Duyurumuz, 28 Şubat 2019 tarihli, 30700 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7164 sayılı Maden Kanunu İle Bazı Kanunlarda Ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen 3213 sayılı Maden Kanunu’na (“Kanun”) ilişkin yeni düzenlemeleri içerir.
Kanun’un hakların bölünmezliği, devir ve intikalini düzenleyen hükmü çerçevesinde, madenler üzerinde tesis olunan ilk müracaat, arama ruhsatı, buluculuk ve işletme ruhsatı haklarının hiçbiri hisselere bölünememektedir. Bu kapsamda, görünür rezerv geliştirme hakkının da hisselere bölünemeyeceği yeni düzenleme ile yürürlüğe girmiştir. İşbu düzenlemeye göre, buluculuk ve görünür rezerv geliştirme hakları maden siciline bilgi amaçlı şerh edilecektir. Ruhsat hukukunun sona ermesi hariç ruhsatın devri, intikali, terkini ve iptali, sicile şerh edilmiş buluculuk ve görünür rezerv geliştirme haklarını ortadan kaldırmayacaktır.
Maden üretim faaliyetleri ile bu faaliyetlere dayalı ruhsat sahasındaki tesisler için işyeri açma ve çalışma ruhsatları sadece il özel idarelerinden verilmekteyken, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından da verileceği öngörülmüştür. Ayrıca, maden ruhsat sahalarında maden üretim faaliyetleri ile bu geçici tesisler dışındaki faaliyet ve/veya tesisler için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın izni olmadan işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınamayacaktır. Maden işletme faaliyetinin yapılamaz hale geldiği alanın ruhsattan taksir edilmesine veya ruhsatın iptali edilmesine de Bakanlık karar verecektir.
Kanun’da çevresel etki değerlendirmesi ile ilgili karar, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, mülkiyet izni olmadan veya ruhsat bedeli, cezalar ve diğer yaptırım hükümlerine uyulmadığının tespiti halinde 30.000 TL olan idari para cezası 46.579 TL olarak güncellenmiştir.
Ruhsat sahalarında ruhsat sahiplerinin madencilik faaliyetleri ve madenlerin işlenmesine yönelik faaliyetler haricinde başka bir faaliyette bulunamayacağı ve geçici tesisler dışında herhangi bir tesis veya alt yapı tesisi kullanılamayacağı belirtilmiştir. Ayrıca, maden ruhsat sahalarının hafriyat toprağı, cüruf, inşaat yıkıntı atığı ve benzeri atıklar için döküm alanı olarak kullanılamayacağı, kullanılması halinde 500.000 TL idari para cezasına çarptırılacağı hüküm altına alınmıştır.
Ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının %50’sinin alınmayacağı hükmüne ek olarak altın, gümüş ve platin için Devlet hakkının %40’ının alınmayacağı dair yeni bir düzenleme getirilmiştir.
Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasını engellemek amacıyla teknik eleman veya daimî nezaretçinin gerçek dışı veya yanıltıcı beyanda bulunması halinde, teknik eleman veya daimî nezaretçiye uyarı yapılması düzenlemesi kaldırılarak, yerine bu kişilere 1.000 TL idari para cezası getirilmiştir. Aynı şekilde, daimî nezaretçinin ruhsat sahasındaki faaliyetleri denetleyerek daimî nezaretçi defterine düzenli olarak kayıtta bulunmaması halinde daimî nezaretçiye 1.000 TL idari para cezası verilecektir. Bu miktar üç ay içinde tekrar edildiği halde idari para cezası 5.000 TL olacaktır. İşbu defterin ibraz edilmemesi, ruhsat sahibi tarafından imzalanmaması veya düzenli tutulmaması halinde ise ruhsat sahibine verilecek olan 20.000 TL idari para cezası 31.054 TL’ye yükseltilmiştir.
Kanun’da haksız yere hak intisabı olarak sayılan haller içerisinde “arama faaliyet raporlarında yapıldığı beyan edilen asgari faaliyetlerin yapılmaması veya eksik yapılması”, “patlatma izni olmaksızın patlayıcı madde kullanarak üretim yapılması” ve “işletme ruhsatlarında işletme izni olmadan ve/veya işletme izni alanı dışında maden üretilmesi veya sevk edilmesi” hükümleri eklenmiştir. Bu durumda haksız yere hak intisabı sayılan tüm hallerde tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde üç kez ihlal edildiği belirlenirse ruhsat iptal edilecektir.
