Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü tarafından 13/03/2025 tarihli ve Asgari Ücret Desteği Konulu 2025/9 Sayılı Genelge yayımlanmıştır.
Bilindiği gibi, 04.02.2025 tarihli ve 32803 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7539 sayılı Kanun'un 5'inci maddesiyle 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na geçici 109'uncu madde eklenmiştir.
Anılan maddede;
a) 2024 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 1.000 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2025 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
“4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
b) 2025 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2025 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için günlük 33,33 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır. Ancak (a) bendinde belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı, 6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 2.000 Türk lirası olarak esas alınır.
Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması hâlinde bu madde hükümleri uygulanmaz.
5510 sayılı Kanun'un geçici 109'uncu maddesinde yer alan asgari ücret desteğinden özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılacak olup 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 30'uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılamayacaktır.
2. DESTEK KAPSAMI VE DESTEKTEN YARARLANILACAK PRİM ÖDEME GÜN SAYISI
2.1- Destek Kapsamına Giren Sigortalılar
Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55 No.lu belge türlerinden dolayı asgari ücret desteği hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayan sigortalılar bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün değildir.
2.2- Destekten Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması
2.2.1- 01.01.2025 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerleri
2024 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vb. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.
2.2.2- 2025 Yılında Tescil Edilmiş/Edilecek Olan İşyerleri
2025 yılının esas alınacak ilgili ayında, yasal süresinde verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vb. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.
3- DESTEKTEN YARARLANMAYA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
3.1- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin veya Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin Yasal Süresinde Verilmesi
Destekten yararlanılabilmesi için 2025 yılının Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verilmesi gerekmektedir. Buna göre yasal süresi içinde verilen asıl ve ek belgelerdeki/beyannamelerdeki toplam gün sayısından yine yasal süresinde verilen iptal belgelerindeki/beyannamelerindeki gün sayısı düşülerek yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
3.2- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinden veya Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinden Kaynaklanan Sigorta Primlerinin Yasal Süresinde Ödenmesi
2025 Ocak ila Aralık ayları/dönemlerinde söz konusu destekten yararlanılması bakımından aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içinde verilmesinin yanı sıra, tahakkuk edecek olan sigorta primlerinin de yasal süresi içinde ödenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla 2025 yılının ilişkin olduğu ayı/dönemi takip eden ayda ödenmesi gereken son tarihe kadar sigorta primlerinin ödenmemiş olması halinde destekten yararlanılması mümkün değildir.
3.3- 2025 Yılı Ocak ila Aralık Ayları/Dönemi için Sigorta Primine Esas Kazancın Eksik Bildirilmiş veya Hiç Bildirilmemiş Olması
2025 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlarından alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde, 2025 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için destekten yararlanamayacağı gibi, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
3.4- İşyerinin Yasal Ödeme Süresi Geçmiş Sigorta Primi, İşsizlik Sigortası Primi, İdari Para Cezası ile Bunlara İlişkin Gecikme Cezası ve Gecikme Zammı Borçlarının Bulunmaması, Borçlarının Çeşitli Kanunlar Gereğince Yapılandırılmış veya 6183 Sayılı Kanun'un 48'inci Maddesine İstinaden Tecil ve Taksitlendirilmiş Olması
Destekten yararlanılabilmesi için 2025 yılının ilgili ayında/döneminde Kuruma vadesi geçmiş borcun bulunmaması veya söz konusu borcun çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmış ya da 6183 sayılı Kanun'un 48'inci maddesine göre taksitlendirilmiş olması gerekmektedir. Bu bakımdan, Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunan işverenler, söz konusu borç ödenmediği veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmadığı ya da 6183 sayılı Kanun'un 48'inci maddesine göre taksitlendirilmediği sürece destekten faydalanamayacaktır.
3.5- 2025 Yılı Ocak ila Aralık Ayları/Dönemi için Çalıştırdığı Kişileri Sigortalı Olarak Bildirmediği veya Bildirdiği Sigortalıları Fiilen Çalıştırmadığı Yönünde Herhangi Bir Tespitin Bulunmaması
Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlarından alınan bilgi be belgelerden 2025 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği ya da prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenlerin destekten yararlanması mümkün olmadığından, bu işverenler 2025 yılı Ocak (daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2025 Aralık ayları/dönemi için destekten yararlanamayacağı gibi 2025 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde yararlanılmış destek tutarı olması halinde yararlanılan destek tutarları gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
3.6- 2025 Ocak ila Aralık Aylarında/Döneminde Bildirilen Sigortalı Sayısının 2024 yılı Ocak ila Aralık Aylarında/Döneminde En Az Bildirim Yapılan Aydaki/Dönemdeki Sigortalı Sayısından Az Olmaması
Destekten yararlanılacak ayda/dönemde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalı sayısının, 2024 yılı Ocak ila Aralık ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında olması halinde, en az sigortalı sayısının altında bildirim yapılan ayda/aylarda destekten yararlanılamayacaktır.
4- SİGORTA PRİMLERİNİN İŞVEREN VE SİGORTALI HİSSELERİNİN TAMAMININ DEVLET TARAFINDAN KARŞILANDIĞI DURUMLARDA VERİLECEK DESTEK TUTARI
Sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından karşılandığı teşvikler kapsamında sigortalı istihdam ediliyor olması halinde, işverenlerin bu kapsamdaki sigortalılar için ödeyeceği sigorta primlerinin tutarının İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olduğu durumlarda, sadece işverenin ödeyeceği tutar kadar asgari ücret desteğinden yararlanılabilecektir.
4.1- 01.01.2025 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerlerinde Yapılacak İşlemler
2024 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinde kayıtlı sigortalılardan günlük prime esas kazancı 1.000 TL ve altında, 0510, 0520 iş kolu kodu ve 4, 5, 35, 36 ve 55 No.lu belge türleri verilen işyerleri bakımından günlük prime esas kazancı 2.667 TL ve altında veya 6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 2.000 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere, cari ayda gönderilen uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bildirilen toplam prim ödeme gün sayıları ile karşılaştırılmak suretiyle bulunacak prim ödeme gün sayısının 33,33 TL ile çarpılması suretiyle destekten yararlanılacak tutar bulunacaktır.
4.2- 2025 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerinde Yapılacak İşlemler
2025 yılında tescil edilmiş veya edilecek olan işyerleri bakımından uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden ve sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından karşılandığı teşvikler kapsamındaki kanun türü seçilerek gönderilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları birlikte değerlendirilmek suretiyle destekten yararlanılmaya ilişkin bulunacak gün sayısının 33,33 TL ile çarpılması suretiyle destekten yararlanılacak tutar bulunacaktır.
5- ALT İŞVERENİ BULUNAN İŞYERLERİ VE ALT İŞVERENLERLE İLGİLİ İŞLEMLER
5510 sayılı Kanun uyarınca alt işverenler için müstakil işyeri dosyası tescil edilmediğinden ve alt işverenler sosyal sigorta yükümlülüklerini asıl işverene ait işyeri dosyası üzerinden yerine getirdiklerinden, alt işvereni olan işyeri dosyalarında alt işverenlerin kendi çalıştırmış oldukları sigortalılarının asgari ücret desteğinden yararlanmaları için alt işverenlerin 5510 sayılı Kanun'un geçici 109'uncu maddesinin uygulanacağı 01.01.2025 - 31.12.2025 döneminde faaliyetine devam ediyor veya faaliyete yeni başlayacak olması gerekmektedir.
6- İHALE MAKAMLARINCA DESTEKTEN YARARLANAN İŞVERENLERİN HAKEDİŞLERİNDEN YAPILACAK KESİNTİLERE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
Bilindiği üzere, 5510 sayılı Kanun'un geçici 109'uncu maddesinde "4734 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için bu maddenin birinci fıkrası uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilerek Türkiye İş Kurumuna iade edilir.” hükmü yer almaktadır.
Bu bakımdan, geçici 109'uncu madde kapsamında destekten yararlanan işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarının ihale makamlarınca hak edişlerinden kesilebilmesi için, söz konusu destek kapsamında yararlanılan tutar “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından görüntülenerek kesinti yapılacaktır.
7- EV HİZMETLERİNDE 10 GÜN VE DAHA FAZLA ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR İLE KONUT KAPICILIĞI İŞYERLERİNDE ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR
01.01.2025 tarihinden önce 5510 sayılı Kanun'un ek 9'uncu maddesinin birinci fıkrasına göre ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler ile konut kapıcılığı işyerlerinde sigortalı çalıştıran işverenler, Kanun'un geçici 109'uncu maddesi uygulamasından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında bu genelgenin "2.2.1- 01.01.2025 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerleri" bölümünde açıklanan usul ve esaslar dikkate alınarak destekten yararlanabileceklerdir.
İlave olarak,
2024/03 sayılı Genelge’de “Destekten yararlanılan ayda Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunmayan işyeri işvereni tarafından destekten yararlanılan ay için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmesi veya belge türü/kanun türü değişikliği yapılması gibi nedenlerden dolayı destekten yararlanılan ay için geriye yönelik olarak 28.02.2025 tarihinden önce borç ortaya çıkması durumunda, söz konusu borç tahakkuk ettiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar ödenir veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılırsa ya da 6183 sayılı Kanun'un 48'inci maddesine göre taksitlendirme yapılırsa bu borçtan dolayı borç tahakkuk edilen ay için asgari ücret desteği verilmez ancak diğer aylar için işverenin asgari ücret desteğinden yararlandırılması sağlanır. Borcun belirtilen tarihe kadar ödenmemesi veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmaması ya da 6183 sayılı Kanun'un 48'inci maddesine göre taksitlendirme yapılmaması halinde borcun ödendiği tarihe kadar yararlanılmış asgari ücret destekleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır.” Hükmü amirdi.
29/02/2024 tarihli ve Asgari Ücret Desteği Konulu 2024/3 Sayılı Genelge’de, Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunmayan işyeri işvereni tarafından destekten yararlanılan ay için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmesi veya belge türü/kanun türü değişikliği yapılması gibi nedenlerden dolayı destekten yararlanılan ay için geriye yönelik olarak yapılan düzeltme nedeniyle borç tahakkuk etmesi durumunda asgari ücret desteğinin iptali söz konusuydu. Ancak 13/03/2025 tarihli 2025/9 Sayılı Genelge’de bu maddeye yer verilmemiştir.
Genelge'nin tamamına BURADAN ulaşabilirsiniz.
NAZALI VERGI & HUKUK