Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen “Çevre Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 15.06.2022 tarihinde Resmî Gazete’de yayınlanmıştır. Yayım tarihi itibarı ile yürürlüğe girecek olan Kanun ile 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun (“Çevre Kanunu”) bazı maddelerinde değişiklikler yapılmıştır. Aynı zamanda, 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun’a getirilen ek madde ile mahalli idarelerin çevre kirliliğini önleyici yatırımlar kapsamında arıtma, geri kazanım; arıtma çamuru işleme ve bertarafı; sıfır atık yönetimi kapsamında atıkların toplama, taşıma hizmetleri, atık işleme, geri kazanım ve bertaraf tesisleri ile mapa ve şamandıraların yap-işlet-devret modeliyle gerçekleştirilmesi imkanı tanınmıştır. Çevre Kanunu ve ilgili kanunlarda yapılan değişikler hakkında detaylı bilgiyi aşağıda bilgilerinize sunarız.
Kanun ile Çevre Kanunu’nun 2 nci maddesinde tanımlanan “çevre yönetim birimi/çevre görevlisi” tanımı birbirinden ayrılarak çevre görevlisi ifadesi kaldırılmıştır. Çevre yönetimi hizmeti ve çevre yönetim birimi şeklinde yer verilen ayrı tanımlamalara göre, tesis ve işletmelerin mevzuat uygunluğunun, alınan tedbirlerin etkili olarak uygulanıp uygulanmadığı, tesis bünyesinde kurulan çevre yönetim birimi yahut çevre mühendislerine ek olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilen çevre danışmanlık firmaları tarafından da değerlendirilebilecektir.
Çevre Kanunu’nun idari para cezalarını düzenleyen 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinde yer alan “çevre yönetim birimini kurmayanlara” ibaresi “çevre yönetimi hizmeti almayanlardan; çevre yönetim birimini kurmayanlara ya da çevre danışmanlık firmalarından hizmet almayanlara” şeklinde, “çevre görevlisi bulundurmayanlara ya da Bakanlıkça yetkilendirilmiş firmalardan hizmet almayanlara” ibaresi “çevre mühendisi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi bulundurmayanlara” şeklinde değiştirilmiştir. Buna göre, faaliyetleri sonucu çevre kirliliğine neden olacak veya çevreye zarar verecek kurum, kuruluş ve işletmeler, çevre yönetim hizmeti almadıkları takdirde, çevre yönetim birimi kurmak yerine çevre danışmanlık firmalarından danışmanlık alabileceklerdir. Ayrıca, çevre görevlisi tanımı kaldırılarak işletmelerin çevre yönetim hizmeti almadıkları durumlarda çevre mühendisi yahut Bakanlıkça yetkilendirilen kişiyi bulundurma zorunluluğu getirilmiştir.
Bunlara ek olarak, Kanun ile, tanker, gemi ve diğer deniz araçlarından kaynaklı evsel atık suların, deterjanlı su, köpük, egzoz gazı yıkama sistemi suları vb. yıkama sularının veya katı atıkların denize boşaltılması, liman, tersane, gemi bakım-onarım, gemi söküm, yat limanı gibi kıyı tesisi yönetimlerinin; Çevre Kanunu’na aykırı olarak kendi yönetim sahaları içerisinde meydana gelen kirliliği yetkili mercilere bildirmemesi, taraf olunan uluslararası sözleşmelerde ve ilgili yönetmeliklerde belirlenen kükürt oranından daha fazla kükürt içeren akaryakıtı denizcilik yakıtı olarak kullanılması faaliyetlerine ve günlük 1 kilogram veya daha az tıbbi atık üreten sağlık kuruluşlarından, tıbbi atıklarını Çevre Kanunu’nda öngörülen yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak biriktiren, sınıflandıran, depolayan, taşıyan, ambalajlayan ve bertaraf edenlere yönelik yeni idari para cezası düzenlemelerine yer verilmiştir.
Kanun kapsamında getirilen başka bir yeni düzenleme ise 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun’a getirilen ek maddelerdir. Buna göre, mahalli idarelerin yetkisi ve görevi dahilinde olan arıtma, geri kazanım; arıtma çamuru işleme ve bertarafı; sıfır atık yönetimi kapsamında atıkların toplama, taşıma hizmetleri, atık işleme, geri kazanım ve bertaraf tesisleri ile mapa ve şamandıraların özel sektör eliyle ve özel hukuka tabi 10 yıldan uzun süreli sözleşmelerle yap-işlet-devret modeliyle gerçekleştirilmesi mümkün hale gelmiştir. Ayrıca, Türkiye Çevre Ajansı tarafından Çevre Kanunu kapsamında kalan depozito düzenlemeleri, yap-işlet-devret projeleri kapsamında gerçekleştirilebilecektir.
Yukarıda yer alan açıklamalarımız hakkında daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
NAZALI VERGI & HUKUK