HOLLANDA’YA YABANCI İŞÇİ GETİRMEK
06.01.2020
Bu yazıda, bir şirket olarak Hollanda’ya Türkiye’den işçi getirmek istenildiğinde dikkate alınması gereken kurallar ve yabancı işçi getirmenin şartlarının neler olduğu ele alınacaktır.
Öncelikle çalışma izni çeşitleri hakkında bilgilendirme yapılacaktır. Her bir çalışma izin çeşidine göre şartlar ve başvuru için gereken belgeler belirtilecektir. Başvuruların nereye yapılacağı hakkında bilgi verilecektir. Elbette ki çalışma izninin yanında oturma izni de gerekmektedir. Oturma izin başvurusunun nasıl yapılacağı, şartlarının neler olduğu ve bu başvuruların ne kadar süre içinde sonlandırılması gerektiğinin bilgilendirmesi de yapılacaktır.
Giriş
Hollanda’daki bir şirkete Türkiye’den işçi getirmek istenildiğinde ne gibi bir prosedür uygulanmalıdır. Hollanda’ya yabancı işçi getirmenin yolları ve kuralları nelerdir?
İşveren kendisi, uzman kişi veya avukat aracı ile yabancı işçisi için çalışma izni başvurusu yapabilmektedir. İşveren, işçisi için referans olmalıdır.
İşveren, işçisi için çalışma izni (tewerkstellingsvergunning) veya kombine oturma ve çalışma izni (gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid) başvurusu yapabilmektedir.
Yetkili merciiler çalışma izni başvuru değerlendirmesinde işçinin Hollanda için katkı sağlayıp sağlamadığına bakmaktadır. Başvuruda dikkate alınan diğer kriter ise, şirketin Hollanda veya diğer Avrupa ülkelerinde gereken nitelikte işçi arayışında bulunup bulunmadığıdır. Şirketin iş ilanı verip vermediği ve ne kadar süredir gerekli nitelikte işçi temin edilemediğine bakılır. Şirket çeşitli girişimlerine rağmen uygun işçi arayışında başarısız olması durumunda yabancı işçi arayışına gidebilir. Çalışma izni (tewerkstellingsvergunning) UWV kurumuna (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekering= UWV) başvurulur. Kombine oturma ve çalışma izin başvurusu ise Hollanda Göç İdaresi’ne (İmmigratie en Naturalisatie Dienst= İND) yapılır. Kombine başvuruda İND UWV’den görüş alır.
Çalışma izin başvuru çeşitleri
- Eğitim aynı zamanda stajyer olarak çalışmak için (stajyer) veya mevsimsel işler için çalışma izni.
- İşçi olarak çalışma izin başvurusu.
- Uluslararası ticari işler için çalışma izni.
- Uluslararası şirketin kendi şirketler arası işçi tayin etmesi durumunda çalışma izin talebi.
- Bilgi, (misafir) eğitimci ve eğitim gören doktor için çalışma izni.
- Avrupa mavi kart sahibinin çalışma izin başvurusu.
- Araştırmacı olarak çalışma izin başvurusu.
Çalışma izni için hangi şartlara uyulmalıdır?
Çalışma izni çeşidine göre şartlar değişmektedir.
1. İşçi ve ailesi için geçerli olan şartlar
- Geçerli bir pasaport.
- İşçi toplum veya ulusal güvenlik için tehdit oluşturmamalıdır.
- İşçi suç, savaş suçu, terör eylemi veya insanlığa karşı suç işlememiş olmalıdır.
- İşçi çalışma/oturma iznin verilmesinden en fazla 4 ay içerisinde sağlık sigortası yaptırmalıdır.
2. Mevsimlik işçi veya stajyer
- İş sözleşmesi yapılmalıdır.
- Kombine oturma ve çalışma izni bulunmalıdır. Başvuru İND’ye yapılır.
- İşçi belirlenmiş oranlarda ücret almalıdır.
- Mevsimlik işçiler en fazla 24 hafta çalışabilir.
- Çalışarak öğrenim görenler (staj) Hollanda dışı öğrenim görüyor olmalıdır veya Hollanda dışında olan bir işveren/şirket için çalışıyor olmalıdır. En fazla 1 yıl çalışabilirler. Uzatma kabul edilmemektedir.
3. İşçi (iş süreklilik arz eden ve mevsimlik olmayan) için kabul şartları
- İş sözleşmesi olmalıdır.
- İşçi en az asgari ücret almalıdır.
- Kombine oturma ve çalışma izni gerekmektedir.
- Başvuru Hollanda Göç İdaresine yapılır.
4. Uluslararası ticaret iş uygulaması
- Ulusal ticari iş uygulamasına kabul edilmiş olmalıdır.
- İşçi için UWV kurumuna başvuru yapılmalıdır.
- İşçi en azından asgari ücret veya belirli bir oran ücret almalıdır.
5. Şirketler arası transfer olan işçi
- İşçi Hollanda dışında bulunan şirketten Hollanda şubesine transfer olmalıdır.
- İşçi yönetici, uzman veya stajyer olmalıdır.
- Başvuru sırasında Hollanda dışında ikamet etmelidir.
- Transfer öncesi en azından 3 aydır Avrupa Birliği dışında bir şirkette çalışmış olmalıdır.
- Transfer olduğu yer için işçide aranan nitelikler bulunmalıdır.
