İŞÇİNİN WHATSAPP KONUŞMALARI GEREKÇE GÖSTERİLEREK İŞ AKDİNİN FESHEDİLMESİNE İLİŞKİN ANAYASA MAHKEMESİ BİREYSEL BAŞVURU KARARI

11.02.2022

Duyurumuz, 11/02/2022 tarihli ve 31747 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Anayasa Mahkemesi’nin 28/12/2021 karar tarihli ve 2018/34548 başvuru numaralı bireysel başvuru kararına ilişkindir. Başvuru, özel bir şirkette çalışan Başvurucu’nun Whatsapp isimli mesajlaşma programını kullanarak yaptığı yazışmaların işveren tarafından incelenmesi ve bu yazışmalar gerekçe gösterilerek iş akdinin feshedilmesi nedeniyle özel hayata saygı hakkı ve haberleşme hürriyetinin ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

 

I. Uyuşmazlığın Bireysel Başvuru Öncesinde Geçtiği Aşamalar

Özel bir şirket çalışanı olan ve işverenlikçe hizmet sağlanan bir devlet hastanesinde bilgi işlem sorumlusu olarak görev yapan Başvurucu’dan, 16/11/2017 tarihli yazı ile; gerçeğe aykırı beyanla izin almaya çalıştığı, mesajlaşma programı üzerinden çalışma arkadaşları ile firma ve kurum yöneticilerine karşı iftira ve hakaret ettiği ve çalışma arkadaşlarıyla birlikte bilişim sistemini sekteye uğrattığı hususlarına ilişkin savunma vermesi istenmiş, Başvurucu savunmasını 21/11/2017 tarihinde vermiş ve iş akdi, 22/11/2017 tarihinde işveren şirket tarafından bildirimsiz olarak feshedilmiştir.

Bunun üzerine Başvurucu, iş akdinin haksız olarak feshedildiği ve konuşmaların hukuka aykırı delil niteliğinde olduğu iddiasıyla 20/12/2017 tarihinde ilk derece mahkemesinde işe iade davası açmıştır. İlk derece mahkemesi, 31/05/2018 tarihinde fesih bildiriminin yazılı olarak yapılmadığı, şekil şartlarına uygun olmayan feshin geçersiz olacağı gerekçesiyle davanın kabulüne, feshin geçersizliğine ve Başvurucu’nun işe iadesine karar vermiştir.

Davalılar anılan karara karşı istinafa başvurmuş ve istinaf başvurusu, istinaf mahkemesinin 27/09/2018 tarihli kararı ile kabul edilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir. İlgili kararda; işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanması sebebiyle yazılı fesih şartının aranmayacağı, Başvurucu’nun eylemleri nedeniyle yapılan feshin geçerli olduğu, feshe dayanak yapılan mesajlarda davalı şirket ve kurum yöneticilerine karşı küçük düşürücü, hakaret içeren yazışmaların bulunduğu belirtilmiştir. Nihai karar 14/11/2018 tarihinde Başvurucu’ya tebliğ edilmiş olup, Başvurucu 22/11/2018 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmuştur.

 

II. Başvurucunun Anayasa’ya Aykırılık İddiası

 

Başvurucu, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini, WhatsApp mesajlaşma programının 3. kişilerin erişimine kapalı olduğunu, bu nedenle bu mesaj içeriklerinin hukuka aykırı delil niteliğinde bulunduğunu, çalışanların kendi aralarında iletişim grubu kurmalarının ve burada iletişim halinde olmalarının hukuka aykırı olmadığını iddia etmiş,  tanıklar dinlenmeden ve deliller toplanmadan karar verildiğini belirterek adil yargılanma hakkının, kişisel veri niteliğindeki mesajların delil olarak kullanılması nedeniyle de özel hayatın gizliliği hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. 

