21 Eylül 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.4)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-52.4.C) (“Değişiklik Tebliği”) ile Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde (“GSYF Tebliği”) birtakım değişiklikler gerçekleştirilmiştir.
Değişiklik Tebliği’nin yayımlanmasının akabinde Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”) da söz konusu değişikliğin gerekçesine dair bir duyuru yayınlamıştır. Kurul, duyurusunda girişim sermayesi yatırımlarının finansmanında önemli bir yatırım aracı olan girişim sermayesi yatırım fonlarının hızla büyümeye devam etmekte ve ülkemiz sermaye piyasalarında da giderek önem kazanmakta olduğunu, bu sebeple bu fonlara yapılan yatırımların artırılabilmesi, uygulamada karşılaşılan ihtiyaçlar, girişim sermayesi ekosisteminin sağlıklı bir şekilde büyümesi ve yeni yatırım araçlarının yaygınlaştırabilmesi amacıyla GSYF Tebliği’nin muhtelif maddelerinde bir takım değişiklikler yapıldığını kamuoyu ile paylaşmıştır. Ayrıca duyuruda;
vurgulanmıştır.
Değişiklik Tebliği ile GSYF Tebliği’nde yapılan değişiklikler kapsamında öne çıkan hususlardan bazıları şu şekildedir:
1. Convertible Sözleşmelere İlişkin Değişiklikler
Uygulamada “convertible” olarak da adlandırılan ve özellikle girişim sermayesi şirketlerine yatırımlarında öne çıkan ve risk sermayesi yatırımcıları ile melek yatırımcıların sıklıkla tercih ettikleri sözleşmelere ilişkin hüküm getirilmiştir.
Buna göre, ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmak ve diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, girişim şirketlerine ileri vadede ortak olma hakkı veren veya verecek olan sözleşmeler yoluyla yapılan yatırımlar girişim sermayesi yatırımı olarak kabul edilecektir.
2. GSYF’lerin Şemsiye Fon veya Fon Sepeti Fonu Olarak Kurulmasına İlişkin Değişiklikler
GSYF’lerin GSYF Tebliği’nin 12. Maddesinden sonra gelmek üzere eklenen 12/A ve 12/B maddeleri ile girişim sermayesi yatırım fonlarının şemsiye fon veya fon sepeti fonu olarak kurulabilmesinin önü açılmıştır. Böylelikle girişim sermayesi şirketlerine yatırımların artması hedeflenmektedir.
3. Yatırıma Konu Olan Yurtdışında Kurulu Şirketlerin Türkiye’deki Varlıklarının Oranına İlişkin Değişiklikler
GSYF Tebliği uyarınca girişim şirketlerinin Türkiye’de kurulu veya kurulacak olmaları veya yatırım yapıldığı tarih itibarıyla yurt dışında kurulu olmakla birlikte son yıllık veya yatırım yapılan tarihe en yakın tarihli finansal tablolarına göre varlıklarının en az %80’inin Türkiye’de kurulu bağlı ortaklık ya da iştiraklerden oluşması gerekmekteydi. GSYF Tebliği’nde gerçekleştirilen değişiklik ile birlikte ilgili hükümde yer alan %80 oranı %51’ e düşürülmüştür.
4. Nitelikli Yatırımcılardan Alınacak Toplam Kaynak Taahhüdünün Asgari Tutarına İlişkin Değişiklikler
Nitelikli yatırımcılardan alınacak toplam kaynak taahhüdü tutarı asgari 5.000.000 TL iken 50.000.000 Türk Lirası olarak belirlenmiştir. Bu tutara ihraç belgesinde yer verilecektir. Katılma paylarının nitelikli yatırımcıya satışına başlandığı tarihi müteakip en geç bir yıl içinde kaynak taahhüdü tutarının tahsil edilmesi zorunludur.
5. Yatırımcı Bilgi Formunun Kaldırılması ve Fon İhraç Sözleşmesi Getirilmesine İlişkin Değişiklikler
GSYF Tebliği’nin Değişiklik Tebliği ile değiştirilmeden önceki halinde yer alan yatırımcı bilgi formu düzenlenmesi hususu Değişiklik Tebliği ile birlikte kaldırılmıştır. Diğer yandan, Fon ihraç sözleşmesi getirilmiştir. Fon İhraç Sözleşmesi, fon ile katılma payı sahipleri arasında bireysel veya toplu olarak akdedilen ve asgari olarak Değişiklik Tebliği’nin EK/4’ünde sayılan hususların düzenlendiği standart sözleşmeyi ifade etmektedir. Değişiklik Tebliği’nin EK/4’ünde, fonun yatırım stratejisine ilişkin esaslar, fonun yatırım sınırlamaları ve risklerine ilişkin esaslar, portföyün yönetimine ve saklanmasına ilişkin esaslar vb. Hususlar yer almaktadır. Fon katılma paylarının borsadan satışı haricinde nitelikli yatırımcılara satılması durumunda nitelikli yatırımcılar ile fon ihraç sözleşmesinin imzalanması gerekmektedir
6. Girişim Sermayesi Yatırım Sınırlamaları
GSYF Tebliği’nin 19. Maddesi’ne eklenen fıkralar ile GSYF’lerin yapacakları yatırımlar için uygulanan mevcut sınırlamalara Değişiklik Tebliği ile birlikte eklemeler yapılmıştır. Buna göre, GSYF portföyünde yer alan girişim sermayesi yatırımlarında;
aşamaz.
GSYF Tebliği’nin 19. Maddesi’nde düzenlenen sınırlamalara uygunluğun kontrolü Portföy saklayıcısı tarafından hesap dönemi sonuna ilişkin toplam değer tablosu üzerinden yapılır. Belirli şartların varlığı halinde asgari sınırlamalara uyum hakkında Kurul’dan süre talebinde bulunulabilir. Asgari sınırlamalara uyum için Kurul’a süre verilmesi talebiyle başvuruda bulunulması ve başvurunun Kurul tarafından uygun görülmesi şartlarıyla; yatırım sınırlamalarının tekrar sağlanması için söz konusu aykırılığın oluştuğu hesap dönemi sonundan itibaren kurucuya ve varsa portföy yöneticisine en fazla bir yıl süre verilebilir. Kurul tarafından verilen sürenin sonunda da yatırım sınırlamalarına uyumun sağlanamaması halinde fonun yatırım faaliyetlerine son verilerek, sürenin bitiminden itibaren en geç iki yıl içinde fonun tasfiyesine izin verilmesi talebiyle Kurul’a başvurulması ve Kurul tarafından verilecek izni takiben fon içtüzüğünün ticaret sicilinden terkin ettirilmesi zorunludur.
7. Girişim Sermayesi Dışındaki Yatırımlar
Yurt dışında yerleşik olup borsada işlem görmeyen ve gelişme potansiyeli taşıyan şirketlere GSYF Tebliği’nin 18 inci maddenin üçüncü fıkrasının (a), (b) ve (f) bentlerinde belirtilen yöntemlerle fon toplam değerinin azami %10’una kadar yatırım yapılabiliyor iken bu oran, Değişiklik Tebliği ile birlikte %15’e çıkarılmıştır. Ancak, bu yatırımlar girişim sermayesi yatırımlarına dahil edilmez.
8. Diğer Öne Çıkan Değişiklikler
Gayrimenkul ve Müteahhitlik Şirketlerine İlişkin
Son yıllık finansal tablolarına göre aktif toplamının en az %40’ı gayrimenkul ve/veya gayrimenkule dayalı varlıklarından oluşan şirketler ile esas faaliyet konusu müteahhitlik olan şirketler girişim şirketi olarak değerlendirilmeyecektir. Fakat, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından uygun görüş alınması kaydıyla, 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ve ilgili diğer mevzuat kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgeleri, kuluçka merkezleri, teknoloji transfer ofisleri, ar-ge/tasarım merkezleri, teknoloji geliştirme merkezleri, yükseköğretim teknoloji transfer ofisleri, araştırma merkezleri ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı kümelenme yapıları ile ilgili merkezler şeklinde yapılanmış şirketler ve esas faaliyeti gayrimenkul proje geliştirme ve yönetimi olmamakla birlikte ilgili kanunlarda belirlenmiş faaliyetlerin ifası için bu faaliyetlerde bulunan şirketler, bu hükümden müstesna tutulmuştur.
Yatırım Komitesi Üyelerinin Sorumluluğuna İlişkin
Yatırım komitesi üyelerinin sorumlulukların ilişkin düzenleme getirilmiştir. Buna göre, fonun yatırım komitesi üyeleri, aldıkları kararlarla sınırlı olmak üzere, fonun girişim sermayesi portföyünün yönetiminden sorumludur.
İhraç Belgesi Değişikliklerine İlişkin
Değişiklik Tebliği ile getirilen ihraç belgesi değişiklikleri Kurul’un onayı gerekmeksizin kurucu tarafından gerçekleştirilir düzenlemesi ile ihraç belgesi değişikliklerinde Değişiklik Tebliği’nin yayımı tarihi itibariyle Kurul onayı aranmayacaktır.
9. GSYF Tebliği’ne Tebliğ ile Getirilen Değişikliklere Uyum Süreleri
Değişiklik Tebliği kapsamında GSYF Tebliği’ne eklenen Geçici Madde 2 uyarınca söz konusu değişikliklere uyum için belirlenen son tarihler 30.06.2025 ve 31.12.2025 olmak üzere farklılık arz etmektedir.
30/06/2025 Tarihine Kadar Uyum Sağlanması Gereken Hususlar
Bu kapsamda 21.09.2024 tarihi itibarıyla katılma payı ihraç edilmiş fonlar tarafından fon ihraç sözleşmesine ilişkin GSYF Tebliği’nin 13. maddenin 13. fıkrası hükmüne ve Değişiklik Tebliği’nin EK-2’sinde yer alan esaslara 30/6/2025 tarihine kadar uyum sağlanması zorunludur. Kurulca uygun görülecek makul gerekçelerin varlığı halinde bu fıkrada belirtilen süre, altı aya kadar uzatılabilecektir.
31/12/2025 Tarihine Kadar Uyum Sağlanması Gereken Hususlar
Diğer yandan 21.09.2024 itibarıyla katılma payı ihraç edilmiş fonlar tarafından GSYF Tebliği’nin “Girişim Sermayesi Yatırımlarına İlişkin Yatırım Sınırlamaları” başlıklı 19. maddenin 1. fıkrasının (c) bendinde belirtilen portföy sınırlamalarına 31/12/2025 tarihine kadar uyum sağlanması zorunludur.
Söz konusu değişikliklerin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
NAZALI VERGI & HUKUK