Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan 2018/4 sayılı genelge ile Kayıtdışı İstihdamla Mücadelede Uygulamada karşılaşılan sorunlar, Sosyal Güvenlik Merkezlerinde yaşanan tereddütlerin giderilmesi, kayıt dışı istihdamla mücadele iş ve işlemlerin yeniden düzenlenmesi ile ilgili 2015/25 sayılı Genelge’nin “İşe başlama tarihlerinin tespiti” ve “(4/a) sigortalıları” yönünden bazı değişiklik ve eklemeler yapılmıştır.
Buna göre;
İşe başlama tarihlerinin tespiti;
Genelge ile “Gelen bilgilerde; 5510 sayılı Kanunun 59 uncu maddesindeki kamu idarelerinin denetim elemanları dışında kalan kamu idarelerinin kolluk, zabıta, doktor, veteriner, mühendis vb. memurlarının tutanağı ile çalışmanın belirlenmesi durumunda; tutanak tarihi ile tutanakta belirtilen işe başlama tarihi arasında farklılık olması halinde tutanağın tutulduğu tarih, “işe giriş tarihi” olarak kabul edilecektir. Ancak, tutanak tarihi ile Kuruma bildirilen işe başlama tarihi aynıysa veya Kuruma bildirilen işe giriş tarihi daha önceki bir tarih ise Kuruma bildirilen işe giriş tarihi esas kabul edilerek herhangi bir işlem yapılmayacaktır. Kimlik bildirme formu 2’de, formun işverence onaylandığı tarihten önceki bir tarih işe başlama tarihi olarak belirtilmiş olsa dahi, formun işverence onaylandığı tarih esas sigortalı “işe başlama tarihi” olarak kabul edilip gerekli işlemler yapılacaktır. Ancak, formda belirtilen işe başlama tarihi ile Kuruma bildirilen işe başlama tarihi aynıysa veya Kuruma bildirilen işe giriş tarihi daha önceyse Kuruma bildirilen işe giriş tarihi esas kabul edilecektir.
Kamu Denetim Elemanı olarak sayılmayan kamu görevlilerince tutulan tutanaklarda yer alan tespitler neticesinde çalışan beyanı ile işverenin Kuruma yapmış olduğu bildirimler arasında farlılık olduğu durumlar ele alınmış, tutarsızlık olduğu durumlarda 10 gün sınırlaması getirilmiştir. 01.01.2018 tarihinde çalışmaya başladığını beyan eden bir çalışanın işveren tarafından 09.01.2018 tarihinde Kuruma işe giriş bildirgesinin verildiğinin Kurumca tespit edilmesi durumunda işverenin beyan etmiş olduğu işe giriş tarihi esas alınarak işlem yapılması gerektiği uygun görülmüştür.
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yapılan trafik denetimleri sonucu düzenlenen trafik idari para cezası karar tutanakları ile ilgili olarak, tutanak tarihi, “işe başlama tarihi” olarak kabul edilip gerekli işlemler yapılacaktır. Ancak, bu sigortalı tesciline ilişkin yapılan itirazlarda; ticari araç sürücüsü ile araç sahibi arasında hizmet akdi ilişkisinin bulunup bulunmadığı hususu ünite idari para cezası itiraz komisyonunca incelenerek karara bağlanacaktır. Ünite itiraz komisyonu tarafından karar verilememesi halinde ise konu denetime sevk edilebilecektir.
Sigortalı çalışması bir kamu kurum veya kuruluşundan alınacak onay, çalışma izni, çalışma oluru veya çalışma ruhsatı vb. belgelere bağlı olanlar için, söz konusu belgelerin onay makamınca onaylanması, olur verilmesi veya sigortalıya ait çalışma izni alınmasının belirli bir süre gerektirmesi nedeniyle, işyerinde çalışacak kişilerin çalışma veya iş sözleşmelerinde başka tarihler bulunsa dahi sigortalının çalışması çalışma izni onay veya oluruna bağlı olduğundan, onay veya olur tarihinden itibaren bir ay içerisinde sigortalı işe giriş bildirgesi verilmesi halinde ayrıca bir inceleme ve araştırmaya gidilmeksizin işveren tarafından verilen işe giriş bildirgesinde yer alan işe başlama tarihi esas alınacaktır. Ancak, işverenin çalışma izin onay veya olur tarihinden itibaren bir ay içerisinde bildirimde bulunmaması halinde bu defa söz konusu belgelerin onay makamınca onaylanma tarihi veya olur verilme tarihi, sigortalı işe başlama tarihi olarak kabul edilip gerekli işlemler yapılacaktır.
Yabancı uyruklu sporcuların spor kulüpleriyle yaptıkları sözleşmeler, ilgili federasyonun sözleşmeyi onaylamasından sonra sporcuya ikametgâh izni alınabilmesi için kulüp tarafından Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ ne gönderilmektedir. Yabancı uyruklu sporcular için öngörülen işlem süreçlerinin onaya tabi işlemler olması ve bürokratik işlemlerin öngörülemeyen bir süre içermesi nedeniyle yabancı uyruklu sporcular adına verilecek işe giriş bildirgelerinin ikametgâh izin belgesinin sporcuya tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde verilmesi halinde ayrıca bir inceleme ve araştırmaya gidilmeksizin işveren tarafından verilen işe giriş bildirgesinde yer alan işe başlama tarihi esas alınacaktır.
Türk uyruklu sporcuların spor kulüpleriyle yaptıkları sözleşme süreçlerinin onaya tabi işlemler olması nedeniyle, sporcuların işe giriş bildirgelerinin hangi tarihlerde olacağı konusunda tereddütlerin giderilmesine yönelik söz konusu sporcuların kulüpleri ile yaptıkları sözleşmelerin onaylanmasından itibaren bir ay içerisinde işe giriş bildirgelerinin verilmiş olması halinde ayrıca bir inceleme ve araştırmaya gidilmeksizin işveren tarafından verilen işe giriş bildirgesinde yer alan işe başlama tarihi esas alınacaktır.
KADİM Servislerince, vergi dairelerinden işyeri durum tespit tutanağı/yoklama fişlerinin alınması durumunda; alınan bu fişlerde yer alan çalışan sayısı ile aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen çalışan sayısı karşılaştırılarak, sayının mutabık olması durumunda herhangi bir işlem yapılmayacak, sayının aylık prim ve hizmet belgesindeki sayıdan az olması durumunda farklılık bir yazı ile ilgili vergi dairesine bildirilecek, sayının yoklama fişinde fazla olması durumunda ise, kişilerin kimlik bilgileri var ise işe başlama tarihi olarak tutanak tarihi esas alınmak suretiyle re’sen işlem yapılacak, kimlik bilgileri yok ise ilgili işyerinin denetimi için konu sosyal güvenlik denetmenliğine intikal ettirilecektir.
(4/a) sigortalıları yönünden yapılacak işlemler;
Yine aynı genelgede yapılan bir diğer değişiklikte “PTT memurlarınca yapılan tebligatların, resmi kuruluşlarca düzenlenen belge (tutanak) niteliğinde olması nedeniyle iş yerlerine yapılan tebligatların, PTT memurları tarafından 7201 sayılı Kanuna uygun olarak yapıldığının ve işyerine tebliğ edilen mazbataların üzerine “işyeri çalışanı”, “işyeri daimi çalışanı”, “görevli sekreter” gibi ibarelerin yazıldığının tespiti halinde bu bilgi ve belgeler uyarınca tebligatın teslim alındığı tarih için re ‘sen sigortalılık sağlanacaktır. Bununla birlikte işveren tarafından tebligatı teslim alan kişinin kendi çalışanı olmadığı, komşu işyeri sahibi/çalışanı olduğu veya söz konusu kişinin birinci veya ikinci derece (eş dâhil) hısmı olduğu için işyerinde bulunduğu, çalışmasının olmadığı ve ziyaret nedeniyle işyerine geldiği şeklinde yapılabilecek itirazlar, sunulacak belgelerin ve tebligat alındısında ismi bulunan kişi ile işverenin beyanlarının incelenmesi suretiyle ünite itiraz komisyonlarınca değerlendirilecektir.
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde aşağıdaki kişilerle irtibata geçmenizi rica ederiz.
|
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM |
Çağdaş Güren Yönetici Ortak, Sosyal Güvenlik Müşaviri |
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.