30 Aralık 2023 tarihli ve 32415 (2. Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 324 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86, 103 ve mükerrer 121 inci maddelerinde yer alan ve yeniden değerleme oranında artırılan maktu had ve tutarlar, basit usule tabi mükelleflerde toplu belge düzenleme uygulaması ile 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen bir kısım menkul kıymetlerden 2023 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iradının beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulamasına ilişkin hususlar açıklanmıştır.
2024 TAKVİM YILINDA UYGULANACAK OLAN BAZI HAD VE TUTARLAR
- Birinci derece engelliler için 6.900 TL
- İkinci derece engelliler için 4.000 TL
- Üçüncü derece engelliler için 1.700 TL
GVK’nın 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının;
- (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 26.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 690.000 TL,
- (7) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 790.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 1.500.000 TL
- Büyükşehir belediye sınırları içinde 55.000 TL
- Diğer yerlerde 34.000 TL
- (1) numaralı bent için 690.000 TL ve 1.100.000 TL,
- (2) numaralı bent için 340.000 TL,
- (3) numaralı bent için 690.000 TL,
GVK’nın 68’inci maddesinin birinci fıkrasının;
- (4) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 790.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 1.500.000 TL,
- (5) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 26.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 690.000 TL
193 sayılı Kanun’un 103’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife, 2024 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir:
|
110.000 TL'ye kadar |
% 15 |
|
230.000 TL'nin 110.000 TL'si için 16.500 TL, fazlası |
% 20 |
|
580.000 TL'nin 230.000 TL'si için 40.500 TL (ücret gelirlerinde 870.000 TL'nin 230.000 TL'si için 40.500 TL), fazlası |
% 27 |
|
3.000.000 TL'nin 580.000 TL'si için 135.000 TL, (ücret gelirlerinde 3.000.000 TL'nin 870.000 TL'si için 213.300 TL), fazlası |
% 35 |
|
3.000.000 TL'den fazlasının 3.000.000 TL'si için 982.000 TL, (ücret gelirlerinde 3.000.000 TL'den fazlasının 3.000.000 TL'si için 958.800 TL), fazlası |
% 40 |
BASİT USULDE KAZANÇ TESPİTİ İLE İLGİLİ HUSUSLAR
Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kâr hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan maddelerin ticaretini yapanların, 2024 takvim yılında da basit usulden yararlanabilmeleri için alış, satış veya hasılatlarının 31/12/2023 tarihi itibarıyla aşağıda belirtilen hadleri aşmaması gerekmektedir.
|
Emtianın Cinsi |
Büyükşehir Belediye Sınırları Dışında Kalan Yerlerde |
Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde Kalan Yerlerde |
|
||
|
|
|||||
|
Yıllık Alım Ölçüsü (TL) |
Yıllık Satış Ölçüsü (TL) |
Yıllık Alım Ölçüsü (TL) |
Yıllık Satış Ölçüsü (TL) |
|
|
|
|
|||||
|
Değerli Kağıt |
1.180.000 |
1.300.000 |
1.400.000 |
1.700.000 |
|
|
Şeker-Çay |
870.000 |
1.180.000 |
1.100.000 |
1.400.000 |
|
|
Milli Piy. Bil., Hemen Kazan, Süper Toto vb. |
870.000 |
1.180.000 |
1.100.000 |
1.400.000 |
|
|
İçki (Bira ve Şarap Hariç) -İspirto-Sigara-Tütün |
870.000 |
1.180.000 |
1.100.000 |
1.400.000 |
|
|
Akaryakıt ( LPG hariç ) |
1.300.000 |
1.400.000 |
1.700.000 |
2.000.000 |
|
Belirtilen bu malların alım satımı ile uğraşanlar hakkında, basit usulün özel şartları bakımından yukarıdaki hadler dikkate alınmak suretiyle, 2/5/1982 tarihli ve 17682 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:136)’ndeki hesaplamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Basit usule tabi mükelleflerle ilgili 6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:215) ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2024 tarihine kadar devam etmesi Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun görülmüştür.
MENKUL SERMAYE İRADININ BEYANINDA İNDİRİM ORANI UYGULAMASI
(1) 193 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan ikinci fıkrasında, 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (6), (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yer alan menkul sermaye iratlarına (döviz cinsinden açılan hesaplara ödenen faiz ve kâr payları, dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilenler hariç) fıkrada belirtilen indirim oranının uygulanması suretiyle bulunacak kısmın, bu iratların beyanı sırasında indirim olarak dikkate alınacağı belirtilmişti.
(2) 193 sayılı Kanunun indirim oranı uygulamasına yönelik 76 ncı maddesinin ikinci fıkrası 1/1/2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmakla birlikte, anılan Kanunun geçici 67 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası hükmü gereğince 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan hükümler esas alınacağından, indirim oranı uygulaması bahsi geçen menkul kıymet gelirleri için devam etmektedir.
(3) İndirim oranı; 213 sayılı Kanuna göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değereme oranının, aynı dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmekte olup 213 sayılı Kanun hükümlerine göre 2023 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranı %58,46’dır. Bu dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı ise % 16,59’dur. Buna göre, 2023 yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında uygulanacak indirim oranı (%58,46 / %16,59=)% 352,38 olmaktadır.
Bu oranlar dikkate alındığında, 2023 yılı gelirlerine uygulanacak indirim oranı birden büyük çıkmaktadır.
(4) Bu kapsamda, 2023 yılında elde edilen menkul sermaye iratlarından, 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve 193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler indirim oranının birden büyük olması dolayısıyla beyan edilmeyecektir.
(5) Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının ve ticari işletmelere dahil kazanç ve iratların beyanında indirim oranı uygulanmamaktadır.
(6) 193 sayılı Kanunun geçici 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, anılan Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları 1/1/2006 tarihinden itibaren nihai olarak tevkifat yoluyla vergilendirilmekte olup bu gelirlerin beyanı ve bu gelirlere indirim oranı uygulanması söz konusu değildir.
NAZALI VERGI & HUKUK