İlgili Duyurunun Özeti;
Duyurumuzda, 28 Ekim 2017 günü 30224 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinin incelenmesi ve getirdiği değişiklik ve esasların hayatımızda oluşturacağı yenilikleri açıklayacağız. Söz konusu Yönetmelik, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’na dayanılarak hazırlanmıştır ve ilgili sektördeki tüketicinin hak ve menfaatlerini korumayı amaçlamaktadır.
Tanımlar;
Yönetmelikte geçen bazı kavramların tanımları şu şekildedir;
Elektronik haberleşme: Elektriksel işaretlere dönüştürülebilen her türlü işaret, sembol, ses, görüntü ve verinin kablo, telsiz, optik, elektrik, manyetik, elektromanyetik, elektrokimyasal, elektromekanik ve diğer iletim sistemleri vasıtasıyla iletilmesini, gönderilmesini ve alınmasını,
İşletmeci: Yetkilendirme çerçevesinde elektronik haberleşme hizmeti sunan ve/veya elektronik haberleşme şebekesi sağlayan ve alt yapısını işleten şirketi,
Kişisel veri: Belirli veya kimliği belirlenebilir gerçek veya tüzel kişilere ilişkin bütün bilgileri,
Kurul: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunu,
Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu,
Tüketici: Elektronik haberleşme hizmetini ticari veya mesleki olmayan amaçlarla kullanan veya talep eden gerçek veya tüzel kişiyi, ifade eder.
Başlıca Hak ve Yükümlülükler;
Yönetmeliğin beşinci maddesinde, tüketicinin sahip olduğu haklar düzenlenmiş ve elektronik haberleşme hizmetlerinden yararlanan her tüketicinin, bu haklara asgari anlamda sahip olduğu belirtilmiştir. Bu madde uyarınca tüketicilerin; benzer konumdaki tüketiciler ile eşit hizmet alma ve aynı ücretlere tabi olma, ayrıntılı fatura talep edebilme, uluslararası ve kurumun belirleyeceği standartlara uygun hizmet alma ve kişisel verilerinin kamuya açık kayıtlarda yer almasını engellemek gibi hakları bulunmaktadır.
Tüketiciye tanınan hakların yanı sıra, işletmecilere de son derece önemli sorumluluklar yüklenmiştir. Buna göre, sözleşme yapılırken tüketicinin karar vermesinde etkili olabilecek hususların tam ve eksiksiz olarak, taleple bağlı olmaksızın aydınlatılmasının yanı sıra, internet sitelerini de Kurum düzenlemelerine uygun olarak revize etme yükümlülüğü getirilmiştir.
Abonelik Sözleşmelerinin Kuruluşu ve İçeriği;
Yönetmeliğin 7. maddesinde, Abonelik Sözleşmelerinin ıslak imza ya da elektronik imza ile yapılabileceği belirtilmiş ve Sözleşmede yer alması gereken asgari hususlar tek tek sayılmıştır. İlgili maddede yer alan düzenlemeler, tüketicinin yanıltılmasını ya da hataya düşmesini engellemeyi ve imzalanan sözleşmenin içerdiği tüm hak ve yükümlülüklerin tüketici tarafından tam anlamıyla anlaşılmasını amaçlamaktadır.
Abonelik Sözleşmelerinin Uygulanması başlıklı sekizinci madde, taraflar arasında başlayan hizmet sözleşmesinin seyrini düzenlemiş ve tüketicinin sözleşmenin kurulmasından sonra haksız şekilde sömürülmesini engellemeye yönelik hükümlere ağırlık verilmiştir. Örneğin, işletmeci tarafından yapılan bilgilendirme ve onay işlemlerinde ispat yükünün işletmecide olduğu ve işletmecilerin abone kayıtlarını güncel ve doğru tutmak sorumluluğunun bulunduğu önemle vurgulanmıştır.
Abonelik Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar ve Sözleşmenin Yorumu
Tüketici ile işletmeci arasındaki abonelik sözleşmesi genellikle işletmeci tarafından hazırlandığı ve taraflar arasında müzakere edilmeksizin imzalandığı için sözleşmede haksız şartların bulunması kuvvetle muhtemeldir. Bu Yönetmelik ile, Sözleşmenin yorumu ve haksız şartlara ilişkin hükümler getirilerek bu sorunun çözümüne ilişkin oldukça yerinde düzenlemeler yapılmıştır.
Öncelikle, taraflar arasındaki sözleşmenin dürüstlük kuralına aykırı olacak şekilde abone mağduriyetine yol açan maddelerinin yazılmamış sayılacağı belirtilmiş ve birden çok anlama gelen ya da anlaşılamayan maddelerin de tüketici lehine yorumlanacağı hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, abonenin hesaba katmasının beklenemeyeceği kadar alışılmamış hükümlerin bulunması halinde, ilgili maddelerin de sözleşmeye yazılmamış sayılacağı belirlenmiştir.
Kanun koyucu sözleşmeye ilişkin kısıtlama ve düzenlemeler getirirken, yalnızca haksız şart hükmündeki maddelerin yok sayılacağını önemle vurgulamıştır. Böylelikle, sözleşmenin ayakta kalması sağlanmış ve abonelerin uğraması muhtemel zararların da önüne geçilmiştir.
Çeşitli ve Son Hükümler
Yönetmeliğin son bölümünde, işbu Yönetmelik çerçevesinde değerlendirilmemiş olan hususların ve Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik esasların Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından düzenlenebileceği belirlenmiştir.
Son olarak Yönetmeliğin 29. maddesinde, 7. maddenin ilk ve dokuzuncu fıkralarının Resmi Gazetede yayımı tarihinde (28.10.2017), diğer hükümlerin ise yayım tarihinden 6 ay sonra yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde Ersin Nazalı ile irtibata geçmenizi rica ederiz.|
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM |
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.