COVID-19 ile ilgili gelişmeler kapsamında pek çok konuya ilişkin düzenleme ile birlikte kişisel verileri ilgilendiren hükümlerin de yer aldığı 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun (“Kanun”), 25 Mart 2020 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edilmiş ve 26 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Kanun kapsamında kişisel verilerin korunması açısından önem teşkil eden düzenlemeler ile söz konusu düzenlemelere ilişkin yorumlarımızı aşağıda bilgilerinize sunarız.
Kanun |
YENİ / REVİZE EDİLEN KANUN MADDESİ
|
AÇIKLAMA |
5442 sayılı İl İdaresi Kanunu |
EK MADDE 2 – Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından; a) Afet ve acil durum hallerinde arama, kurtarma ve müdahale faaliyetleri kapsamında, afetten veya acil durumdan etkilenen kişiler ile sınırlı olmak üzere Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının veya ilgili valiliğin, b) 112 acil çağrı merkezlerine yapılan çağrılar kapsamında, arayan kişilere ulaşılması amacıyla arama zamanıyla sınırlı olmak üzere 112 acil çağrı merkezlerinin veya ilgili valiliğin, ihtiyaç duyduğu telefon abone ve konum bilgileri gecikmeksizin karşılanır. Bu kapsamda ilgili Bakanlık ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun birlikte belirleyeceği usul ve esaslar dâhilinde erişim sistemi kurulabilir. Bu madde uyarınca elde edilen veriler başka amaçlar için kullanılamaz.
|
Kanun’un 1’inci maddesi uyarınca 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’na ek madde eklenerek Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“BTK”) tarafından belirli durumlarda Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın, ilgili valiliğin ve 112 acil çağrı merkezlerinin ihtiyaç duyduğu telefon abone ve konum bilgisini paylaşacağı düzenlenmiştir. Bu doğrultuda, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu'nun 51’inci maddesinde düzenlenen elektronik haberleşmenin ve ilgili trafik verisinin gizliliğine ilişkin ilkeye yine aynı maddede de öngörüldüğü şekilde mevzuat hükmü ile istisna getirilerek; afet ve acil durum hâllerinde abonelerin/kullanıcıların açık rızası aranmaksızın abone ve konum verilerinin BTK tarafından arayan kişilere ulaşılması amacıyla arama zamanıyla sınırlı olmak üzere aktarılabileceği hükme bağlanmıştır. |
1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu |
MADDE 6 – Şehir, kasaba ve köy sınırları içindeki; a) (Mülga: 25/4/2006 – 5490/71 md.) b) Bu Kanunun ikinci maddesinde sayılanlar dışında kalan her çeşit ticaret ve sanat amacı güden iş yerlerinde çalışanlar ve buralarda her türlü barındırmalar için iş yerlerinin sorumlu işleticisi; c) Öğrenci yurtları ve benzeri yerlerde çalışanlar ile bu yerlerde kalmakta olan öğrenciler için o yerin sorumlu işleticisi tarafından örneğine uygun kimlik belgesi doldurularak üç gün içinde genel kolluk örgütüne verilmesi zorunludur. d) (Mülga: 25/4/2006 – 5490/71 md.)
Konutun değiştirilmesi veya (b) ve (c) bentlerinde sayılan konut, iş yeri ve yurtlarda çalışmakta veya barınmakta olanların ayrılmaları halinde de, yukarıdaki şekil ve süre içinde bildirim belgesi gereklidir.
Kimlik bildirimleri, mahalli kolluk örgütüne verilmeden evvel mahalle veya köy muhtarına onaylatılır.
Bu bildirimler sorumlu işleticiler tarafından, yukarıda belirtilen süre içerisinde genel kolluk kuvvetlerine elektronik ortamda da yapılabilir. Bildirimlerin elektronik ortamda yapılması durumunda üçüncü fıkra hükmü uygulanmaz. Bu fıkra kapsamında elektronik ortamda yapılan bildirimler, genel kolluk tarafından köy ve mahalle muhtarları ile paylaşılır.
|
1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu kapsamında yapılacak kimlik bildirimlerinin mahalle veya köy muhtarına onaylatılmaksızın kolluk kuvvetlerine doğrudan elektronik ortamda da yapılabileceği düzenlenmiş olup; bu kapsamda söz konusu bildirimlerin genel kolluk tarafından köy ve mahalle muhtarları ile paylaşılacağı hükme bağlanmıştır.
|
5253 sayılı Dernekler Kanunu |
Genel kurul toplantısı ve organlara MADDE 23 - Dernekler, genel kurulu izleyen otuz gün içinde, yönetim kurulu ve denetim kurulu ile derneğin diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyeleri, üyeliğe kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin adını, soyadını, doğum tarihini ve kimlik numarasını kabul edilme ve sona erme tarihinden itibaren kırk beş gün içinde
|
5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 23’üncü maddesi halihazırda yönetim kurulu ve denetim kurulu ile derneğin diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyeleri seçilenlerin idareye bildirilmesini düzenlemekteydi. Kanun ile yapılan değişiklik ile yönetim kurulu ve denetim kurulu ile derneğin diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyelerine ek olarak dernek üyeliğine kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin de ad, soyad, doğum tarihi ve kimlik numarası bilgilerinin üyeliğe kabul edilme ve üyeliğin sona erme tarihinden itibaren kırk beş gün içinde dernek merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirilmesi yükümlülüğü derneklere getirilmiştir.
