Anayasa Mahkemesi, Rekabet Kurulu tarafından verilen idari para cezasına dayanak teşkil eden kanuni düzenlemenin değiştirilmesine rağmen, lehe olan yeni düzenleme dikkate alınmadan karar verilmesi nedeniyle suçta ve cezada kanunilik ilkesinin ihlal edildiği yönündeki bireysel başvuruda başvurucu lehine ihlal kararı verdi.
Aralarında bireysel başvuru sahibi şirket Onmed’in de bulunduğu tıbbı sarf malzemeleri pazarında faaliyet gösteren 28 şirket hakkında Rekabet Kurumu tarafından yürütülen soruşturma sonucunda, arz koşullarının piyasa dışında belirlenmesi, fiyat ve satım şartlarının rakiplerle birlikte tespit edilmesi, pazarın bölüşülmesi ve rakip teşebbüslerin faaliyetlerini zorlaştırılması suretiyle 4054 sayılı Kanun’un 4. Maddesini ihlal etmeleri sebebiyle aynı kanunun işlem tarihinde yürürlükte bulunan 16. Maddesinin ikinci ve dördüncü fıkraları uyarınca gayri safi gelirlerinin takdiren %5’i oranında idari para cezasına hükmedilmiştir.
Onmed’in verilen idari para cezasının iptali istemiyle açtığı dava Danıştay’ın 13. Dairesi tarafından reddedilmiştir. Ardından yapılan temyiz başvurusu ve karar düzeltme talebi de olumsuz sonuçlanmıştır. Bunun üzerine Anayasa mahkemesine başvurulmuş ve yapılan incelemeler sonucunda idari para cezasının iptal edilmesi talebi ile açılan dava devam ederken, 4054 sayılı kanunun 16. Maddesinin 2. fıkrasında yapılan değişiklik sonucunda idari para cezasında verilecek ceza miktarının nasıl belirleneceğine dair kriterlerin lehe bir şekilde değiştiği fakat bu hususun davada dikkate alınmadığı ifade edilmiştir. Bir başka deyişle, nihai karardan bir önceki mali yıl sonunda oluşan bunun hesaplanmasının mümkün olmadığı durumlarda ise nihai karar tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan cironun esas alınması ve olayda da nihai karardan bir önceki yıl sonunda oluşan cironun daha düşük olması sebebiyle daha az bir cezaya hükmedilmesi gerekirken kararda son eylem tarihinden bir önceki yılın cirosu esas alınmıştır.
Bireysel başvuru incelemesi sonucunda, lehe yeni bir düzenleme varken Danıştay’da karar düzeltme aşamasında bu konuya dair bir değerlendirme yapılmamış olması ve lehe düzenlemenin neden uygulanmadığına dair bir açıklamada bulunulmaması nedeniyle, Anayasanın 38. maddesinde güvence altına alınan suçta ve cezada kanunilik ilkesinin ihlal edildiğine karar verilerek dosya ihlal sonuçlarının ortadan kaldırılması amacıyla yeniden yargılama yapılmak üzere Danıştay 13. Dairesine gönderilmiştir.
(AYM Kararı, 17.06.2020)
|
NAZALI VERGI & HUKUK |