İŞE İADE TALEBİYLE AÇILAN DAVADA GEREKÇELİ KARARIN GEÇ YAZILMASINA İLİŞKİN ANAYASA MAHKEMESİ BİREYSEL BAŞVURU KARARI
24.03.2021
Duyurumuz, 24/03/2021 tarihinde 31433 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 25/02/2021 karar tarihli ve 2018/35900 başvuru numaralı bireysel başvuru kararına ilişkindir. Başvuru, işe iade talebiyle açılan davada gerekçeli kararın geç yazılması sebebiyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
I. Uyuşmazlığın Bireysel Başvuru Öncesinde Geçtiği Aşamalar
Somut olayda 21/07/2017 tarihinde açılan işe iade davası 17/12/2019 tarihinde kesinleşmiş yani yargılama yaklaşık 2 yıl 5 ay sürmüştür. Söz konusu yargılama sürecinin yaklaşık 3 ayı davanın açılmasından ilk derece mahkemesinin karar vermesine kadar, 7 ay 25 günlük süre ise istinaf ve temyiz aşamalarında geçmiştir. Kararın tefhiminden (sözlü bildirim) gerekçeli kararın yazılmasına kadar geçen 1 yıl 3 ay 29 günlük süre ise yargılamanın en uzun aşamasını oluşturmuştur.
Bu duruma binaen Başvurucu tarafından Anayasa Mahkemesi’ne 11/12/2018 tarihinde bireysel başvuru yapılmıştır.
II. Başvurucu’nun Anayasa Aykırılık İddiası
Başvurucu, hakkında yetkili Mahkemece 18/10/2017 tarihinde işe iade kararı verilmesine rağmen gerekçeli kararın bir yılı aşkın süredir yazılmaması nedeniyle kararın icra kabiliyeti kazanamadığını belirterek makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
III. Anayasa Mahkemesi’nin Değerlendirmesi
Mahkeme, Başvurucu’nun başvurusunu, Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki makul sürede yargılanma hakkı çerçevesinde incelemiştir.
Anayasa Mahkemesi, esas yönünden yapmış olduğu incelemede;
- 4857 sayılı İş Kanunu’ndaki özel usul hükümlerinin ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 30. maddesinin uyuşmazlıkların makul sürede çözümlenmesi gerekliliğini ortaya koyduğu, makul sürenin tespitinde işe iade davasının Başvurucu için taşıdığı değer ve Başvurucu’nun kişisel yararının da göz önünde bulundurulması gerektiği,
- İş hukuku mevzuatı uyarınca işçinin kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunması gerektiği, kararın icra edilebilmesi için kesinleşmesinin gerektiği, işe iade davasında işçi lehine çıkan gerekçeli kararın geç yazılması halinde kararın kesinleşmesi gecikeceğinden uzayan bu sürecin işçiyi ekonomik anlamda mağdur edeceği,
- Somut olaydaki davaya konu hukuki meselenin çözümündeki güçlüğün, maddi olayların karmaşıklığı, delillerin toplanmasında karşılaşılan engeller, taraf sayısı gibi ölçütler dikkate alındığında karmaşık olmaktan uzak olduğu,
- Kararın kesinleşmesinin en önemli araçlarından biri olan gerekçeli kararın yazılması yükümlülüğünün Başvurucu’nun talebine, tutumuna veya sorumluluğuna bağlı olmaksızın mahkemeye ait olduğu,
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda gerekçeli kararın en geç bir ay içinde yazılarak tebliğe çıkartılması gerektiğinin belirtildiği,
- Somut olayda yargılamanın uzamasına gerekçeli kararın geç yazılmasının sebebiyet verdiği ve ilk derece mahkemesinin kararı tefhiminden gerekçeli kararı yazmasına kadar geçen 1 yıl 3 ay 29 günlük sürenin makul olarak değerlendirilemeyeceği,
gerekçeleriyle Başvurucu’nun Anayasa’nın 36. maddesindeki adil yargılanma hakkı kapsamındaki makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
Söz konusu Karar’a aşağıdaki link aracılığıyla ulaşabilirsiniz.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/03/20210324-10.pdf
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz