ELEKTRONİK TİCARETİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI

07.07.2022

7416 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Değişiklik Getiren Kanun”) 07.07.2022 tarihli ve 31889 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Değişiklik Getiren Kanun ile 05.11.2014 tarihli ve 29166 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da (“Kanun”) bazı köklü değişiklikler yapılmış ve yeni düzenlemeler getirilmiştir. Değişiklik Getiren Kanun kapsamında düzenlenen hususlar aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır.

Genel olarak;

Değişiklik Getiren Kanun ile temel olarak elektronik ticarete ilişkin yeni tanımlara yer verilmiş; elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına net işlem hacimlerine göre farklılaşan ve elektronik ticaret faaliyetlerinde köklü değişiklikler gerektiren yükümlülükler getirilmiştir.

Metinde elektronik ticarette hangi uygulamaların haksız kabul edileceği tanımlanmış ve her halükârda haksız olarak kabul edilecek olan ticari uygulamalar sayılmıştır.

Değişiklikler doğrultusunda getirilen düzenlemelere aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları da alt ve üst sınırları ilgili yükümlülük özelinde değişecek şekilde belirlenmiş olup Değişiklik Getiren Kanun kapsamında bin Türk lirasından kırk milyon Türk lirasına kadar idari para cezaları öngörülmüştür.

Kanun’da yapılan bir diğer değişiklik ise, satıcı ve aracı hizmet sağlayıcılara getirilen, e-ticaret faaliyetlerine ilişkin tüm bilgi, belge ve e-kayıtları 10 yıl ile saklama yükümlülüğüdür.

Değişiklik Getiren Kanun ile getirilen önemli bir diğer yenilik ise bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının üzerinde olan ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar ile bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı on milyon adedin üzerinde olan elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların faaliyetlerine devam edebilmesi için Ticaret Bakanlığı’ndan elektronik ticaret lisansı alması gerekliliğidir.

Değişiklik Getiren Kanun ile yer alan düzenlemelere ilişkin detaylı açıklamalarımız aşağıda başlıklar halinde bilgilerinize sunulmaktadır.

 

1. Tanımlar

Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 2. maddesinin birinci fıkrasına eklenen yeni bentler ile birlikte;

• “Elektronik ticaret pazar yeri” elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının aracılık hizmetlerini sunduğu elektronik ticaret ortamı olarak tanımlanmıştır. Buna göre, pazar yeri hizmet sağlayıcılar için aracı hizmet sağlayıcı tarafından oluşturulan ortamı ifade etmektedir.
• “Elektronik ticaret ortamı” için elektronik ticaret faaliyetinde bulunulan internet sitesi, mobil site veya mobil uygulama gibi platformlara atıf yapılmaktadır. Buna göre, ticari faaliyet gösteren firmaların kendilerine ait oluşturdukları internet siteleri ve mobil uygulamalar, elektronik ticaret ortamını ifade etmektedir.
• “Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı” elektronik ticaret pazar yerinde kendisine ait mal ve hizmetlerin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan kişi olarak tanımlanmıştır.
• “Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı” elektronik ticaret pazar yerinde mal veya hizmetlerin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan kişi olarak tanımlanmıştır.
• “Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS)” elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve hizmet sağlayıcıların kayıt altına alınabilmesi ve verilen toplanabilmesi için Bakanlık tarafından oluşturulan sistemi ifade etmektedir.
• “Net işlem hacmi” elektronik ticaret pazar yeri yahut elektronik ticaret ortamı üzerinden belirli bir dönemde yapılan sözleşme ve verilen siparişler için düzenlenmesi gereken nihai fatura veya fatura yerine geçen belge değerleri toplamını ifade etmektedir. Bu kavram elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar için getirilen yeni yükümlülüklerin uygulama alanı bulmasında esas alınan unsurlardan biridir.
• “Ekonomik bütünlük” kavramı ise belirli şartların varlığı halinde birden fazla ticaret şirketinin; aynı kişi veya kişiler tarafından yönetilmesi yahut sair yollarla kontrolü altında olması hallerine ilişkin olarak getirilen bir kavramdır.  

 

1. Elektronik Ticarette Haksız Ticari Uygulamalar ve Hukuka Aykırı İçerik Kavramı

 

• Aracı hizmet sağlayıcıların hukuka aykırı içeriğin kontrolü yükümlülüğü / Madde 9:

 

Kanun’un 9. maddesinin 1. fıkrasında aracı hizmet sağlayıcıların, hizmet sundukları elektronik ortamı kullanan gerçek ve tüzel kişiler tarafından sağlanan içerikleri kontrol etmek, bu içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı bir faaliyetin ya da durumun söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü olmadıkları düzenlenmiştir. Buna karşın Değişiklik Getiren Kanun ile Kanun’un 9. maddesine yapılan eklemeler uyarınca, aracı hizmet sağlayıcıların hukuka aykırı içerikten sorumlu olmadığı belirtilmekle birlikte, aracı hizmet sağlayıcılara; hukuka aykırı içerikten haberdar olunması halinde söz konusu içeriğin gecikmeksizin kaldırılması ve hukuka aykırılığın ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bildirilmesi yükümlülüğü getirilmiştir.

 

Madde uyarınca düzenlenen önemli bir değişiklik ise hak sahibinin fikri ve sınai mülkiyet hakkını ihlaline dayalı bilgi ve belgeyle aracı hizmet sağlayıcısına başvurusu üzerine, aracı hizmet sağlayıcının şikayete konu ürünü yayımdan kaldırması gerekliliğidir. Buna göre, yayımdan kaldırılan ürünün hak sahibinin fikri ve sınai mülkiyet hakkına aykırılık oluşturmadığının ispatı elektronik ticaret hizmet sağlayıcı üzerine bırakılmıştır.

 

• Elektronik ticarette haksız ticari uygulamalar/ Ek Madde 1:

 

Yeni düzenlemeye göre, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının elektronik ticarette haksız uygulamalar her halükârda haksız olarak kabul edilecek olan ticari uygulamalar da maddede sayılmış olup; elektronik ticaret hizmet sağlayıcının kampanyalı mal ve hizmet satışına zorlanması yahut hizmet sağlayıcıya ödemenin satış bedelinin aracı hizmet sağlayıcının tasarrufuna girmesinden itibaren 5 iş günü içerisinde yapılmaması haksız ticari uygulama sayılacaktır. İlgili düzenlemeler uyarınca

 

1. Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıların Yükümlülükleri / Ek Madde 2

Kanun’a eklenen ek madde 2 kapsamında elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar için getirilen yükümlülüklerden bir kısmı tüm elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar için uygulanacaktır. İlgili yükümlülüklerin bir kısmı ise elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların bir takvim yılındaki net işlem hacmi ile iptal ve iadeler hariç işlem sayısı bakımından belirlenen eşiklere göre uygulama alanı bulacaktır.

Bütün pazar yerlerine getirilen yükümlülükler:	Aracı hizmet sağlayıcılar, aracılık hizmeti sunduğu pazar yerlerinde kendisine ait veya ekonomik bütünlük içerisinde olduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka lisans hakkına sahip olunan malları satışa sunamayacak veya bu malların satışına aracılık edemeyecektir. Ancak, toplam satış hasılatının yarısından fazlasını e-ticaret dışındaki faaliyetlerden elde edenler bu düzenlemeden hariç tutulmuştur. Aracı hizmet sağlayıcıların sahip olduğu markaya ait malların başka bir e-ticaret ortamında satışa sunulması halinde ise ortamlar arasında birbirine erişim imkanı sunulması yahut tanıtım yapılması yasaklanmıştır. Aracı hizmet sağlayıcılar, satıcının onayı olmaksızın satıcıya ait markaları kullanarak çevrimiçi arama motorlarından reklam ve tanıtım yapamayacaklardır. Aracı hizmet sağlayıcıların, satıcının bilgilerini temin edilen belgeler ve elektronik sistemler üzerinden sorgulaması gerekmektedir.
Net işlem hacmi 10 milyar Türk lirasının üzerinde olan aracı hizmet sağlayıcılara getirilen ilave yükümlülükler:	Hizmet sağlayıcı ve alıcıdan elde edilen veriler, diğer pazar yerleri veya hizmet sağlayıcılar ile rekabet ederken kullanılamayacaktır. Net işlem hacmi hesaplamasına dahil edilen e-ticaret ortamları hariç olmak üzere, aracı hizmet sağlayıcılar, kendisine ait e-ticaret ortamları arasında birbirine erişim sunamayacak ve birbirinin tanıtımını yapamayacaktır. Satışa sunulan içerikle ilgili mevzuata aykırı işlem ve tespitlere ilişkin rapor Bakanlığa sunulacaktır. Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının satışları dolayısıyla elde ettiği verileri bedelsiz taşımasına ve bu veriler ile bunlardan elde ettiği işlenmiş verilere bedelsiz ve etkin şekilde erişim sağlamasına teknik imkanı sunulacaktır. Belirli koşulları sağlayan pay devirleri ve edinimleri ile şirket kurma, kurulmuş şirketin paylarını devralma veya bu payları devretme hallerinde Bakanlığa bildirim yükümlülüğü getirilmiştir. Buna ek olarak Bakanlığa raporlama yapılmasına ilişkin yükümlülükler de belirlenmiştir.
Net işlem hacmi 30 milyar Türk lirasının üzerinde olan ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 100.000 adedin üzerinde olan aracı hizmet sağlayıcılara getirilen ilave yükümlülükler:	Reklam harcamalarına ayrılacak bütçe ve ödül, promosyon ve hediye çeki gibi uygulamaların bütçesi, ekonomik bütünlük de dikkate alınmak üzere 12 aylık TÜFE değişim oranı uygulanan net işlem hacmine göre hesaplanacak oranlarla kısıtlanmıştır. Satıcıların farklı pazar yerlerinden veya farklı fiyattan mal ve hizmet sunması/reklam yapması kısıtlanamayacak ve sözleşmelerde bu doğrultuda hükümlere yer verilmeyecektir.
Net işlem hacmi 60 milyar Türk lirasının üzerinde olan ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 100.000 adedin üzerinde olan aracı hizmet sağlayıcılara getirilen ilave yükümlülükler:	Kredi kartıyla yapılan kredili ödeme işlemleri hariç olmak üzere, ekonomik bütünlük içinde bulunulan bankaların yahut finansal kiralama ve finansman şirketlerinin sunduğu hizmetlerin gerçekleştirilmesine yönelik imkan sağlanamayacaktır. Elektronik para kuruluşlarınca ihraç edilen elektronik paralar kabul edemeyecektir. Aracı hizmet sağlayıcı, aracılık sunduğu pazar yerindeki satışlar yahut kendisinin hizmet sağlayıcı olarak yaptığı satışlar hariç olmak üzere, eşya taşımacılığı, posta hizmet sağlayıcılığı veya taşıma organizatörlüğü faaliyetlerinde bulunamayacaktır. Yalnızca mal ve hizmetlerin ilanının yayımlanmasına ilişkin elektronik ortam sağlanması halinde aynı ortam üzerinden sözleşme yapılmasına yahut sipariş verilmesine imkan tanınmayacaktır.

