DAMGA VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN UYGULAMASINA YÖNELİK HUSUSLARI AÇIKLAYAN DAMGA VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO:60) YAYIMLANMIŞTIR.

03.10.2016

İlgili Duyurunun Özeti:

“29.09.2016 tarihli 29842 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No:60)  ile Damga Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliklerin uygulamasına yönelik düzenlemeler açıklanmıştır. Bahsedilen değişiklikler ana başlıkları ile şöyledir:

• Birden Fazla Nüsha Olarak Düzenlenen Nispi Vergiye Tabi Kağıtlarda Sadece Tek Nüsha Üzerinden Damga Vergisi Hesaplanması
• Bir Kağıtta Birden Fazla Adi Kefalet ve Garanti Taahhüdü Bulunması Halinde, Ayrı Ayrı Olmak Üzere Yalnızca Birinden Damga Vergisi Alınması
• Bir Kağıtta Asıl Akit ve İşlem İle Birlikte Sözleşmenin Yaptırımı Olarak Belirlenen Taahhütlerin Olması Durumunda Taahhütlerden Damga Vergisi Alınmaması
• Azami Tutar Üzerinden Vergi Alınan Sözleşmelerde Artan Bedel Üzerinden Vergi Alınmaması
• İhalenin Şikayet ya da Yargı Kararı Üzerine İptal Edilmesi Durumunda İhale Kararının Hükmünden Yararlanılmayan Kısmına İsabet Eden Damga Vergisinin Ret ve İadesi
• Kanuni Süresi İçerisinde Verilen Düzeltme Beyannamelerinden Damga Vergisi Alınmaması
• Finansal Kiralama İşlemlerinin Konusuna Giren Malların Teminine İlişkin Kağıtlara Damga Vergisi İstisnası Getirilmesi
• Damga Vergisi Kanununa Yeni Sözleşme Türleri Eklenmesi
• Damga Vergisi İstisnası Getirilen Kağıtlar

09.08.2016 tarihli ve 29796 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la Damga Vergisi Kanunu’nun uygulanmasına yönelik önemli değişiklikler yapılmıştı. 29.09.2016 tarihinde 29842 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No:60) ile bu değişikliklere yönelik açıklamalar yapılmıştır.

1. Birden Fazla Nüsha Olarak Düzenlenen Nispi Vergiye Tabi Kağıtlarda Sadece Tek Nüsha Üzerinden Damga Vergisi Hesaplanması

6728 Sayılı Kanunun 23. maddesi ile Damga Vergisi Kanunu’nun Kağıt Nüshaların Birden Fazla Olması başlıklı beşinci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi,  “Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtlardan, maktu vergiye tabi olanların her bir nüshası ayrı ayrı aynı miktarda; nispi vergiye tabi olanların ise sadece bir nüshası damga vergisine tabidir.”  şeklinde değiştirilmiştir.

Bu hüküm ile birlikte nispi damga vergisine tabi kağıtlarda her nüshadan ayrı ayrı damga vergisi alınması uygulamasına son verilmiş; tek nüsha üzerinden damga vergisi alınması kararlaştırılmıştır.

Bahsedilen düzenleme uyarınca, vergiyi doğuran olayın 6728 sayılı Kanunu’nun yürürlük tarihinden (09.08.2016) itibaren gerçekleşmesi durumunda yukarıda bahsedilen hüküm geçerlilik kazanacaktır. Bu uygulama, nispi damga vergisi için geçerli olup; maktu damga vergisine tabi kağıtlarda her nüshadan ayrı ayrı damga vergisi alınmasına devam edilecektir.

2. Bir Kağıtta Birden Fazla Adi Kefalet ve Garanti Taahhüdü Bulunması Halinde, Ayrı Ayrı Olmak Üzere Yalnızca Birinden Damga Vergisi Alınması

6728 Sayılı Kanun’un 24/a maddesi ile 488 sayılı Kanun’un 6. maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklikle anılan fıkra şu şekilde olmuştur:

“Akit ve işlemlere asıl işlemin akitlerinden başka bir şahsın eklenen akit ve işlemi de ayrıca vergiye tabidir. Şu kadar ki; bir kağıt üzerinde birden fazla adi kefalet ve garanti taahhüdü bulunması halinde, ayrı ayrı olmak üzere bunlardan yalnızca birinden damga vergisi alınır.”

