Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından 19.11.2020 tarihli ve Türkiye - Slovakya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi konulu 2020/47 sayılı Genelge yayımlanmıştır.
Sözleşme; Genel Hükümler, Uygulanacak Mevzuat, Özel Hükümler, Çeşitli Hükümler ile Geçici ve Son Hükümler olmak üzere 5 (beş) bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde, Sözleşmedeki terimlerin açıklamaları, Sözleşmenin mevzuatsal ve kişisel kapsamı, Akit Taraf vatandaşlarının eşit haklara sahip olduğu, sosyal güvenlik alanındaki hakların diğer Akit Tarafta da kullanılabileceğine ilişkin hükümler,
İkinci bölümde, uygulanacak mevzuat açısından genel kurallar ile geçici görevliler, uluslararası taşımacılık işletmeleri personeli, deniz taşıtlarında çalışan personel ile diplomatik misyonlar ve konsolosluk görevlilerinin, sosyal güvenlik mevzuatının uygulanması bakımından Akit Taraflardan hangisinin mevzuatına tabi tutulacağına ilişkin şart ve koşullar ile geçici görevlilerin tabi olduğu süreye ilişkin hükümler,
Üçüncü bölümde, malullük, yaşlılık ve ölüm aylıkları, ölüm yardımı, iş kazası ve meslek hastalığı sigortaları, işsizlik yardımları ve aile yardımlarına ilişkin hükümler,
Dördüncü bölümde, Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin çeşitli hükümler,
Beşinci bölümde ise Sözleşmenin yürürlüğe girmesi ve yürürlükte kalma süresi ile Sözleşme öncesi ve sonrası haklara ilişkin hükümler,
yer almaktadır.
Sözleşmenin Uygulama Alanı
Sözleşme 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;
- (a) bendi kapsamındaki sigortalılar ile bu kapsamda gelir/aylık alanlar için malullük, yaşlılık, ölüm sigortası ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortası ve işsizlik sigortasını,
- (b) ve (c) bendi kapsamındaki sigortalılar ile aylık alanlar için malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasını
kapsamaktadır.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde belirtilen emekli sandıkları Sözleşme kapsamında olup Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında olanlar için uygulanan Sözleşme hükümleri bunlar hakkında da uygulanacaktır. Bu kişiler hakkında Slovakya yetkili kurumları ile yapılacak yazışmalara Kurum aracılık yapacaktır. Ancak talep formülerlerinin düzenlenerek Kuruma intikal ettirilmesi ile ilgili işlemler, ilgili sandık tarafından gerçekleştirilecektir.
Uygulanacak Mevzuatın Belirlenmesi
İkili sosyal güvenlik sözleşmelerinin temel ilkelerinden birisi çalışılan ülke mevzuatına tabi olunmasıdır. Söz konusu ilkeye Sözleşmenin 7 nci maddesinde yer verilmiş, Sözleşmenin 8, 9, 10 ve 11 inci maddelerinde bu kurala ilişkin istisnalar düzenlenmiştir. Söz konusu istisna hükümlerinde; geçici görevle diğer Akit Tarafta bulunan çalışanların, uluslararası taşımacılık işletmeleri personeli ve deniz taşıtlarında çalışan personel ile diplomatik misyonlar ve konsolosluk görevlilerinin hangi Akit Tarafın mevzuatına tabi kalacakları düzenlenmektedir. Sözleşmenin 12 nci maddesinde ise, tarafların karşılıklı anlaşmak suretiyle 8, 9, 10 ve 11 inci maddelerin uygulanmasında değişiklik yapabileceği hükme bağlanmıştır.
Genelgenin tam metnine BURADAN ulaşabilirsiniz.
|
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM enazali@nazali.av.tr |
Çağdaş Güren Yönetici Ortak, Sosyal Güvenlik Müşaviri cguren@nazali.av.tr |