Bu Kanun kapsamında tanımlanan işlemleri yapmak üzere kurulan yetkilendirilmiş tüzel kişilerin Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne vermiş oldukları her türlü bilgi, belge veya beyanın gerçek dışı veya yanıltıcı olması halinde 31.054 TL idari para cezası öngörülmüştür. Bu husustaki ihlalin üç yıl içinde tekrarı halinde ise idari para cezası iki katı kadar uygulanacak ve bir yıl süreyle yapılacak beyanlar geçersiz sayılacaktır.
Öte yandan, ruhsat sahibi veya vekilinin mahallinde yapılan tetkik ve incelemelere katılmaması veya tetkik ve incelemenin ruhsat sahibi veya vekilince engellenmesi halinde 31.054 TL idari para cezası öngören bir hüküm getirilmiştir. Bu halde, tetkik ve inceleme gerçekleştirilene kadar üretim faaliyetleri devam etmeyecektir.
Sevk fişi olmadan maden sevk edildiği zaman öngörülen söz konusu madenin ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idari para cezası hükmüne ilişkin olarak, ihlalin tekrarı halinde on katı tutarında idari para cezası verileceği hüküm altına alınmıştır. Aynı şekilde, ruhsat olmadan veya başkasına ait ruhsat alanı içerisinde üretim yapılması, üretim hakkı olmayan madenin üretiminin yapılması, hammadde üretim izni olmadan üretim yapılması, hammaddenin proje dışında kullanılması/ticarete konu edilmesi veya ruhsatın bulunup ancak işletme izni olmadan üretim yapılması hallerinden herhangi birinin tespiti halinde öngörülen idari para cezası, tüm madenin ocak satış bedelinin beş katı tutarı olarak güncellenmiştir. Bununla birlikte, bu hallerdeki ihlalin tekrarlanması durumda idari para cezasının on katı tutarında olacağı hüküm altına alınmıştır.
Ruhsat bedelinin ödenmesiyle ilişkili olarak, ruhsat bedelinin her yıl ocak ayının sonuna kadar yatırılması, yatırılmadığı takdirde ise ruhsat bedelinin iki katı ücretin haziran ayının sonuna kadar yatırılması öngörülmüştür. Aksi halde ruhsat iptal edilecektir. Ayrıca, kaynak tuzlarının yanı sıra oltutaşı ve lületaşı için düzenlenen ruhsatlardan da ruhsat bedeli alınmayacaktır.
Ruhsat sahibinin devlete ödemesi gereken devlet hakkı payı oranları, madenlerin türüne göre arttırılmıştır. Bununla beraber, devlet hakkı beyan formunun yeminli mali müşavirlerin tasdiki ve ruhsat sahibinin imzası ile verilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Bu hükme uyulmaması halinde devlet hakkı beyanları verilmemiş sayılacaktır.
İşletme ruhsatı veya ruhsatların süre uzatım taleplerinde, eksikliklerin Genel Müdürlük tarafından bildirilmesi ile eksiklikler üç ay içinde tamamlanmalıdır. Eksiklikler bu süre içinde tamamlanamadığı takdirde, ruhsat sahibine 31.054 TL idari para cezası verilecek ve işletme ruhsatı taleplerinde üç ay, ruhsat süre uzatım taleplerinde ruhsat süresinin sonuna kadar eksikliklerin giderilmesi için süre tanınacaktır. Bu süre sonunda da eksiklikler tamamlanmamış olursa, talep kabul edilmeyecektir.
Son olarak; 31.12.2019 tarihi dahil bu tarihten önce düzenlenmiş olan işletme ruhsatları için ödenmesi gereken 2020 yılı işletme ruhsat bedeli hesaplanırken ruhsatın yürürlükte kaldığı takvim sayısının 1 (bir) olarak alınacağı belirtilmelidir. 31.12.2019 tarihine kadar 6592 sayılı Kanun hükümleri uyarınca, arama ve işletme ruhsatı bedeli alınmaya devam edilecektir.
Söz konusu Kanun’a aşağıdaki link aracılığıyla ulaşabilirsiniz.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/02/20190228-6.htm
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde bizlerle irtibata geçmenizi rica ederiz.
|
NAZALI HUKUK |