 

III. Anayasa Mahkemesi’nin Değerlendirmesi

Mahkeme; Başvurucu’nun başvurusunu, Anayasa’nın 20. maddesinde düzenlenen özel hayata saygı hakkı ile 22. maddesinde düzenlenen haberleşme hürriyeti kapsamında değerlendirmiştir.

 

Anayasa Mahkemesi, esas yönünden yapmış olduğu incelemede;

• İşverenlerin bilgisayar, internet, e-posta gibi iletişim araç ve gereçlerini işçilerin kullanımına sunması nedeniyle oluşan uyuşmazlıklarda işverenin menfaatleri ile işçinin temel hak ve özgürlükleri arasında bir denge kurulması gerektiği,
• İşyerinde kullanıma tahsis edilen bilgisayar üzerinden yapılan iletişimin denetlenebileceğine ve iletişim araçlarının kullanım koşullarına ilişkin olarak önceden tam ve açık bir değerlendirme yapılmadığı hallerde, temel hak ve özgürlüklerin işyerinde de korunacağı yönünde haklı beklentiyle çalışan kişinin işyeri bilgisayarı üzerinden kişisel yazışmalar yapabileceğinin işveren tarafından öngörülebileceği,
• İşçiye açık bir bilgilendirme yapılmadığında hak ve özgürlüklerine müdahale edilmeyeceği konusunda makul bir beklentiye sahip olduğu,
• Başvurucu’ya işverenin işyeri bilgisayarını inceleme yetkisi ve kapsamını gösteren bir bildirimin yapıldığına ilişkin herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığı, bu durumda işveren tarafından kullanıma tahsis edilen bilgisayar üzerinde yapılan iletişimin izlenebileceği ve denetlenebileceği yönünde açık bir bildirim yapılmadan özel hayat alanına dahil olan WhatsApp mesajlaşma içerikleri gerekçe gösterilerek Başvurucu’nun iş akdinin feshedildiği,
• Somut olayda kişisel kullanıma ilişkin olduğu herkesçe ve işverence bilinen söz konusu programın denetlenmesinin Başvurucu’nun özel hayatının ve haberleşme gizliliğinin korunması konusundaki makul beklentisine aykırı olduğunun açık olduğu, bu durumun mahkemece de bilinebilir olmasına rağmen söz konucu mesajlaşma içeriklerinin ne suretle denetlendiği ve feshe dayanak alınmasının gerekli olup olmadığı konusunda değerlendirme yapılmadığı,
• Mesajlaşma içeriklerinin hukuka uygun bir yöntemle elde edildiğine ilişkin sağlıklı bir açıklama yapılamadığı, bu içeriklerin Başvurucu’nun bilgisayarını açık bırakması sonucunda sorumlu olan amiri tarafından elde edildiğinin anlaşıldığı ve işverence Başvurucu’nun bilgisayarında yer alan bu iletişimin içeriğine ulaşmayı zorunlu kılan bir durumun mevcut olduğunun açıklanamadığı,
• Aynı amaca ulaşılabilmesi bakımından şikayet ve savunmaların analizi, tanıkların dinlenmesi, işyeri kayıtları vb. çeşitli araçlar mevcut olduğu halde neden mesaj içeriklerinin incelenmesinin zorunlu ve gerekli görüldüğünün işveren tarafından açık bir şekilde ortaya konamadığı ve mahkemelerce de tartışılmadığı,
• İşverenin yaptığı müdahalenin kapsamı tartışıldığında; yazışma içeriklerine Başvurucu’nun ve mesajlaştığı arkadaşlarının rızası hilafına erişim sağlandığı ve bu içeriklerin iş akdinin feshine dayanak yapıldığının anlaşıldığı,

gerekçeleriyle, Başvurucu’nun Anayasa’nın 20.maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkı ile Anayasa’nın 22. maddesinde güvence altına alınan haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar vermiştir.

Söz konusu karara https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/02/20220211-8.pdf adresinden ulaşabilirsiniz.

 

NAZALI VERGI & HUKUK

info@nazali.com

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz