Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından tüm gümrük ve dış ticaret bölge müdürlüklerine iletilen 13.02.2023 tarihli 82736160 sayılı yazıda; ülkemizde meydana gelen deprem felaketi sebebiyle depremden etkilenen illerdeki yükümlüler bakımından gümrük mevzuatında yer alan sürelerin ne şekilde uygulanması gerektiği yönünde talimatlar verilmiştir.
Söz konusu yazıda; 4458 sayılı Gümrük Kanununun uygulanmasına ilişkin Gümrük Yönetmeliğinin “Süre ve süre uzatımı” başlıklı 31 inci maddesinin;
“(1) Kanunda belirtilen süreler aksine bir hüküm bulunmadıkça uzatılamaz veya ertelenemez. Ancak, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar bu süreler işlemez.
(2) Süresi dışında yapılan müracaatlarda, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerin süresi içerisinde meydana geldiğini kanıtlayan belge ibrazı halinde ilgili gümrük idaresince mücbir sebep ve beklenmeyen hallere ilişkin olarak ibraz edilen belgelere göre ek süre verilir.
(3) Mücbir sebep ve beklenmeyen haller şunlardır;
a) Doğal afetler (yangın, yer sarsıntısı, su basması, don, fırtına, kasırga vb.)
b) Kanuni grev ve lokavtlar,
c) Genel salgın hastalık,
ç) Kısmi veya genel seferberlik ilanı,
d) Devletçe konulan yasaklar, abluka veya savaş hali, terör,
e) Ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk,
f) Yükümlü firmanın iflası veya şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü,
g) Yükümlü firmanın faaliyetinin kamu otoritelerince durdurulması,
ğ) Yükümlünün iradesi dışında meydana gelen ve müdahalesiyle önlenemeyecek diğer durumlar.”
hükmünü amir olduğu ifade edilmiştir.
Bu çerçevede 08.02.2023 tarihli ve 32098 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6785 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararıyla olağanüstü hal ilan edilen 10 ilde (Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa) bulunan yükümlülerin tüm gümrük idarelerindeki işlemleri ve diğer illerde bulunan yükümlülerin bu illerdeki gümrük idarelerinden yapılan işlemlerinde;
- Gümrük Kanununun 46 ncı maddesinin ikinci fıkrası ve 70 nci maddesinin ikinci fıkrasındaki sürelere ilişkin talep edilen ek sürelerin,
- Anılan Kanunun 211 inci maddesinin ikinci fıkrası, 212 nci maddesi, 213 üncü maddesinin dördüncü fıkrası ve 214 üncü maddesinde belirtilen sürelerin,
- Anılan Kanunun 242 nci maddesinde belirtilen sürelerin,
- Gümrük Yönetmeliğinin 38 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen sürenin,
- Aynı Yönetmeliğin 181 inci maddesinin on birinci fıkrasında belirtilen sürenin,
- Aynı Yönetmeliğin 207 nci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen sürenin,
- Aynı Yönetmeliğin 417 nci maddesi kapsamında ihracat veya yeniden ihracat amacıyla geçici depolama yerlerine konulan eşya ile geçici depolama yerine konmaksızın ihraç edilecek eşyaya ilişkin sürelerin,
06.02.2023 tarihinden önce dolmamış olması kaydıyla, 31.07.2023 tarihine kadar, Gümrük Yönetmeliğinin 31 inci maddesi çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği anılan yazıda belirtilen hükümler arasındadır.
Diğer yandan söz konusu yazıda;
İfade edilen hususlar arasındadır.
Bununla birlikte anılan yazıda ayrıca; Doğu Akdeniz, Orta Akdeniz, GAP, Fırat ve İpekyolu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri bağlantıları gümrük idareleri hareketli ve/veya varışlı transit beyanlarında 31.07.2023 tarihine kadar;
- Transit beyanına ilişkin varış gümrük idaresince tespit edilen eksiklik ve fazlalık takibatlarında Gümrük Yönetmeliğinin 239 uncu ve 240 ıncı maddelerinde yer alan sürelerin uygulanmaması,
- Süre aşımlarında Gümrük Kanununun 241 inci maddesinde yer alan idari para cezası uygulanmaması,
- Varış/çıkış gümrük idaresi değişikliklerinde Gümrük Kanununun 241 inci maddesinde yer alan idari para cezasının uygulanmaması,
- Transit beyannamelerinin iptallerinde idari para cezasının uygulanmaması,
Gerektiği ifade edilmektedir.
Bununla birlikte anılan yazıda 31.07.2023 tarihine kadar;
- Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği ile Onaylanmış Kişi Statüsüne İlişkin Gümrük Genel Tebliği (Sıra No:1) kapsamında, adı geçen 10 ilde bulunan yükümlüler ile sınırlı olmak üzere, gümrük idaresine bildirim yapma veya belge sunma, gümrük idaresi tarafından bildirilen eksiklikleri giderme, sunulan belgelerde güncelleme yapma gibi yükümlülükler için belirlenen sürelerin uygulanmaması,
- Gümrük Uzlaşma Yönetmeliğinin 18 inci maddesinin birinci fıkrasında geçen 45 günlük sürenin uygulanmaması,
- Uzlaşma davetiyesi gönderilmiş olan uzlaşma görüşmeleri öncesinde mutlaka yükümlüler ile iletişime geçilmesi, iletişime geçilememesi halinde görüşmenin resen ertelenmesi ve yükümlülerden gelen uzlaşma erteleme taleplerinin anılan Gümrük Uzlaşma Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrası dikkate alınmaksızın olumlu karşılanması,
Gerektiği belirtilmektedir.
NAZALI VERGI & HUKUK