 

** Ek Madde 2, münhasıran elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının markasını taşıyan ürünlerin bayilik ve acentelik gibi sözleşmeler kapsamında satışa sunulduğu elektronik ticaret pazar yerleri hakkında uygulanmayacaktır.

** Ek Madde 2 kapsamında net işlem hacmi, işlem sayısı ve toplam satış hasılatının hesaplanmasında yurt dışına yönelik işlemler dikkate alınmayacaktır.

1. Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılara Getirilen Yükümlülükler / Ek Madde 3

 

Değişiklik Getiren Kanun uyarınca elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar için getirilen yükümlülüklerden bazıları, belirli hadlerin aşılması halinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcılara da kıyasen uygulanacaktır.

 

Net işlem hacmi 10 milyar Türk lirasının üzerinde olan ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 10 milyon adedin üzerinde olan aracı hizmet sağlayıcılara getirilen ilave yükümlülükler:	Hizmet sağlayıcıya ait e-ticaret ortamları arasında erişim imkanı sağlanmayacak yahut tanıtım yapılamayacaktır. Bakanlık’tan e-ticaret lisansı alınması ve faaliyetlere ilişkin denetim raporunun Bakanlık’a sunulması gerekmektedir.
Net işlem hacmi 30 milyar Türk lirasının üzerinde olan ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 10 milyon adedin üzerinde olan aracı hizmet sağlayıcılara getirilen ilave yükümlülükler:	Reklam ve indirim bütçeleri, aracı hizmet sağlayıcılar için 12 aylık ortalama TÜFE değişim oranının net işlem hacmine uygulanması doğrultusunda hesaplanan tutarın yüzde yirmisinden fazla olamayacaktır.
Net işlem hacmi 60 milyar Türk lirasının üzerinde olan ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 10 milyon adedin üzerinde olan aracı hizmet sağlayıcılara getirilen ilave yükümlülükler:	Bankacılık faaliyetlerinde bulunulamayacak ve ilan sitesi olması halinde aynı site üzerinden satış yapılması imkanı tanınmayacaktır.

 

** Ek Madde 3,

 

1. İdari Para Cezaları

 

Değişiklik Getiren Kanun ile Kanun’a eklenen yeni düzenlemelere uyulmaması halinde uygulanacak idari para cezalarının sınırı yükümlülüğe göre değişmekle birlikte bin Türk lirasından kırk milyon Türk lirasına kadar değişen idari para cezaları söz konusudur. Ayrıca,

 

İdari para cezalarına ilaveten Bakanlık tarafından verilen süre içerisinde aykırılığın giderilmemesi halinde, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının ve/veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ilgili internet adresleri hakkında içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararı verilebilecektir.

 

1. Yürürlük

 

Tüm aracı hizmet sağlayıcılarına getirilen yükümlülükler ve diğer hükümler:	01.01.2023   ** Satış ve bankacılık faaliyet kısıtlamalarına ilişkin yükümlülükler, 01.01.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Lisans alma yükümlülüğü	01.01.2025

 

Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

 

NAZALI VERGI & HUKUK

info@nazali.com

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz