PAYA DAYALI KİTLE FONLAMASI TEBLİĞİ

04.10.2019

Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“Kurul”) hazırladığı Paya Dayalı Kitle Fonlaması Tebliği (III-35/A.1) (“Tebliğ”) 03.10.2019 tarihli ve 30907 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bahsi geçen Tebliğ’de başlıca (i) paya dayalı kitle fonlamasına, (ii) kitle fonlama platformlarının Kurul listesine alınmalarına ve faaliyetlerine, (iii) paya dayalı kitle fonlaması yoluyla halktan para toplanmasına ve (iv) toplanan fonların kitle fonlaması platformlarında ilan edilen amaca uygun olarak kullanıldığının kontrolü ve denetimine ilişkin usul ve esaslar düzenlemektedir.

Herhangi bir pay karşılığı olmaksızın kitle fonlama platformları aracılığıyla ödül veya bağış karşılığında fon toplanması faaliyetleri ise bu Tebliğ hükümlerinin kapsamına dahil olmayacaktır. Bu kapsamda Tebliğ’de yer alan başlıca düzenlemeler aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Tebliğ’in 4.maddesinde kitle fonlaması terimi “Bir projenin veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonu sağlamak amacıyla Kurul tarafından belirlenen esaslar dâhilinde Sermaye Piyasası Kanunu’nun (“Kanun”) yatırımcı tazminine ilişkin hükümlerine tabi olmaksızın kitle fonlama platformları aracılığıyla halktan para toplanması”, Kitle Fonlama Platformu (“Platform”) ise “kitle fonlamasına aracılık eden ve elektronik ortamda hizmet veren kuruluş” olarak tanımlanmıştır.
• Tebliğ’in 5. maddesi ile bir Platform’un faaliyette bulunabilmesi için Kurul tarafından listeye alınması şartı öngörülmüştür. Platform’un listeye alınması için aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan şartları sağlaması ve Tebliğ Ek-1’de yer alan belgelerle Kurul’a başvurması gerekmektedir.
• Platform’a ortak olacaklar kişiler ve yönetim kurulu üyelerinde aranacak şartlar Tebliğ’in 6. maddesinde yer almaktadır.
• Platform yönetim kurulu tarafından girişim şirketine veya girişimciye ait projeye ilişkin hazırlanan fizibilite raporunu değerlendirecek, kampanyalara ilişkin hazırlanan kitle fonlaması bilgi formunu onaylayacak bir Yatırım Komitesi oluşturulacaktır. Bu komiteye ilişkin hususlar Tebliğ’in 9. maddesinde ayrıntılı biçimde düzenlenmiştir. Buna göre Yatırım Komitesi en az üç üyeden oluşacak ve üye sayısının çoğunluğunun finans, girişimcilik, işletmecilik, hukuki danışmanlık, teknoloji, sanayi ve ticaret gibi alanlarda en az beş yıllık tecrübeye sahip kişiler arasından seçilecektir. Önemle belirtmek isteriz ki üyelerden yalnızca bir tanesinin Platform’un yönetim kurulu üyesi olması ve en az bir tanesinin de Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına sahip olması zorunluluğu bulunmaktadır.    
• Tebliğ’in 10. maddesi uyarınca Platform’un listeye alınması için gereken şartlardan herhangi birini kaybetmesi halinde bu hususu iki (2) işgünü içinde Kurul’a bildirmesi gerekmektedir. Platform, eğer Kurul tarafından uygun görülen süre içerisinde listeye alınma şartlarının herhangi birini sağlayamazsa listeden çıkarılacaktır. Öte yandan, bu Tebliğ kapsamındaki yükümlülüklere aykırı eylemleri tespit edilen Platformlar ile faaliyetleri geçici olarak durdurulan veya faaliyet izinleri iptal edilen katılım bankaları ve geniş yetkili aracı kurumlar Kurul tarafından re’sen listeden çıkarılabilecektir.
• Tebliğ’in 11. maddesinde yer alan düzenleme ile girişim şirketi veya girişimci ile platform arasında asgari unsurları Tebliğ’in Ek-3’ünde yer alan ve kitle fonlaması faaliyeti sırasında uyulması gereken esasları düzenleyen yazılı bir kitle fonlaması sözleşmesi imzalanması zorunlu kılınmıştır.
• Tebliğ’in 11. maddesi uyarınca Platform’lar münhasıran kitle fonlaması faaliyeti yürütebilirler ancak Platform’ların faaliyetlerini yürütmeleri esnasında girişim şirketi veya girişimciye yönelik danışmanlık hizmeti vermesi de mümkündür. Yine aynı maddede Platform’ların yerine getirmesi gereken görevler sıralanmıştır.
