KONU: Bölge İdare Mahkemeleri tarafından, asgari ölçüde arsa ve arazi birim değerlerinin tespitine yönelik takdir komisyonu kararlarına karşı dava açma süreleri bakımından verilmiş olan kararlar arasındaki aykırılığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Samsun Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulu tarafından yapılan başvuru üzerine Danıştay, Bölge İdare Mahkemeleri tarafından verilmiş olan kararlar arasındaki aykırılığın giderilmesi istemine yönelik inceleme gerçekleştirmiştir.
İşbu kararlar arasındaki aykırılık; davacılar tarafından, maliki oldukları taşınmazlar için tahakkuk eden emlak vergisi matrahlarına esas teşkil etmek için belirlenen asgari ölçüde arsa ve arazi birim değerlerinin tespitine yönelik takdir komisyonu kararlarının iptali istemiyle açılan davalara ilişkindir. Anılan davalarda, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (“VUK”)’nun mükerrer 49. maddesinin (b) fıkrasının 3. bendinde yer alan takdir komisyonu kararlarına karşı dava açma süresini içeren cümlenin iptal edilmesinin akabinde mükelleflerce dava açma süresinin ne zaman başlayacağı ve biteceği hususunda belirsizlik ortaya çıkmıştır.
Samsun Bölge İdare Mahkemesi 2. Vergi Dava Dairesi’nin 06.10.2022 Tarih ve E.2022/299, K.20222/526 Sayılı Kararı:
İşbu kararda özetle, Anayasa Mahkemesi tarafından verilen iptal kararının akabinde, arsa ve arazi birim değerlerinin ilan edilmemesi ve mükelleflere tebliğ de edilmemesi nedeniyle mükellefler açısından dava açma süresiyle ilgili olarak, birim değerlerini idareye başvurdukları tarihte öğrenmiş oldukları gerekçe gösterilerek işbu süreden itibaren genel dava açma süresi olan 30 günlük sürenin uygulanması gerektiği yönünde hüküm tesis edilmiştir.
Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. Vergi Dava Dairesi’nin 06.04.2021 Tarih ve E.2021/151, K.2021/735 Sayılı Kararı:
İşbu kararda özetle, VUK’un mükerrer 49. maddesinin son fıkrasındaki “kesinleşen” ibaresi üzerinde durularak birim değerlerinin belediyeler ve muhtarlıklarda uygun bir yere asılmak suretiyle tarh ve tahakkukun yapılmış olduğu gerekçesiyle ilgili ilanlar yapılmadan önce mükellefler tarafından idareye başvuru yapılması halinde verilecek cevaba karşı dava açılabileceği, aksi durumda ise dava açmanın mümkün olmayacağı yönünde hüküm tesis edilmiştir.
Samsun Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulu, işbu aykırılık bakımından Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. Vergi Dava Dairesi tarafından verilmiş olan kararın gerekçesine dayanarak ilgili aykırılığın bu yönde birleştirilmesi istemiyle başvuruda bulunmuştur.
Danıştay tarafından yapılan incelemede, VUK’un mükerrer 49. maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde belirtilen takdir komisyonlarının arsa ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin kararlarına karşı sadece kendilerine karar tebliğ edilen daire, kurum, teşekküller ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıklarının dava açabileceği belirtilmiştir. Ancak Anayasa Mahkemesi tarafından bu düzenleme iptal edildiği için mükellefler tarafından takdir komisyonu kararlarının iptali istemiyle açılan davalarda dava açma süresi ile ilgili bir açıklık oluşmuştur. Bu nedenle, dava açma süresinin VUK ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun ilgili hükümleri çerçevesinde ve emlak vergisinin genel özellikleri dikkate alınarak değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca emlak vergisi mükellefleri açısından takdir komisyonlarınca belirlenen asgari ölçüde birim değerlerinin, ödenecek emlak vergisi tutarının belirlenmesi açısından önem arz ettiği üzerinde de durularak takdir komisyonu kararlarına karşı mükelleflerin dava açabilmelerinin kabul edilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
Bu kapsamda yapılan inceleme sonucunda, mevzuatta takdir komisyonu kararlarının mükelleflere tebliğ edilmesi yönünde bir usul benimsenmemiş olması durumu gözetilerek mükelleflerce emlak vergisine esas asgari ölçüde arsa ve arazi birim değerlerinin tespitine yönelik takdir komisyonu kararlarının öğrenilme tarihinden itibaren (30) günlük genel dava açma süresi içerisinde ve en geç anılan kararın alındığı yılın son gününe kadar dava açılabileceğinin kabul edilmesinin gerektiği ve bu tarihten sonra dava açma imkânının bulunmaması gerektiği yönünde hüküm tesis edilmiştir.
Açıklanan hukuksal nedenler ve gerekçeyle aykırılığın, arsa ve arazi birim değerlerinin tespitine yönelik takdir komisyonu kararlarına karşı mükelleflerin anılan kararların alındığı yılın son gününe kadar dava açabileceği yönünde giderilmesine 15.02.2023 tarihinde oyçokluğu ile kesin olarak karar verilmiştir.
İlgili kararın tamamına buradan ulaşabilirsiniz:
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/04/20230428-8.pdf
NAZALI VERGI & HUKUK