18.12.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 25.10.2018 tarihli 2015/12554 başvuru numaralı Anayasa Mahkemesi Başkanlığının Genel Kurul Kararı; Şevket Karataş’ın (“Başvurucu”) arsa vasfını haiz taşınmazının bir bölümü üzerinden kamulaştırma yapılmaksızın enerji nakil hattı geçirilmesi nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
Uyuşmazlığa konu irtifak hakkı tesis edilen taşınmaz tapuda Başvurucu adına kayıtlı olup, taşınmazın belirli bir yüz ölçümlü kısmının üzerinden kamulaştırma yapılmadan Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.’ye bağlı olan Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (“DEDAŞ”) tarafından 1985 yılında enerji nakil hattı geçirilmiş ve bu kısma elektrik direği dikilmiştir. Başvurucu, maliki olduğu taşınmazdan enerji hattı geçirilmesi sebebiyle inşaat yapamamış ve yaşadığı mağduriyetler sonucunda DEDAŞ aleyhine kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açmıştır.
Söz konusu Anayasa Mahkemesi Kararı’nda Anayasa’nın 35. maddesinde düzenlenen mülkiyet hakkının taşınmazın altını ve üstünü kapsadığı ve Başvurucunun taşınmazının bir bölümünden enerji nakil hattı geçirilmesi amacıyla idari irtifak tesis edilmesinin mülkiyet hakkına müdahale teşkil ettiği ifade edilmiştir.
Öte yandan, Başvurucunun taşınmazına idari irtifak tesis edilmeksizin el konulmuştur ve Başvurucunun açtığı dava üzerine mahkeme kararıyla söz konusu irtifak hakkı idare adına tapuya tescil edilmiştir.
Kararda ayrıca kamulaştırmasız el atmanın idare tarafından Anayasa’ya ve kanuna aykırı olarak oluşturulmuş durumun hukuki olarak kabul edilmesine yol açtığı belirtilmiştir. Uyuşmazlık konusu olayda da Başvurucunun taşınmazına yönelik gerçekleştirilen kamulaştırmasız el atmanın Anayasa’nın 13., 35. ve 46. maddeleriyle 2292 sayılı Kanun’da belirtilen usule uygun olmayan bir müdahale olduğu ve dolayısıyla mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin kanuna dayalı olmadığı belirtilmiştir.
Yukarıda açıklanan tüm bu sebeplerle Anayasa’nın 35. maddesi uyarınca Başvurucunun mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
İlgili Anayasa Mahkemesi Kararına buradan ulaşabilirsiniz.
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde aşağıdaki kişilerle irtibata geçmenizi rica ederiz.
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM enazali@nazali.av.tr |
Hatice Zümbül Direktör, Dava ve Uyuşmazlık Çözümü hzumbul@nazali.av.tr |