Duyurumuz, 18 Temmuz 2019 tarihli, 30835 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 29.05.2019 tarihli ve 2016/3592 başvuru numaralı Anayasa Mahkemesi kararına ilişkindir.
Söz konusu Anayasa Mahkemesi başvurusunda başvurucu, maliki olduğu taşınmaza inşaat izni alabilmek amacıyla belediyenin talebi üzerine taşınmazın bir kısmını belediyeye bedelsiz olarak yola terk etmiştir. Sonrasında taşınmazda yenileme yapmak amacıyla yeniden inşaat izni almak istediğinde belediye terk edilen kısmın malik tarafından satın alınması ve asıl kısımla birleştirilmesi şartıyla ruhsat verebileceğini belirtmiştir. Bunun üzerine başvurucu, bedelsiz olarak terk ettiği taşınmazın uzun süre terk amacına uygun kullanılmaması ve özel kültürel tesis alanına dönüştürülmesine rağmen bedelsiz olarak iade edilmemesinin mülkiyet hakkını zedelediğini ileri sürmüştür. İlaveten, başvurucu ilgili yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle makul yargılanma hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir.
Söz konusu başvuruda mülkiyet hakkının ihlaline ilişkin iddiada ise AYM, taşınmaz yönünden başvurucunun mülkiyet hakkı kapsamında değerlendirilmesi gereken bir müdahalenin olduğunu tespit etmiştir. Müdahalenin ihlal oluşturmaması için kamu yararına veya kanuna dayanması zorunlu olup ölçülü olması gerekmektedir. Yola terk edilen taşınmazın kamu yararı amacını soyut olarak karşılamasının yanında somut olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ancak belediye uzun süre bu amaçla kullanılmamış ve 13 yılın ardından imar durumunun özel kültürel tesis alanına dönüştürmüştür. İlaveten taşınmaz, ilgili kanun hükümlerine uygun da iade edilmemiştir. Böyle bir durumda taşınmaz ilgili kısmının iadesi için bedelin ödenmesi şartının getirilmesi başvurucuya önemli bir külfet yüklemektedir ve devlete güven ilkesini açıkça zedelemektedir. Bu gerekçelerle AYM başvurucunun mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.
Söz konusu başvurudaki ikinci husus olan makul sürede yargılanma hakkının ihlali konusunda Anayasa Mahkemesi, 6384 sayılı Kanun’a eklenen geçici maddeye göre 31.07.2018 tarihinden önce gerçekleştirilen bireysel başvurularda başvurucunun yargılamanın uzun sürmesine ilişkin şikayetler söz konusu olduğunda öncelikle Tazminat Komisyonuna başvurması gerektiğini belirtmiştir. İlgili iç hukuk yolu tüketilmediği için Anayasa Mahkemesi başvurunun bu kısmının başvuru yollarının tüketilememesi nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar vermiştir.
Sonuç olarak AYM mülkiyet hakkının ihlal edildiğine, ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasına karar vermiştir.
Söz konusu Karar’a aşağıdaki link aracılığıyla ulaşabilirsiniz.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/07/20190718-6.pdf
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde bizlerle irtibata geçmenizi rica ederiz.
NAZALI HUKUK |