Gerçek kişilerin dernek üyeliğine ilişkin verileri, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (“KVKK”) 6’ncı maddesinde sınırlı sayıda düzenlenen özel nitelikli kişisel veriler arasında sayılmıştır. Bu kapsamda dernek üyeliğine ilişkin kişisel veriler, ya KVKK’nın 6’ncı maddesinin 2’nci fıkrasında düzenlendiği şekilde ilgili kişinin açık rızasının bulunması halinde ya da KVKK’nın 6’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasında düzenlendiği şekilde kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
Kanun ile yapılan değişiklik kapsamında, derneklere üye olan ve yahut dernek üyeliğini sona erdiren gerçek kişilerin dernek üyeliğine ilişkin özel nitelikli kişisel verileri ilgili kişilerin açık rızası bulunmaksızın dernekler tarafından merkezinin bulunduğu dernek birimi ile paylaşılabilecektir. |
5253 sayılı Dernekler Kanunu |
Üyeliği devam edenlerin bildirilmesi
GEÇİCİ MADDE 1 – Dernekler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde, üyeliği devam edenlerin adını, soyadını, doğum tarihini ve kimlik numarasını merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirirler. Bu bildirimi yerine getirmeyen dernek yöneticileri hakkında, 32 nci maddenin birinci fıkrasının (s) bendi hükmü uygulanır.
|
5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 23’üncü maddesi halihazırda yönetim kurulu ve denetim kurulu ile derneğin diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyeleri seçilenlerin idareye bildirilmesini düzenlemekteydi. Kanun ile yapılan değişiklik ile yönetim kurulu ve denetim kurulu ile derneğin diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyelerine ek olarak dernek üyeliğine kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin de ad, soyad, doğum tarihi ve kimlik numarası bilgilerinin üyeliğe kabul edilme ve üyeliğin sona erme tarihinden itibaren kırk beş gün içinde dernek merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirilmesi yükümlülüğü derneklere getirilmiştir. İşbu yükümlülüğe aykırı davranan dernek yöneticilerine beş yüz Türk lirası idarî para cezası verileceği hükme bağlamıştır.
Gerçek kişilerin dernek üyeliğine ilişkin verileri, KVKK’nın 6’ncı maddesinde sınırlı sayıda düzenlenen özel nitelikli kişisel veriler arasında sayılmıştır. Bu kapsamda dernek üyeliğine ilişkin kişisel veriler, ya KVKK’nın 6’ncı maddesinin 2’nci fıkrasında düzenlendiği şekilde ilgili kişinin açık rızasının bulunması halinde ya da KVKK’nın 6’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasında düzenlendiği şekilde kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
Kanun ile yapılan değişiklik kapsamında, derneklere halihazırda üye olan gerçek kişilerin dernek üyeliğine ilişkin özel nitelikli kişisel verileri ilgili kişilerin açık rızası bulunmaksızın dernekler tarafından merkezinin bulunduğu dernek birimi ile paylaşılabilecektir.
