüğün kısıtlanmasına yönelik ve mülkiyet hakkında direkt müdahale niteliğindeki işbu yetkinin kötüye kullanılması halinde başvurulabilecek hiçbir yol bırakılmadığını belirtmek hatalı olmayacaktır. Adli merci olmayan gerçek ve tüzel kişilere tanınan işbu yetki masumiyet karinesine dokunmak suretiyle ve yetki sahibi kişilere adeta yargılama hakkı vermek suretiyle kanunla kurulmuş bağımsız tarafsız mahkeme önünde yargılanma hakkını hiçe sayacak şekilde Adil Yargılanma Hakkını da hiçe saymıştır.
İşbu değişiklikler, Resmî Gazete’de yayım tarihi olan 25.12.2025 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
NAZALI VERGI & HUKUK