Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından 01.02.2022 tarihli ve 2022 Ocak Aylık Artışları ve Gelir/Aylık Alt Sınırları Konulu Genel Yazı yayımlanmıştır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 55'inci ve geçici 1'inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince bu Kanun ve Kanunla mülga 506, 1479, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre bağlanan gelir ve aylıkların artırılması ve alt sınır aylıkları, 82'nci maddesine göre günlük prime esas asgari ve azami günlük kazanç miktarları, geçici 4'üncü maddesine göre belediye başkanlarına ödenen tazminatları, 667 sayılı KHK kapsamında vazife malullüğü aylığı bağlananlardan, başkasının yardım ve desteği olmadan yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olanlara ödenecek bakım ücreti ile 5454 sayılı Kanunun 1'inci maddesine göre yapılan ek ödemeler ve 2022 sayılı Kanuna göre ölüm gelir ve aylığı alan çocuklara yapılan fark ödemeleri 2022 yılı Ocak-Haziran dönemi için aşağıdaki usul ve esaslar doğrultusunda yapılacaktır.
1) Güncelleme katsayısı;
Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları yönünden özel sektör için 01.01.2022, kamu sektörü için
15.01.2022 tarihinden sonra tahsis talebinde bulunan sigortalılara bağlanacak aylıklarda kullanılacak güncelleme katsayısının hesaplanmasında; gayri safi yurtiçi hasıla gelişme hızının (GH) her yıl 1 Nisan’da açıklanması nedeniyle GH açıklanana kadar 2021 yılı en son temel yıllı tüketici fiyatları endeksindeki (TÜFE) artış oranının bir önceki yılın Aralık ayına göre değişiminin (2021 yılı yıllık TÜFE oranının) % 36,08 olması nedeniyle, Nisan/2022 ayına kadar hesaplanan aylıklarda güncelleme katsayısı 1,3608 olarak dikkate alınacaktır.
2) 5510 sayılı Kanunun 55'inci ve geçici 1'inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince bu
Kanun ve Kanunla mülga 506, 1479, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre bağlanan gelir ve aylıkların artırılması ve alt sınır aylıkları;
5510 sayılı Kanunun 55'inci maddesinde bağlanan gelir ve aylıkların her yılın Ocak ve Temmuz ödeme tarihlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranı kadar arttırılarak ödeneceği öngörülmüş olup, 2021/Temmuz-Aralık süresi TÜFE oranı %25,47 olarak belirlenmiştir.
Buna göre, 2022 yılı Ocak ödeme döneminde;
a) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce bağlanan ölüm gelir/aylıkları ile Kanunun yürürlük tarihinden önce malullük ve yaşlılık aylığı almakta iken Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak aylıklar aşağıda belirtilen miktarlardan az olamayacaktır.
b) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra çalışırken ölen sigortalıların hak sahipleri ile
Kanunun yürürlük tarihinden sonra malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmış durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak aylıklar sigortalı aylığını geçemeyecek şekilde Genel Yazı’da belirtilen miktarlardan az olamayacaktır.
c) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalının sadece 2000 yılından sonra hizmetlerinin bulunması (4447 sayılı Kanuna göre aylık bağlama sistemi + 5510 sayılı Kanuna göre aylık bağlama sistemi) halinde hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylıkları sigortalı aylığını geçemeyecek şekilde Genel Yazı’da belirtilen miktarlardan az olamayacaktır.
d) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce ölen sigortalıların hak sahiplerine 4447 sayılı
Kanuna göre bağlanacak ölüm geliri aşağıda belirtilen miktarlardan az olamayacaktır.
01.01.2022 tarihinde geçerli olan asgari günlük kazanç 166,80 TL olduğundan alt sınır geliri:
166,80 x 30 x %35 = 1.751,40 TL’dir.
3) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre günlük prime esas asgari ve azami günlük kazanç miktarları;
4857 sayılı İş Kanunu’nun 39’uncu maddesine göre Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenen bir günlük asgari ücret; 16 yaşından küçükler ve büyükler için 01.01.2022-31.12.2022 tarihleri arasında günlük 166,80 TL olarak belirlenmiştir.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi gereğince, 16 yaşından küçük olanlarda dahil olmak üzere 01.01.2022-31.12.2022 tarihleri arasında prime esas kazancın alt sınırı 166,80 TL, üst sınırı ise asgari günlük kazancın 7,5 katı olan 1.251,00 TL’dir.
Diğer taraftan, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun 25. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilerin, yaş durumlarına göre asgari ücretlerinin %50’si sigorta primlerinin hesabına esas tutulmaktadır.
Buna göre, aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilerin prime esas kazançları; 01.01.2022-31.12.2022 tarihleri arasında 83,40 TL olarak uygulanacaktır.
4) 01.01.2022-30.06.2022 döneminde aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı 0,235445 olarak belirlenmiştir.
5) 2022 sayılı Kanun gereğince ölüm gelir ve aylığı alan çocuklara yapılan fark ödemeleri;
5510 sayılı Kanun ile bu Kanunla mülga 506 ve 2925 sayılı kanunlara göre aylık ve gelir almakta olan yetim çocuklara 2022 sayılı Kanun gereğince yapılacak fark aylık ödemelerinde aylıklarının,
01.01.2022-30.06.2022 tarihleri arasında özürlülük dereceleri;
- %70 ve üzerinde olduğu tespit edilenlerde;
- 1/1/2022-30/6/2022 süresi için, 5253 x 0,235445 = 1.236,79 TL’nin,
- %40 ile %69 arasında olanlar ile 18 yaşından küçük olup, özürlülük derecesi %40 ve üzeri olanlara ise,
- 1/1/2022-30/6/2022 süresi için, 3502 x 0,235445 = 824,53 TL’nin,
altında olması halinde, aradaki fark kadar aylıklarına ilave ödeme yapılması gerekmektedir.
7) 667 sayılı KHK ile 4/1(a) ve 4/1(b) kapsamında vazife malullüğü aylığı bağlananlardan, başkasının yardım ve desteği olmadan yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olanlara 2022 yılı için ödenecek bakım ücreti miktarı;
Net asgari ücret: 4.253,40 TL.
Bakım ücreti: 4.253,40 TL x 2 = 8.506,80 TL olacaktır.
8) 5510 sayılı Kanunun ek 19 uncu maddesinde yapılan düzenleme ile 5510 sayılı Kanun veya bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamının dosya bazında, 8.2.2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesi uyarınca yapılacak ek ödeme dahil 2.500,00 TL'den (ek ödemesiz 2.403,85) az olamayacağı öngörüldüğünden, bu kapsama giren aylıklar 2022 Ocak ödeme döneminden itibaren yeni belirlenen tutar üzerinden ödenecektir.
9) 2022 yılında malullük sigortasından tahsis talebinde bulunan sigortalılar ile ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak aylıklara uygulanacak alt sınır aylıklarının 4/1-(a) kapsamında bağlanan aylıklar için 902,07 TL, 2925 sayılı Kanuna göre 676,94 TL, 4/1-(b) kapsamında bağlanan aylıklar için 878,08 TL, 2926 sayılı Kanuna göre 759,49 TL olarak esas alınması gerekmektedir.
10) Cenaze ödeneği;
2022 yılı için öngörülen cenaze ödeneği miktarı 1.250,00 TL’dir.
12) 4/1-(a) veya 4/1-(b) kapsamındaki sigortalı veya hak sahiplerine 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre bağlanacak aylıklarda alt sınır aylığı uygulaması;
2330 sayılı Kanuna ve 667 KHK’ya göre ödenen aylıklarda dosyadaki ilk gelir/aylık başlangıç tarihi 01.01.2022-30.06.2022 tarihleri arasında olanlar için kişinin öğrenim durumu ve maluliyet derecesi dikkate alınarak ekli tablolar kullanılacaktır.
Genel yazının tamamına BURADAN ulaşabilirsiniz.
NAZALI VERGI & HUKUK