• Platform’lar faiz veya her ne ad altında olursa olsun bir ivaz karşılığı veya rehin almak suretiyle kredi veya ödünç para verme işlerine aracılık etmek, gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı hakların alım satımı ve gayrimenkul projelerinin geliştirilmesi ile girişim şirketlerine iştirak edilmesine yönelik kitle fonlama faaliyeti yürütmek dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere Tebliğ’in 12. maddesinde ayrıntılı bir biçimde düzenlenen faaliyetleri gerçekleştiremezler.
• Tebliğ 13. maddesi uyarınca yurt dışında yerleşik platformlar şayet Türkiye’de iş yeri açar, Türkçe internet sitesi oluşturur veya sunulan kitle fonlama faaliyetlerine ilişkin olarak doğrudan ve/veya Türkiye’de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunursa bu Tebliğ kapsamına gireceklerdir.
• Yatırımcıların kitle fonlaması işlemlerinde bulunabilmeleri için ilgili Platform’a elektronik ortamda üye olmaları ve üyelik işlemleri kapsamında Tebliğ’in 14. maddesinde belirtilen hususları yerine getirmeleri gerekmektedir.
• Tebliğ’in 15. maddesi uyarınca yatırım yapacak gerçek kişilerin, Kurul’un girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına ilişkin düzenlemelerinde nitelikli yatırımcı olarak tanımlanan kişilerden olmaması durumunda bir takvim yılı içerisinde paya dayalı kitle fonlaması yoluyla yapacakları yatırım en fazla 20.000 Türk Lirası olarak sınırlandırılmıştır. Ancak bu sınır 100.000 Türk Lirasını aşmamak kaydıyla yatırımcının Platform’a beyan ettiği yıllık net gelirinin %10’u olarak uygulanabilir.
• Tebliğ’in 16. maddesinde fon toplamaya ilişkin esaslar yer almaktadır. Bunlardan birkaçı şu şekildedir:
  • Toplanan fonların girişim şirketine aktarılmasından önce şirketin kuruluş işlemlerinin tamamlanmış olması ve bu fonların yalnızca sermaye artırımı suretiyle çıkarılacak paylar karşılığında girişim şirketine aktarılması zorunludur.
  • Girişim şirketlerinin mevcut paylarının satışı suretiyle fon toplamak mümkün değildir ve payların karşılığında yatırımcılardan sağlanan fonların tamamının nakden ödenmiş olması zorunludur.
  • Yatırım Komitesi tarafından onaylanacak ve yatırımcılara verilecek payların tüm ortaklık hak ve koşulları ile varsa bu paylara ilişkin imtiyazların yer aldığı bir bilgi formu kampanya sayfasında yayımlanması zorunludur. 
  • Bir girişim şirketi veya girişimci tarafından bir yıl içerisinde Platform’lar aracılığıyla en fazla iki kampanya ile fon toplanabilir ve bu dönemde toplanabilecek fon tutarı Kurul tarafından izahname hazırlama yükümlülüğünden muafiyet tanınan ve her yıl Kurul Bülteni aracılığıyla ilan edilen ihraç sınırını geçemez.
  • 1.000.000 Türk Lirasını aşan fon taleplerinde, hedeflenen fonun en az %10’una tekabül eden tutarın kampanya süresi içerisinde nitelikli yatırımcılar tarafından karşılanmış olması zorunludur. Bu zorunluluk toplanan ek fon bakımından uygulanmaz.
  • Girişimciler veya girişim şirketinin ortakları kampanya sürecinin başladığı tarihi takip eden üç yıl içerisinde 10. fıkrada sayılan bazı haller hariç paylarını devredemezler.
• Tebliğ’in 17. maddesi uyarınca kampanya süresi, Yatırım Komitesi tarafından onaylanmış bilgi formunun kampanya sayfasında yayımlandığı tarihte başlar ve bu süre 60 (altmış) günü geçemez. Girişimci Platform üzerindeki kampanyasını girişim şirketi kurmadan yönetiyorsa aynı maddenin 7.fıkrası uyarınca kampanya süresinin sona ermesini takip eden 90 (doksan) gün içinde bir girişim şirketi kurulmalıdır. Girişim şirketi kurulmadan önce emanet yetkilisi nezdinde tutulan fon en geç şirket kuruluşunun ticaret siciline tescilini takip eden 30 (otuz) gün içinde ilgili sermaye şirketi tarafından toplanan fon tutarı kadar yapılacak bir sermaye artırımı yapılmak suretiyle şirket sermayesine aktarılacaktır.
• Yatırımcılar yine Tebliğ’in 17. maddesi uyarınca fon sağlamaya ilişkin ödeme emrini verdikleri andan itibaren 48 (kırk sekiz) saat içerisinde hiçbir sebep gösterilmeksizin cayma hakkının kullanabilirler.
• Girişim şirketinin tüm payları için Merkezi Kayıt Kuruluşu nezdinde elektronik ortamda kayıt oluşturulması zorunluluğu Tebliğ’nin 19. maddesinde yer almakla beraber toplanan fonların girişim şirketinin hesabına aktarılmadan önce bu kaydileştirme işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir.
• Tebliğ’in 20. maddesi uyarınca toplanan fonların bilgi formunda ilan edilen amacına uygun olarak kullanıldığının kontrolü ve denetimi Kanun uyarınca listeye alınmış bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından özel amaçlı bağımsız denetim raporu hazırlanmak suretiyle yerine getirilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Bu rapor, 1.000.000 TL (bir milyon Türk Lirası) üzerinde fon toplayan girişim şirketleri açısından fonların kendilerine aktarıldığı tarihten itibaren yıllık olarak, bu tutarın altında fon toplayan girişim şirketleri için bilgi formunda fonların tamamının kullanılacağının belirtildiği tarih ve her halükarda toplanan fon tutarına bakılmaksızın fonların tamamının kullanıldığı tarih itibarıyla düzenlenir.
• Paya dayalı kitle fonlaması yoluyla fon toplayacak girişim şirketlerinin teknoloji faaliyeti ve/veya üretim faaliyetinde bulunmaları, bilgi formunun ilan edildiği tarih itibarıyla son beş (5) yıl içinde kurulmuş olmaları, düzenli olarak takip ve kontrol edilen tescilli internet sitelerinin bulunması gibi fakat bunlarla sınırlı olmayan ve Tebliğ’in 21. maddesinde sayılan bazı nitelikleri taşıması zorunlu kılınmıştır. Teknoloji faaliyeti, Tebliğ’in 4. maddesinde “Katma değeri ve rekabet edebilirliği yüksek teknolojik ürün ve hizmet üretimini ve/veya teknolojik bir buluşun ticari bir ürün, yöntem ya da hizmete dönüştürülmesi amacıyla yürütülen teknoloji geliştirme faaliyeti” olarak ve üretim faaliyeti ise yine aynı madde uyarınca “Yüksek katma değer ve istihdam yaratma potansiyeli taşıyan bir iş modeline bağlı olarak girdilerin belirli bir süreçten geçirilerek fiziksel ürüne dönüştürülmesi faaliyeti” olarak tanımlanmıştır. Aynı maddede (i) halka açık ortaklıklar, (ii) yönetim kontrolü başka bir tüzel kişiye ait olan şirketler ile (iii) halka açık ortaklıklar ile sermaye piyasası kurumlarının önemli etkiye sahip ortak konumunda bulunduğu şirketlerin paya dayalı kitle fonlaması yoluyla fon toplayamayacakları belirtilmiştir.
• Girişim şirketlerinin fesih, konkordato, iflas davası tasfiye, yönetim kontrolünün el değiştirmesi gibi hususlarla karşı karşıya kalması halinde girişim şirketinin kamuyu aydınlatma zorunluluğu ortaya çıkacaktır. Tebliğ’in 22. maddesi uyarınca bu açıklamalar kampanya sayfası ve girişim şirketinin tescilli internet sitesi üzerinden ve Türkçe olarak yapılacaktır.
• Tebliğ’in 23. maddesine göre Platform’lar için öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmesinden Platform’un yönetim kurulu üyeleri, Yatırım Komitesi için öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmesinden Yatırım Komitesi üyeleri ile Platform’un yönetim kurulu üyeleri, girişim şirketleri için öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmesinden ise girişim şirketinin yönetim kurulu üyeleri sorumludur.

Tebliğ, yayım tarihi olan 3 Ekim 2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde irtibata geçmenizi rica ederiz.

İlgili Tebliğ’e aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.33836&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=paya%20dayal%C4%B1

NAZALI HUKUK info@nazali.com

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz