Ajanda

7143 SAYILI YENİDEN YAPILANDIRMA KANUNU’NDA YER ALAN SOSYAL GÜVENLİK DÜZENLEMELERİ

21.05.2018

7143 sayılı “Vergi Ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun”, (“7143 sayılı Kanun”) 18.05.2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun ile birtakım kamusal alacakların yeniden yapılandırılmasına imkan sağlanmakla birlikte sosyal güvenlik mevzuatına dair önemli düzenlemeler getirilmiştir.  

Sosyal Güvenlik Kurumu yönünden yapılandırmaya konu alacaklar; sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer’i alacakları şeklinde düzenlenmiştir.

7143 sayılı Kanun ile sosyal güvenlik mevzuatında getirilen düzenlemeler ise; genç girişimcileri desteklemek amacıyla sigorta primleri desteği sağlanması, gelir ve aylık ödemesi yapılanlara dini bayramlarda ödenmek üzere bayram ikramiyesi verilmesi, köy ve mahalle muhtarları, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların prim borçlarının silinmesi yönünde olmuştur.

Kanun Kapsamında Yeniden Yapılandırılacak Olan Sosyal Güvenlik Kurumu Alacakları

(i) Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu Alacakları

2018 yılı Mart ayı ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanun’un yayımı tarihinden önce tahakkuk ettiği hâlde bu Kanun’un yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan;

  1. 5510 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacaklarının,
  2. İsteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacaklarının,
  3. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı ile bunlara bağlı gecikme zammı alacaklarının,
  4. 31.03.2018 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin 31.05.2018 tarihinden önce Sosyal Güvenlik Kurumu’nca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği hâlde bu ödenmemiş olan; eksik işçilikten kaynaklanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı tutarlarının, bu Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının,
  5. 31.03.2018 tarihine kadar (bu tarih dâhil) yapılan tespitlere ilişkin olup ilgili kanunları uyarınca uygulanan kesinleşmiş idari para cezalarının %50 si ile idari para cezalarına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı alacaklarının tamamının,
  6. Kapsama giren alacakların; asıllarının Kanun’un yayımı tarihinden önce ödenmiş olmasına rağmen, fer’ilerinin ilgili Kanun’un yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olduğu durumlarda, aslı ödenmiş fer’i alacağın %40’ının bu Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, kalan %60’ ının

tahsilinden vazgeçilmektedir.

(ii) Kesinleşmemiş Sosyal Güvenlik Kurumu Alacakları

  1. 31.03.2018 tarihinden önce (bu tarih dahil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup, yapılandırmadan yararlanmak için Kanun’un yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvurulduğu halde işverene tebliğ edilememiş olan eksik işçilik sigorta primi asılları ile bu alacaklara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı tutarlarının, ilk taksit bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
  2. 31.03.2018 tarihinden önce (bu tarih dâhil) yapılan tespitlere ilişkin olup Kanun’un yayım tarihinden önce tebliğ edilen kesinleşmemiş ve Kanun’un yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan idari para cezası asıllarının %50’si ile bu tutara Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, idari para cezası kalan %50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçmektedir.
  3. 31.03.2018 tarihinden önce (bu tarih dahil) yapılmış tespitlere ilişkin idari para cezalarından Kanun’un yayımı tarihinden sonra tebliğ edilenler için ilgililerce tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde yazılı başvuruda bulunularak idari para cezasının %50’sinin, ilk taksiti tebligatı izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler hâlinde altı eşit taksitte ödenmesi şartıyla idari para cezasının kalan %50’sinin tahsilinden vazgeçilmektedir.

Başvuru ve Ödeme Süresi

7143 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; Kanun’un yayımı tarihini (15.08.2018) izleyen ikinci ayın sonuna kadar Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuruda bulunmaları gerekmektedir.

Bu Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya taksitler halinde ödenebilecektir.

Hesaplanan tutarların taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar;

  1. Altı eşit taksit için 1,045,
  2. Dokuz eşit taksit için 1,083,
  3. On iki eşit taksit için  1,105,
  4. On sekiz eşit taksit için 1,15,

katsayısı ile çarpılarak bulunacaktır.

Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların taksitle ödeme seçeneği tercih edildiği durumda, ilk taksiti 7143 sayılı Kanun’un yayımı tarihini izleyen üçüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami on sekiz eşit taksitte ödenmesi gerekmektedir.

Buna ek olarak, Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil dairelerine yapılacak ödemelerin kredi kartı ile yapılmasına imkanı sağlanmıştır.

Yeniden yapılandırma ile ilgili düzenlemelerden yararlanmak isteyen borçluların, yukarıda belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekmektedir.

Borçluların, taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri hâlinde ise  yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybedeceklerdir.

Sosyal Güvenlik Mevzuatı İle İlgili Diğer Düzenlemeler

  1. 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar ile ek 5 (Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar) ve ek 6 ncı (Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar) maddeleri kapsamında sigortalı olanların, bu madde kapsamındaki borçlarını yapılandırmaları hâlinde, yapılandırılan borçlarının ilk taksitini ödemeleri kaydıyla genel sağlık sigortasından yararlanmalarına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
  2. 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortası tescili yapılmış olup da gelir testine hiç başvurmayan sigortalıların 30/11/2018 tarihine kadar gelir testine başvurmaları halinde, genel sağlık sigortası primlerinin gelir testi sonucuna göre güncellenmesi sağlanmaktadır.
  3. 2018 yılı Nisan ayı ve öncesi döneme ilişkin olmak üzere, 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında prim borcu olanların, 31/12/2018 tarihine kadar söz konusu borçları gecikme zammı ve gecikme cezası olmaksızın ödemlerine ve aynı tarihe kadar sağlık yardımlarından yararlanmalarına imkan sağlanmıştır.
  4. Ekonomik büyüme ve kalkınmayı desteklemek amacıyla genç girişimlere sigorta primi istisnası getirilmektedir. Buna göre; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20 nci maddesi kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanmak suretiyle vergi teşvikinden faydalanan mükelleflerden, mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olmaları koşulu ile, 1/6/2018 tarihinden itibaren ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri, 1 yıl süreyle prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan tutar kadar Hazine’ce karşılanacaktır. Adi ortaklıklar ve şahıs şirket ortaklıklarında sadece bir ortak bu fıkra hükmünden yararlanabilecektir.
  5. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından gelir ve aylık ödenmekte olanlara, ödeme tarihinde gelir ve aylık almaya devam etmesi koşulu ve bedeli Hazine tarafından karşılanmak üzere , Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı’nda 1.000’er TL tutarında bayram ikramiyesi ödenmesi yönünde düzenleme yapılmıştır.
  6. Köy ve mahalle muhtarları, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan 31.05.2018 tarihi itibarıyla prim borcu bulunan ve  söz konusu borçlarını 7143 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödememeleri veya yapılandırmamaları halinde sigortalılık sürelerinin durdurulacak ve prim borçlarının silinecektir. Sigortalılıkları durdurulanlardan 5510 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya devam etmeleri halinde sigortalılıklarının 01.06.2018 tarihi itibarıyla yeniden başlatılacaktır.

Ersin Nazalı

Yönetici Ortak, Avukat, YMM     

Çağdaş Güren

Yönetici Ortak, Sosyal Güvenlik Müşaviri

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.