Buna göre, damga vergisi açısından vergiyi doğuran olayın 09.08.2016 tarihinden sonra gerçekleşmesi durumunda, aynı kâğıtta asıl akit ve işlem yanında birden fazla adi kefil ve garantör bulunması halinde, asıl akit yanında yalnız bir kefalet ve bir garanti taahhüdü için damga vergisi hesaplanacaktır.

3. Bir Kağıtta Asıl Akit ve İşlem ile Birlikte Sözleşmenin Yaptırımı Olarak Belirlenen Taahhütlerin Olması Durumunda Taahhütlerden Damga Vergisi Alınmaması

6728 sayılı Kanun’un 24/b maddesi ile 488 sayılı Kanun’un 6. maddesine “Pey akçesi, cayma tazminatı, ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin müeyyidesi mahiyetinde olan taahhütlerden, başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça damga vergisi alınmaz.” hükmü eklenmiştir.

Buna göre,  asıl akit ve işlemle birlikte aynı kağıtta yer verilen bir sözleşmenin yaptırımı olarak belirlenen taahhütlerden (pey akçesi, cayma tazminatı, ücret tevkifi, cezai şart gibi)  damga vergisi alınmayacak, damga vergisi asıl akit konusu işlem üzerinden alınacaktır. Ancak söz konusu taahhütler, ayrı bir kağıtta düzenlenmesi ve başlı başına bir sözleşmeye konu olması durumunda damga vergisine konu teşkil edecektir.

4. Azami Tutar Üzerinden Vergi Alınan Sözleşmelerde Artan Bedel Üzerinden Vergi Alınmaması

6728 sayılı Kanun’un 25. maddesiyle yapılan değişiklik sonrasında 488 sayılı Kanun’un 14. maddesinin ikinci fıkrası şu şekilde olmuştur:

 “Belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin değiştirilmesi halinde artan miktar aynı nispette vergiye tabidir. Birinci fıkraya göre azami tutardan vergi alınan mukavelenamelerin, diğer hükümlerinde değişiklik olmaksızın sadece bedelinin artması durumunda, artan bedele ilişkin bu hüküm uygulanmaz. Bunların devri halinde aslından alınan verginin dörtte biri alınır.”

Buna göre, 09.08.2016 tarihinden itibaren, azami tutardan vergi alınan sözleşmelere ilişkin olarak, sözleşmenin diğer hükümlerinde değişiklik olmaksızın sadece bedelin artırılmasına dair yeni bir kağıt düzenlenmesi halinde, değişikliğe ilişkin kağıt için artan bedel nedeniyle tekrar damga vergisi alınmayacaktır.

Ancak, sözleşmelerin bedeli dışında ilave iş ve miktar gibi unsurlarının da değiştirilmesi halinde, değişikliğe ilişkin artan tutardan ayrıca damga vergisi alınacaktır.

5. İhalenin Şikayet Ya Da Yargı Kararı Üzerine İptal Edilmesi Durumunda Ödenen Damga Vergisinin Ret ve İadesi

6728 sayılı Kanun’un 28/b maddesiyle 488 sayılı Kanun’a ekli (1) sayılı tablonun “II.Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2 numaralı fıkrasına, “İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları (4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde, bu ihale kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi ret ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisi ret ve iade edilmez.)” şeklinde parantez içi hüküm eklenmiştir.

Damga Vergisi Kanunu uyarınca, yazılıp imzalanan veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenerek herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan, yani hukuken tekemmül eden kağıtlarda damga vergisi alacağı doğmaktadır. Bu nedenle, hukuken tekemmül eden kağıda konu işlemin daha sonra çeşitli sebeplerle iptali damga vergisinin iadesini gerektirmemektedir.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun II/2 fıkrası uyarınca, Kanunun 8 inci maddesinde tanımlanan resmi dairelerin aldıkları ihale kararları ile resmi daire olmasa dahi kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların aldıkları ihale kararları damga vergisine tabi bulunmakta olup, söz konusu kararların ilgililerince imzalanması (ihale makamının onayını gerektiren durumlarda ihale makamının onayı ve imzası) ile bu kağıtlar hukuken tekemmül etmekte ve damga vergisine konu teşkil etmektedir.

Söz konusu fıkradaki düzenleme sonrasında, Kamu İhale Kanunu kapsamındaki ihale makamı olan kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi nedeniyle hükmünden kısmen veya tamamen yararlanılmayan ihale kararına ait damga vergisi ret ve iade edilecektir.

Ancak sözleşmenin  düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisinin ret ve iadesi söz konusu olmayacaktır.

İhalenin iptal edilmesi halinde,

• 488 sayılı Kanun’un 22. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerce mükellefiyetlerinin bulunduğu vergi dairelerine,
• 488 sayılı Kanun’un 22. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunmayan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince, gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine,
• Ödemenin vergi daireleri dışındaki muhasebe birimlerine yapılmış olması durumunda, yukarıda belirtilen ilgili vergi dairesine,

başvurulması durumunda  kısmen veya tamamen yararlanılmayan ihale kararına ait damga vergisi ret ve iade edilecektir.

6. Kanuni Süresi İçerisinde Verilen Düzeltme Beyannamelerinden Damga Vergisi Alınmaması

6728 sayılı Kanun’un 28/c-1 maddesiyle 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “IV. Makbuzlar ve diğer kâğıtlar” başlıklı bölümünün “2.Beyannameler” başlıklı fıkrasının (b) bendine eklenen parantez içi hüküm ile beyanname verme süresi içerisinde düzeltme amacıyla verilen beyannamelerden damga vergisi alınmamasına ilişkin düzenleme getirilmiştir.

Buna göre, aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar beyannamenin birleştirilerek verilmesiyle oluşturulan beyannameler dahil, kanuni süresinde düzeltme amacıyla verilen vergi beyannamelerinden damga vergisi alınmayacaktır.

7. Finansal Kiralama İşlemlerinin Konusuna Giren Mallara İlişkin Kağıtlara Damga Vergisi İstisnası Getirilmesi

6728 sayılı Kanun’un 74. maddesi ile 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 37. maddesinin birinci fıkrası, “(1) Finansal kiralama sözleşmeleri, bu sözleşmelerin devrine ve tadiline ilişkin kâğıtlar, finansal kiralama konusu malların teminine ilişkin kiralayan ve satıcı arasında düzenlenen sözleşmeler ile bunların teminatı amacıyla düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden, bu kâğıtlarla ilgili yapılacak işlemler (finansal kiralama konusu gayrimenkullerin kiralayanlar tarafından devir alınmasına ilişkin tapu işlemleri hariç) harçtan müstesnadır.” şeklinde değiştirilmiştir.

Yapılan düzenleme öncesinde, sadece finansal kiralama sözleşmeleri ve bu sözleşmelerin devrine ve tadiline ilişkin kâğıtlar ile bunların teminatı amacıyla düzenlenen kâğıtlara damga vergisi istisnası uygulanmaktaydı.

Bu düzenleme ile birlikte;  6361 sayılı Kanunda tanımlanan kiralayanlar ile finansal kiralama konusu malların tedarikçileri arasında imzalanan sözleşmeler ve bunların teminatına ilişkin düzenlenen kağıtlar da istisna kapsamına alınmıştır.

8. Damga Vergisi Kanununa Yeni Sözleşme Türleri Eklenmesi

6728 sayılı Kanun’un 28/a maddesiyle 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I. Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün “A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar” başlıklı fıkrasına aşağıda yer alan yeni sözleşme türleri eklenmiştir.

• Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlara ilişkin ön izin, irtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmeleri
• Resmî şekilde düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri
• Resmî dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin yaptıkları ihalelerde, ihaleyi yapan idare ile düzenlenen sözleşmeler
• 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen:

-Taksitle satış sözleşmeleri

- Ön ödemeli konut satış sözleşmeleri

- Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri

- Paket tur sözleşmeleri

- Abonelik sözleşmeleri

- Mesafeli satış sözleşmeleri

• 7/6/2012 tarihli ve 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu kapsamında düzenlenen turist rehberliğine ilişkin sözleşmeler
• 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen:

- Toptan elektrik satış sözleşmeleri

- Perakende elektrik satış sözleşmeleri

• 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen:

- Toptan doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler

- Tüketicilere doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler

488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tabloda ayrıca belirtilen sözleşmeler dışındaki belli para ihtiva eden sözleşmeler, söz konusu tablonun I/A-1 fıkrası uyarınca vergilendirilecektir.

Bahsedilen tabloda yer alan kağıtlardan manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgelerde, belgenin güvenli elektronik imza kullanılmak suretiyle düzenlendiği anda damga vergisini doğuran olay meydana gelmektedir. Aksi durumda kağıtlar, damga vergisine konu teşkil etmeyecektir.

9. Damga Vergisi İstisnası Getirilen Kağıtlar

Damga Vergisi Kanunu’nda (2) sayılı tabloda belirtilen ve damga vergisinden müstesna olan kağıtlara yeni eklemeler yapılarak kapsamı genişletilmiştir. Buna göre,

• Okul idareleri ile öğrenciler veya veliler arasında düzenlenen, sözleşmeler dahil damga vergisinin konusuna giren Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı tüm kağıtlar
• Resmi dairelerce yurt dışına gönderilen kişileradına yurt dışında bulunan eğitim-öğretim ve sağlık kurumlarına mal ve hizmet alımı karşılığı yapılan ödemeler nedeniyle düzenlenen kağıtlar
• Sigorta sözleşmeleri dışındaki kağıtlarda asıl akit ve işlemle birlikte yer alan belli parayı ihtiva edensigorta yaptırma taahhütleri ile bireysel emeklilik, gruba bağlı bireysel emeklilik, işveren grup emeklilik sözleşmeleri
• Şirketlerin pay (hisse) devirlerineilişkin düzenlenen kağıtlar
• Aracı kurumların taraf olduğu ya da bunlar aracılığıyla yapılan söz konusu fıkra kapsamındaki işlemlernedeniyle düzenlenen kağıtlar
• Gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri
• Yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlar ve bankaların kullandırdıklarıkredilerin devrine ilişkin düzenlenen kağıtlar ile bu krediden doğan alacakların temlikine ilişkin düzenledikleri kağıtlar
• Finansman şirketlerince kullandırılan kredilerin devrine ilişkin düzenlenen kağıtlar
• Damga vergisinden istisna olankira sözleşmeleri (Bu sözleşmelerdeki kefalet şerhleri ve teminat taahhütleri nedeniyle)
• Sahipliğe dayalı kira sertifikasının yanı sıra Sermeye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen yönetim sözleşmesine, vadeli alım satım dahil alım satıma, ortaklığa, eser sözleşmesine dayalı farklıkira sertifikası türlerine göre düzenlenen kâğıtlar ve kira sertifikaları ödemeleri ile bunların teminatlarına ilişkin olarak düzenlenen her türlü kâğıt
• Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yer alanyatırım mallarına ilişkin olarak Yatırım Teşvik Belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlar
• Münhasıran yatırım döneminde Yatırım Teşvik Belgesi kapsamındakiyatırıma yönelik gayri maddi hakların kiralanması ve satın alınmasına ilişkin düzenlenen kağıtlar
• Yatırım Teşvik Belgesi kapsamındakisabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler, teminatlar ve bu mahiyetteki kağıtlar
• Yatırım Teşvik Belgesi kapsamındakiyatırımlara yönelik danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kağıtlar
• Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve aynı Kanunun uygulamasına ilişkin yayımlanan genel tebliğler ile düzenlenme zorunluluğu getirilen taahhütnameler
• Ödeme hizmeti sağlayıcısı ile ödeme hizmeti kullanıcısı arasında düzenlenen tek seferlik ödeme sözleşmeleri
• Binalarda ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik olarak düzenlenen kağıtlar
• Sanayi Sicili Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz sanayi işletmelerince münhasıran imalat sanayinde kullanılmak üzere yeni makine ve teçhizat alımına yönelik düzenlenen kağıtlar
• Örnek ürünler, tanıtım malzemeleri veya promosyon amaçlı ürünlerin bedelsiz ihracatına ilişkin düzenlenen kağıtlar ile yurt dışındaki fuarlara katılım amacıyla düzenlenen kağıtlar
• Gemi, yat ve diğer su araçlarının inşası, yenileme ve dönüşümü ile bakım ve onarımına ilişkin düzenlenen kağıtlar
• Girişim sermayesi yatırımları ile ilgili düzenlenen sözleşmeler
• Sermaye piyasası araçlarının kredili alımı, açığa satışı ve ödünç alma ve verme işlemleriile ilgili olarak aracı kurumlar ile yatırımcılar arasında düzenlenecek sözleşmeler
• İleri teknolojiye sahip ve teknoloji transferi sağlayacak yurt dışında yerleşik şirketlerin satın alınmasına ilişkin düzenlenen kağıtlar ile bu alımlara yönelik mali ve hukuki danışmanlık hizmet alımına ilişkin düzenlenen kağıtlar

damga vergisinden müstesnadır.

Duyuru indirmek için lütfen tıklayınız.

Söz konusu tebliğe aşağıdaki linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160929-7.htm

Bilgi edinilmesi rica olunur.

İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde aşağıdaki kişilerle irtibata irtibata geçmenizi rica ederiz.

Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM enazali@nazali.com.tr

Mükerrem Yanar Ortak, YMM myanar@nazali.com.tr

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.