|
5253 sayılı Dernekler Kanunu |
Ceza hükümleri
MADDE 32 - Bu Kanun hükümlerine aykırı davrananlara uygulanacak cezalar aşağıdaki şekildedir: a) Dernek kurma hakkına sahip olmadıkları halde dernek kuranlar veya derneklere üye olmaları kanunlarla yasaklandığı halde dernek üyesi olanlar ile derneklere üye olması kanunlarla yasaklanmış kişileri bilerek dernek üyeliğine kabul eden veya kaydını silmeyen veya dernek üyesi iken derneklere üye olma hakkını kaybeden kişileri dernek üyeliğinden silmeyen dernek yöneticilerine beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. b) Genel kurulu süresinde toplantıya çağırmayan, genel kurul toplantılarını kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak veya dernek merkezinin bulunduğu veya tüzüğünde belirtilen yer dışında yapan dernek yöneticilerine beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Mahkemece, kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak yapılan genel kurul toplantılarının iptaline de karar verilebilir. c) Yurt dışı yardımı bankalar aracılığıyla almayan dernek yöneticilerine, bu şekilde alınan paranın yüzde yirmi beşi oranında idarî para cezası verilir. d) Derneğe ait tutulması gereken defter veya kayıtları tutmayan veya tasdiksiz defter tutan dernek yöneticileri üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu defter ve kayıtların usulüne uygun tutulmaması halinde dernek yöneticilerine ve defterleri tutmakla sorumlu kişilere beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Adına yetki belgesi düzenlenmediği halde gelir toplayanlar ile bilerek bu şekilde gelir toplanmasına izin veren yönetim kurulu üyelerine bin Türk Lirası idarî para cezası verilir. e) Genel kurul ve diğer dernek organlarında yapılan seçimler ve oylamalar ile oyların sayım ve dökümüne hile karıştıranlar ve defter veya kayıtları tahrif veya yok edenler veya gizleyenler, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde altı aydan iki yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır. f) Her ne suretle olursa olsun kendisine tevdi olunan derneğe ait para veya para hükmündeki evrak, senet veya sair malları kendisinin veya başkasının menfaatine olarak sarf veya istihlâk veya rehneden veya satan, gizleyen, imha, inkâr, tahrif veya tağyir eden yönetim kurulu başkanı ve üyeleri veya denetçiler ile derneğin diğer personeli Türk Ceza Kanununun güveni kötüye kullanma suçuna ilişkin hükümlerine göre cezalandırılır. Ayrıca, mahkeme yargılama sırasında sanıkların, organlardaki görevlerinden geçici olarak uzaklaştırılmasına da karar verebilir. g) Yetkili mercilerin izni olmaksızın yabancı dernekler ve merkezi yurt dışında bulunan kâr amacı gütmeyen kuruluşların Türkiye’de temsilciliklerini veya şubelerini açanlar, faaliyetlerini yürütenler, bunlarla işbirliğinde bulunanlar veya bunları üye kabul edenlere bin Türk Lirası idarî para cezası verilir ve izinsiz açılan şube veya temsilciliğin de kapatılmasına karar verilir. h) 16 ncı maddede belirtilen bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen basımevi yöneticilerine beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. ı) 17 nci maddede yer alan zorunluluğa uymayanlara yüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. j) 19 uncu maddede belirtilen beyannameyi bilerek gerçeğe aykırı olarak verenler yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır. k) 9 ve 19 uncu maddelerin üçüncü fıkralarındaki zorunluluğa uymayanlar ile tutulması zorunlu olan defter ve belgelerin, gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olması şartıyla elde olmayan bir nedenle okunamayacak hâle gelmesi veya kaybolması hâlinde, öğrenme tarihinden itibaren onbeş gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesine zayi belgesi almak için başvurmayan veya bu belgeyi denetim sırasında ibraz edemeyenler üç aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. 21 inci maddedeki yükümlülüklere aykırılık halinde de failler hakkında aynı cezaya hükmolunur. l) 22 ve 24 üncü maddelerde belirtilen bildirim yükümlülüğünü, 19 uncu maddede belirtilen beyanname verme yükümlülüğünü yerine getirmeyen dernek yöneticilerine ve 24 üncü maddede belirtilen temsilcilere beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. m) 26 ncı maddede belirtilen tesisleri izinsiz açan dernek yöneticilerine beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir ve tesisin kapatılmasına da karar verilebilir. n) 28 inci maddede belirtilen kelimeleri izinsiz kullanan veya 29 uncu maddede belirtilen yasaklara, yazılı olarak uyarılmalarına rağmen, aykırı hareket eden dernek yöneticileri, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır ve derneğin feshine de karar verilir. o) 30 uncu maddenin (a) bendinde belirtilen yasağa aykırı hareket eden dernek yöneticileri elli günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır. Aynı maddenin (c) bendine aykırı faaliyette bulunan dernek yöneticileri, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır ve tesisin kapatılmasına da karar verilir. p) 30 uncu maddenin (b) bendinde belirtilen kurulması yasak dernekleri kuranlar ile bu bende aykırı harekette bulunan dernek yöneticileri fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde bir yıldan üç yıla kadar hapis ve elli günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır ve derneğin feshine de karar verilir. r) 31 inci maddede öngörülen zorunluluğa uymayanlara bin Türk Lirası idarî para cezası verilir. s) 23 üncü maddede belirtilen bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen dernek yöneticilerine beş yüz Türk lirası idarî para cezası verilir.
|
5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 23’üncü maddesinde düzenlenen genel kurulu izleyen otuz gün içinde, yönetim kurulu ve denetim kurulu ile derneğin diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyeleri, üyeliğe kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin adının, soyadının, doğum tarihinin ve kimlik numarasının dernek üyeliğine kabul edilme ve üyeliğin sona erme tarihinden itibaren kırk beş gün içinde dernek merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirilmesine ilişkin yükümlülüğe aykırı davranan dernek yöneticilerine beş yüz Türk lirası idarî para cezası verileceği hükme bağlamıştır.
|
NAZALI HUKUK |