6735 SAYILI ULUSLARARASI İŞGÜCÜ KANUNU

27.09.2016

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu 13.08.2016 tarih 29800 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu kanunun özeti aşağıda dikkatinize sunulmaktadır.

• 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
• 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanuna Yapılmış olan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılacaktır.
• Çalışma iznine ilk kez başvuruda bulunan yabancının, başvurusunun olumlu değerlendirilmesi halinde yabancıya, gerçek veya tüzel ya da kamu kurum veya kuruluşlarına ait belirli bir işyerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde iş veya hizmet süresini aşmayarak ve belirli bir işte çalışmak şartıyla en çok bir yıl geçerli çalışma izni verilir.
• Çalışma izni uzatma başvurusunda bulunan yabancıya aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilir.
• Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir.
• Süresiz çalışma iznine sahip olan yabancıya seçme seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile askerlik yapma yükümlülüğü hariç olarak Türk vatandaşlarına tanınan haklar sağlanmıştır.
• Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile başvurusu uygun görülen yabancılara ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla Turkuaz Kart verilir. Turkuaz Kart, yabancıya Türkiye’de süresiz çalışma hakkı, eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ise ikamet hakkı veren belgedir.
• Turkuaz Kart sahibi yabancı bu Kanunda düzenlenen süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanır.
• Geçici koruma sağlanan yabancılara Turkuaz Kart hükümleri uygulanmaz.
• Bu Kanuna göre verilen çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti, ikamet izni yerine geçer. Ancak yabancının herhangi bir nedenle ikamet izni alması yabancıya çalışma hakkı vermez.
• Bu Kanuna göre verilen çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti, 6458 sayılı Kanunun 27 nci maddesi uyarınca ikamet izni yerine geçer. Ancak, 6458 sayılı Kanunda tanımlanan mülteci ya da ikincil koruma statüsü dışında yabancının herhangi bir nedenle ikamet izni olması yabancıya çalışma hakkı vermez.
• Çalışma izni muafiyetiyle geçirilen süreler kanuni çalışma izni veya ikamet izni sürelerinin hesabında dikkate alımaz.
• Yabancı öğrencilerden önlisans ve lisans düzeyinde öğrenim görmekte olanlar, öğrenimlerinin ilk yılının tamamlanmasından sonra çalışma iznine başvurabilirler ve ancak kısmi süreli olarak çalışabilirler. Örgün öğretime kayıtlı lisansüstü öğrenciler için bu sınırlamalar uygulanmaz.
• Öğrenimlerini Türkiye’de ya da yurtdışında bir yükseköğrenim kurumunda tamamlayarak mühendis veya mimar ünvanlarını almış olan yabancılar proje bazlı ve geçici süre ile çalışma izni alarak çalışabilirler.
• Aşağıda sayılan yabancılara istisnai olarak çalışma izni verilebilmektedir.

Bakanlıkça belirlenen uluslararası işgücü politikasına uygun olarak;

a) Eğitim düzeyi, ücreti, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ve benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli işgücü olarak değerlendirilen,

b) Bilim ve teknolojiye katkısı, yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü ve benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli yatırımcı olarak değerlendirilen,

c) Belirli bir süre için işvereni tarafından Türkiye’de gerçekleştirilen bir projede istihdam edilen,

ç) İçişleri Bakanlığı veya Dışişleri Bakanlığı tarafından Türk soylu olduğu bildirilen,

d) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı,

e) Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşı,

f) 6458 sayılı Kanun uyarınca uluslararası koruma başvurusu sahibi, şartlı mülteci, geçici koruma sağlanan veya vatansız ya da mağdur destek sürecinden yararlanan insan ticareti mağduru,

g) Bir Türk vatandaşı ile evli ve eşiyle Türkiye’de evlilik birliği içinde yaşayan,

ğ) Yabancı devletlerin ve uluslararası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerinde diplomatik dokunulmazlığı olmadan çalışan,

h) Alanındaki başarısı ile uluslararası düzeyde temayüz etmiş olarak bilimsel, kültürel, sanatsal veya sportif amaçla Türkiye’ye gelen,

ı) Sınırötesi hizmet sunucusu.

• Bu Kanuna göre;

a) Bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeksizin,

1) Bağımsız veya süresiz çalışma izni ile çalışan yabancıya dört yüz Türk Lirası,

2) Yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için dört yüz Türk Lirası,

b) Çalışma izni olmaksızın,

1) Bir işverene bağlı olarak çalışan yabancıya iki bin dört yüz Türk Lirası,

2) Bağımsız çalışan yabancıya dört bin sekiz yüz Türk Lirası,

3) Yabancı çalıştıran işverene veya işveren vekiline her bir yabancı için altı bin Türk Lirası, tutarında idari para cezası verilir.

Yukarıda  sayılan fiillerin tekrarı hâlinde idari para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.

Diğer Kanunlarda yapılan değişiklikler:

• 6458 sayılı Kanun’un 38 maddesine eklenen fıkra uyarınca, Kamu kurum ve uruluşları aracılığıyla gelerek Türkiye’de öğrenim görecek yabancılara, öğrenim süresince ikamet izni verilebilir.
• 6235 sayılı Kanun’un 34. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, Yabancı müteahhit veya yabancı kuruluşlar, yalnız mühendislik veya mimarlık işlerine münhasır kalmak kaydıyla, çalışma izni ile diploma denkliği tespiti yapılması şartı aranmaksızın yabancı mühendis ve mimar çalıştırabilirler.
• 6235 sayılı Kanun’un 35. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca Yukarıda sayılanlar kapsamına girmeyen işlerde yabancı mühendisler ve yabancı mimarlar, Odalar Birliğinin görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma izni ile çalıştırılabilir.

Geçiş Hükümleri

• Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki mevzuat hükümlerine göre Bakanlıkça verilmiş ve geçerliliğini sürdüren süresiz çalışma izinleri, iptal edilmediği sürece geçerlidir.
• Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ve işlemleri devam eden çalışma izni başvurularında, bu Kanunla yapılan değişikliklerden önceki mevzuat hükümlerinin başvuru sahibi lehine olan hükümleri dikkate alınır.
• Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar mevcut düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Bilgi edinilmesini rica ederiz.

İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde aşağıdaki kişilerle irtibata irtibata geçmenizi rica ederiz.

Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM enazali@nazali.av.tr

Çağdaş Güren Yönetici Ortak, Sosyal Güvenlik Müşaviri cguren@nazali.av.tr

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.