31 Aralık 2019 tarihli ve 30995 sayılı (4. Mükerrer) Resmî Gazete’de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik ile,
ilişkin idari ve teknik usul ve esaslar belirlenmiştir.
GERİ KAZANIM KATILIM PAYI KAPSAMINDAKİ ÜRÜNLER
Bu Yönetmelik, yurt içinde piyasaya arz edilen, 2872 sayılı Kanun’a ek-1 sayılı listede yer alan ürünleri kapsar. Bu ürünler aşağıdaki gibidir:
1-Geri Kazanım Katılım Payına Doğrudan Konu Olan Ürünler
2-Ambalajlar
- İçecek Ambalajları
- Diğerleri (Poşet Hariç)
- İçecek Ambalajları
- Diğerleri
- Kâğıt-Karton Ağırlıklı Kompozit İçecek Ambalajları
- Diğerleri
- Kâğıt Karton Ambalaj
- İçecek Ambalajları
- Diğerleri
GERİ KAZANIM KATILIM PAYI KAPSAMINA GİRMEYEN ÜRÜNLER
Bu Yönetmelik;
- Tekrar kullanıma alınan ürünler,
- Zati ihtiyaç kapsamındaki ürünler,
- İmha edilerek tasfiye edilecek gümrüklü ürün ve eşyalar ile ihraç edilen ürünleri,
-Kamu kurum ve kuruluşlarının münhasıran asli görevlerinde kullanmak, piyasaya arz edilmemek ve ticari amaç güdülmemek kaydıyla ürettikleri veya bağlı kuruluşlarına ürettirdikleri Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünleri,
kapsamaz.
Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünleri için ülkenin tamamında Bakanlıkça belirlenen esaslar doğrultusunda depozito sistemi uygulayan, piyasaya süren/ithalatçıların depozitolu olarak piyasaya sürdükleri ürünleri için depozito uygulanan miktar açısından bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
MÜKELLEF
Geri kazanım katılım payına doğrudan tabi olan kapsama giren ürünler ile belirtilen ürün ambalajlarını piyasaya sürenler mükelleftir.
Piyasaya süren Yönetmelik’te “Piyasaya süren: 27/11/2014 tarihli ve 29188 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği kapsamındaki mesafeli sözleşmeler ile yapılan satışlar da dâhil olmak üzere, satış yöntemine bağlı olmaksızın, bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlerini veya ambalajlı eşya/malzemelerini piyasaya arz edenleri, üreticisi tarafından doğrudan piyasaya arz edilmeyen ürünler ile ambalajlı eşya ve malzemeler için ürünün ya da eşya/malzemenin ambalajı üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanarak piyasaya arz eden gerçek veya tüzel kişileri, ürünlerin ve ambalajlı eşya/malzemelerin üreticilerinin Türkiye dışında olması halinde ise bu üreticiler tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı, ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır.
İLKELER, GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLAR
İlkeler
Piyasaya arz edilen ürünlerden tahsil edilecek geri kazanım katılım paylarının belirlenmesinde; Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünler ile bu ürünlere karşılık gelen ücretlerin kullanılması esastır.
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerden sadece yurt içinde piyasaya arz edilenlere geri kazanım katılım payı uygulanır. Geri kazanım/geri dönüşüm yolu ile elde edilenlerden bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünler için de geri kazanım katılım payı alınır.
Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlerden plastik poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için ise piyasaya süren/ithalatçı gerçek veya tüzel kişilerden geri kazanım katılım payı alınır.
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerin tedarik amaçlı üretilmesi halinde üreticilere bu ürünler için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü oluşmaz. Tedarikçilerden temin edilen ürünlere kendi adını, ticarî markasını veya ayırt edici işaretini koymak ve kendini üretici/piyasaya süren olarak tanıtmak sureti ile piyasaya arz eden gerçek veya tüzel kişilerden geri kazanım katılım payı alınır.
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerden serbest dolaşıma sokulmak sureti ile millileştirilen ürünler ithalatçı gerçek veya tüzel kişiler tarafından yurt içinde piyasaya arz edilmiş sayılır ve ithalatçılardan geri kazanım katılım payı alınır.
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan tasfiye halindeki ürün ve eşyalardan yalnızca asli amacına uygun olarak kullanılmak üzere satış işlemi gerçekleştirilenler için geri kazanım katılım payı alınır.
Bu Yönetmelik kapsamında yapılacak bildirim ve beyanların piyasaya sürenler/ithalatçıların ilgili muhasebe sorumluları tarafından incelenip onaylanması, Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde de yeminli mali müşavirlere inceletilmesi ve doğrulatılması esastır.
Plastik poşetlerin özellikleri, ücretleri, satışı, beyanı, geri kazanım katılım payı tahsili ile birlikte izleme, kontrol ve denetim işlemlerinin Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda gerçekleştirilmesi esastır.
Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden Atık Yönetimi Yönetmeliği ile genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamında tanımlanmış olan ürün ve malzemelere yönelik özel hüküm ve yükümlülükler ilgili mevzuatı uyarınca ayrıca yerine getirilir.
Piyasaya arz edilecek araçlar ile elektrikli ve elektronik eşyaların üretiminde orijinal eşya/parça olarak kullanılan ve Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünler için araç ile elektrikli ve elektronik eşyayı piyasaya sürenler tarafından beyan yapılır ancak bu ürünlerden geri kazanım katılım payı tahsil edilmez.
Piyasaya arz edilecek araçlar ile elektrikli ve elektronik eşyaların orijinal eşya/parçası olarak kullanılan ve Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünler için bu ürünleri sadece araç ile elektrikli ve elektronik eşya üretiminde orijinal eşya/parça olarak kullanılmak şartıyla piyasaya sürenler tarafından beyan yapılır, ancak bu ürünlerden geri kazanım katılım payı tahsil edilmez. Orijinal eşya/parça tanımına uymasına rağmen münferit olarak piyasaya arz edilen Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünler için geri kazanım katılım payı beyanı yapılır ve geri kazanım katılım payı tahsil edilir.
Bu Yönetmelik kapsamında yer alıp geri kazanım katılım payına tabi olan ürünlerden ambalajlı olarak piyasaya sürülenlerin birincil (satış) ambalajları için beyan yapılır ancak bu ambalajlar için geri kazanım katılım payı tahsil edilmez. Bu ürünlerin birincil ambalajları haricindeki diğer ambalajları için geri kazanım katılım payı tahsil edilir.
Bu Yönetmelik kapsamında yer almayan bir ürünün ithalatı/piyasaya arzı sırasında bu Yönetmeliğe tabi bir ürünün de ithalinin/piyasaya arzının gerçekleştirilmesi halinde Kanun’un ek-1 sayılı listesinde o ürün için belirlenen geri kazanım katılım payından piyasaya süren sorumludur.
Depozito uygulamasına yönelik Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar haricinde gerçekleştirilen depozito uygulamaları bu Yönetmelik hükümlerinden muafiyet oluşturmaz, iade işlemlerine ve mahsuplaşmaya konu edilemez.
Kanun’un ek-1 sayılı listesindeki plastik poşet, lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, ilaç, elektrikli ve elektronik eşya ile içecek ambalajı dâhil tüm ambalajlara yönelik olarak bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin tanımlayıcı ve açıklayıcı hususlar Bakanlıkça çıkarılacak usul ve esaslar ile belirlenir.
Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden bitkisel yağ ve madeni yağların Kanun’un ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerin üretiminde hammadde olarak kullanılması durumunda hammadde olarak tedarik edilen bu ürünlerin ithalatçıları/üreticileri tarafından beyan yapılır, ancak hammadde olarak kullanılan bu ürünlerden geri kazanım katılım payı tahsil edilmez.
BAKANLIĞIN GÖREV VE YETKİLERİ
Bakanlık;
a) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik iş birliği ve koordinasyonu sağlamakla, doğacak tereddütleri gidermekle, gerekli idari tedbirleri almakla,
b) Plastik poşetlerin özellikleri, ücretleri, satışı, beyanı, geri kazanım katılım payı tahsili ile birlikte izleme, kontrol ve denetim işlemlerine yönelik usul ve esasları belirlemekle,
c) Kanun’un ek-1 sayılı listesindeki ürünlere ve bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin tanımlayıcı ve açıklayıcı hususlara yönelik usul ve esasları belirlemekle,
ç) Geri kazanım katılım payı beyannamelerinin verilmesine ve tahsilatına ilişkin Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılacak düzenlemelere görüş vermekle,
d) Bu Yönetmelik ile getirilen düzenlemeler doğrultusunda yapılacak kayıt, izleme, kontrol ve/veya denetim faaliyetlerine ilişkin kriterleri belirlemek, düzenlemelerde bulunmak ve yürütmekle,
görevli ve yetkilidir.
İL MÜDÜRLÜKLERİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
İl Müdürlüğü;
a) Bu Yönetmelik ile getirilen düzenlemeler doğrultusunda yapılacak kayıt, izleme, kontrol ve/veya denetim faaliyetlerini Bakanlıkça belirlenen kriterler doğrultusunda gerçekleştirmekle,
b) Atık Yönetimi Yönetmeliği ile genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamındaki düzenlemelere ilişkin iş ve işlemleri bu Yönetmelik hükümleri ile birlikte değerlendirmekle,
görevli ve yetkilidir.
PİYASAYA SÜRENLERİN /İTHALATÇILARIN VE SATIŞ NOKTALARININ SORUMLULUKLARI
Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünleri yurt içinde piyasaya arz edenler;
a) Piyasaya arz etmiş oldukları ürünleri Kanun’un ek-1 sayılı listesi kapsamında sınıflandırarak, adet ve/veya ağırlık olarak tanımlayıp kayıt altına almakla,
b) Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlere ilişkin geri kazanım katılım paylarını Kanun’un ek-1 sayılı listesinde verilen ve her yıl güncellenerek Bakanlıkça ilan edilen birim ücretler üzerinden ödemekle,
c) Geri kazanım katılım paylarına ilişkin beyan ve ödeme işlemlerini Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen esaslara göre yerine getirmekle,
ç) Plastik poşetlerin özellikleri, ücretleri, satışı, beyanı, geri kazanım katılım payı tahsili ile birlikte izleme, kontrol ve denetim işlemlerine yönelik Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uymakla,
d) Bu Yönetmelik kapsamında yer almayan bir ürünün ithalatı sırasında bu Yönetmeliğe tabi bir ürünün de ithalinin gerçekleştirilmesi halinde geri kazanım katılım paylarını ayrıca beyan etmek ve ödemekle,
e) Bu Yönetmelik kapsamında piyasaya arz edilen ürünlere ilişkin bilgi ve belgeleri Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uygun şekilde Bakanlığa sunmakla,
f) Atık Yönetimi Yönetmeliği ile genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamında tanımlanmış olan ürün ve malzemelere yönelik yükümlülüklerini bu ürünlerin ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yerine getirmekle,
yükümlüdür.
GERİ KAZANIM KATILIM PAYLARINA İLİŞKİN BİLDİRİM, BEYAN VE KAYITLAR
Bildirim ve Beyan
Piyasaya arz edilen ürünlere yönelik olarak piyasaya sürenler/ithalatçılar ve satış noktalarınca yapılacak beyanlarda, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen esaslara uyulur.
Piyasaya arz edilen ürünlere yönelik olarak piyasaya sürenler/ithalatçılar ve satış noktalarınca yapılacak bildirimlerde Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uyulur.
Bildirim ve Beyanların Doğruluğu ve Kayıtları
Sürekli bir çevre görevlisi istihdam eden veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti alan veya çevre yönetim birimi kurma zorunluluğu bulunan piyasaya süren işletmeler ile ödeyecekleri geri kazanım katılım payı miktarı 50.000 Türk Lirası’ndan fazla olan piyasaya süren işletmelerce bu Yönetmelik kapsamında yapılacak bildirim ve beyannamelerine esas veriler 2872 sayılı kapsamında tanımlanan çevre görevlisi tarafından incelenip onaylanır.
Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde; piyasaya sürenler/ithalatçılar ve satış noktaları bu Yönetmelik kapsamındaki bildirimlerinin ve beyannamelerinin ayrı ayrı veya birlikte karşılaştırmalı olarak yeminli mali müşavirlere inceletilmesi ve/veya doğrulatılmasını sağlamak veya bağımsız denetim kuruluşlarına inceletilmesini sağlamak ve inceleme/sonuç/değerlendirme raporlarını Bakanlığa sunmak zorundadırlar.
Bu Yönetmelik kapsamında yürütülen iş ve işlemlere yönelik veriler en az beş yıl süreyle muhafaza edilir.
İDARİ VE MALİ HUSUSLAR
Ücretlendirme Esasları
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünler için geri kazanım katılım payı ödeme yükümlülüğü, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren söz konusu ürünlerin yurt içinde piyasaya arz edilmesi/ithalatın gerçekleşmesi ile başlar.
Geri kazanım katılım payının ödeme işlemleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen esaslara göre yerine getirilir.
Mahsuplaşma
Mahsuplaşma işlemleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara göre beyanname üzerinden gerçekleştirilir.
İade işlemine konu edilen ürünler için mahsuplaşmaya esas bedel olarak ürünün piyasaya arz edildiği tarihte uygulanan geri kazanım katılım payı esas alınır.
İadeye esas olan geri kazanım katılım payı tutarı, plastik poşetler için oluşan geri kazanım katılım payı tutarı hariç olmak üzere cari dönem beyanıyla oluşan toplam geri kazanım katılım payı tutarından mahsup edilir.
İadeye esas olan geri kazanım katılım payı tutarının cari dönem beyanıyla oluşan geri kazanım katılım payı tutarından fazla olması halinde mahsup edilemeyen tutar gelecek dönem beyanlarıyla oluşacak geri kazanım katılım payı tutarından/tutarlarından mahsup edilmek üzere devredilir.
Mahsuplaşmaya esas iade işlemleri, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yurt içinde piyasaya sürülen ve geri kazanım katılım payı alınan ürünler için geçerlidir. Plastik poşetlere yönelik iade ve mahsuplaşma işlemleri gerçekleştirilmez.
İade alınarak mahsuplaşma işlemi gerçekleştirilen ürünlerin yeniden piyasaya arz edilmesi halinde piyasaya arz edildiği tarihte uygulanan geri kazanım katılım payı tahsil edilir.
İzleme, Kontrol ve Denetim İşlemleri
Bu Yönetmelik ile getirilen düzenlemeler doğrultusunda yapılacak kayıt, izleme, kontrol ve/veya denetim faaliyetleri, konusuna göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Bakanlıkça gerçekleştirilir.
İlgililer, denetim ve inceleme işlemleri ile görevli kurumların isteyecekleri bilgi ve belgeleri vermek, denetim esnasında her türlü kolaylığı göstermek zorundadır.
Bakanlık, uhdesinde yer alan konularda gerek görülmesi halinde kayıt, izleme, kontrol ve/veya denetim faaliyetlerine ilişkin yetki düzenlemesi yapabilir.
Yaptırımlar
Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında 2872 sayılı Kanun’da öngörülen fiillere ilişkin müeyyideler uygulanır. Bu Kanun’da yazılı fiiller hakkında verilecek idari nitelikteki cezalar, bu fiiller için diğer kanunlarda yazılı cezaların uygulanmasına engel olmaz.
Bu Yönetmelik 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
|
NAZALI VERGİ |