- Çalışma koşulları/şartları en azından Hollanda yasaları uyarınca istenilen düzeyde olmalıdır. Ücret iş piyasası seviyesinin altında olmalıdır.
- Hollanda’daki şirket yabancı işçilerin Hollanda’ya kolay transfer yapmak amacı ile kurulmamış olmalıdır.
- Transfer olacak işçi Hollanda’daki şirkette en uzun süreli çalışıyor olmalıdır.
6. Yüksek eğitimli işçi, (misafir) doçent veya eğitim gören doktor
- İş sözleşmesi, işe kabul kararı veya misafir doçentlik anlaşması olmalıdır.
- Yüksek eğitimli işçiler için belirli oranda maaş almalıdır. 30 yaş altında olanlar için 30 yaş üstü olanlara nazaran daha düşük maaş zorunluluğu bulunmaktadır.
- 1 yıl boyunca iş arama süresini kullanan yüksek eğitimliler için daha düşük oranda maaş geçerlidir.
- Misafir doçent veya eğitim gören doktor için maaş asgari ücretin %70’i düzeyinde olmalıdır.
7. Avrupa mavi kart sahibi olarak kabul şartları
- En azından 1 yıllık iş sözleşmesi bulunmalıdır.
- Asgari maaş oranı her yıl yeniden belirlenir.
- Yüksek öğrenim diploması veya belgesi istenmektedir veya bu eğitim Nuffic tarafınca akredite edilmelidir.
- Avukat veya doktor için gereken mesleki kabul belgesi istenmektedir.
- İşveren başvuru yaptığı tarihte en az 5 yıl öncesine kadar yabancı işçi çalıştırma yasası uyarınca para cezası almamış olmalıdır.
- İşçisi için vergi ve prim ödemelerini yerine getirmiş olmalıdır.
8. Araştırmacı için geçerli olan şartlar
- Doktora eğitim programına giriş sağlayacak yüksek öğrenim diploması istenmektedir.
- Resmi araştırma kurumu tarafınca araştırmacı olarak kabul edilmiş olmalıdır.
- Araştırma kurumu ile iş sözleşmesi veya misafir araştırmacı olarak sözleşme yapılması şartı aranmaktadır.
- Araştırmacının kendi bakımı için yeterince geliri olmalıdır. Asgari veya belirli oranda ücret alma şartını yerine getirmelidir.
9. Başka Avrupa Birliği ülkesine ait oturma veya çalışma izni bulunan araştırmacılar için geçerli olan şartlar
- Diğer Avrupa Birliği ülkelerine ait araştırmacı olarak oturma ve çalışma izinleri bulunmalıdır.
- Hollanda Araştırma Kurumu ile misafir araştırmacı olarak sözleşmesi yapılmış olmalıdır.
- Hollanda’da bulunduğu süre 180 günden fazla olmalıdır ve diğer Avrupa Birliği ülkesine ait oturma ve çalışma izin sürelerinin geçmemesi gerekmektedir.
- Araştırmacı resmi araştırma kuruluşunda çalışacak olmalıdır.
- Hollanda’da yapılacak olan araştırma programının çerçevesi gereğince Hollanda ile sınırlı olmaması gerekmektedir.
Gerekli dokümanlar
- İş sözleşmesi, kabul mektubu, misafir sözleşmesi.
- Çalışma izni (UWV’den) veya çalışma izin başvurusu.
- Pasaportun kopyası
- Staj veya öğrenim sözleşmesi.
- Zorunlu Hollandaca öğrenme şartlarında ise yabancı ülkede alınmış olan başlangıç Hollandaca seviye belgesi gerekmektedir (Türk vatandaşlar için bu kural uygulanmamaktadır).
- İşçinin sicil kaydı.
Yurtdışından getirilen dokümanlar apostille yaptırılması gerekmektedir.
Oturma izni başvurusu
- İşçi ikamet ettiği ülkede geçici oturma izni başvurusu yapmalıdır ve onaydan sonra 90 gün içinde Hollanda Konsolosluğu veya Elçiliğinden teslim almalıdır. Hollanda’ya bu geçici oturma izni ile giriş yapılır. Geçici iznin teslim alınmasından itibaren 3 ay içinde Hollanda’ya giriş gerçekleşmelidir, aksi takdirde izin iptal edilir. Geçici oturma izni sadece Hollanda’ya giriş sağlar ve işçi Hollanda’ya giriş yaptığı tarihten itibaren 2 hafta içinde oturma iznini teslim almalıdır (süreli oturma izni).
- Geçici oturma izninin gerekmediği durumlarda ise oturma izni başvurusu yapılmalıdır. Bu başvuru işçi Hollanda’ya gelmeden önce yapılmalıdır.
- Geçici oturma izni ve oturma izni başvurusu yapıldığında gerekli harçlar ödenmelidir.
Başvuru süresi
Başvuru Hollanda Göç İdaresi tarafından referans olarak kabul edilen kişilerce yapıldığında İND 2 hafta içinde başvuruyu sonuçlandırmaya özen göstermektedir. IND’ye kombine oturma ve çalışma izin başvurularında veya UWV’ den çalışma izin başvurularında süre yaklaşık 7 hafta olabilmektedir. IND tarafından referans olarak kabul edilmeyen kişiler başvuru yaptığında, başvuru en geç 90 gün içerisinde sonuçlanabilir. Kanuna göre yetkili merci oturma veya çalışma izni başvurularını 90 gün içinde karar vermelidir.
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz