Vergi Kanunları İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulmuştur.
Tasarıda;
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen,
5510 sayılı kanuna eklenen,
Tasarının önemli maddeleri arasında yer almaktadır.
YENİ SİGORTA PRİM DESTEĞİ
Tasarıda 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 19. madde ile;
İşkur’a kayıtlı işsizler arasından 01.01.2018 – 31.12.2020 tarihleri arasından işe alınanların; işe girdiği aydan önceki üç aylık sürede 10 günden fazla 4 (a) ve (c) kapsamında çalışmamış olmaları ve isteğe bağlı sigortalı hariç 4 (b) kapsamında sigortalı olmamaları, işyerinin bir önceki takvim yılındaki ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması kaydıyla;
Her ay bu işverenlerin ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverenlere prim desteği sağlanması öngörülmektedir.
Sağlanacak prim desteği 2020 yılı Aralık ayı aşılmamak üzere, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanacaktır. Ancak bu sürenin 18 yaşından büyük kadın, 18 -25 arası erkek sigortalılar ile Kuruma engelli olarak kayıtlı sigortalılar için 18 ay olarak uygulanması öngörülmüştür.
İşyerlerinin aylık prim ve hizmet belgelerinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içerisinde verilmemesi, primlerin yasal süresinde ödenmemesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması durumlarında bu maddede belirtilen destekten yararlandırılmayacaktır.
Destekten yararlanılmış olan sigortalının destek süresini tamamlamadan işten ayrılıp yeniden işe başlaması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı kalan süre kadar bu destekten yararlanmaya devam edilir. Sağlanan teşvikten yararlanmakta olan işverenler, bu teşvikten yararlanılan ayda, aynı sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz.
01.01.2018 – 31.12.2018 tarihleri arasında yeni tescil edilen işyerleri ve daha önce tescil edildiği halde sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerleri, 01.01.2018 tarihinden sonra ilk defa sigortalı bildiriminde bulunulan ayı takip eden üçüncü aydan itibaren bu destekten yararlandırılır.
Tasarıda, 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 20. madde ile;
2017 yılında sigortalı sayısı ortalaması 1 ile 3 olan, imalat sektöründe faaliyet gösteren ve bu sektörde ustalık belgesi sahibi olunan özel sektöre ait işyerlerince 18 – 25 yaş arasındaki sigortalılardan ve İşkur’a kayıtlı işsizler arasından olmak kaydıyla 01.01.2018 tarihinden itibaren işe alınanların; işe girdiği aydan önceki üç aylık sürede 10 günden fazla 4 (a) ve (c) kapsamında çalışmamış olmaları ve isteğe bağlı sigortalı hariç 4 (b) kapsamında sigortalı olmamaları, işyerinin 2017 yılındaki sigortalı sayısına ilave olmaları kaydıyla işe alındıkları tarihten 2018 Aralık ayına kadar geçerli olmak üzere destek kapsamına giren sigortalılar için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanacaktır.
Ayrıca prim desteğiyle birlikte 2018 yılı Aralık ayına kadar geçerli olmak üzere; sigortalının destek sağlanan aya ilişkin prim ödeme gün sayısının 53,44 TL ile çarpılması sonucu bulunacak tutar, ücret desteği olarak Kurum tarafından İşverene ödenecek ve destek tutarı Fondan karşılanacaktır. Sağlanacak prim ve ücret desteği sigortalının işe alındığı ayı takip eden ilk aydan başlamak üzere her ikinci ay için uygulanacaktır.
İşe giriş tarihi itibarıyla sigortalının, işverenin birinci derece kan veya kayın hısmı ya da eşi olması durumunda söz konusu sigortalıdan dolayı destekten yararlanamayacaktır. Sigortalının işe giriş tarihinden sonra işverenle arasında oluşan hısımlık veya evlilik durumları destekten yararlanmayı etkilemez. Sağlanan teşvikten yararlanmakta olan işverenler, bu teşvikten yararlanılan ayda, aynı sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz.
2018 yılında tescil edilen işyerleri ile daha önce tescil edildiği halde 2017 yılında aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen ve 2018 yılında ilk defa sigortalı bildiriminde bulunan işyerleri bu maddede yer alan destekten yararlanamaz.
Sağlanan teşvikten yararlanmakta olan işverenler, bu teşvikten yararlanılan ayda, aynı sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz. Ancak bu destekten yararlanılmayan ayda destek kapsamına giren sigortalıdan dolayı, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinde belirtilen 5 puanlık ve 6 puanlık prim indiriminden yararlanılabilir.
YENİ VERGİ TEŞVİKİ
4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 21. madde ile;
Prim desteklerinden faydalanan sigortalıların ücretlerinin, ilgili yılda uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarının prim ödeme gün sayısına isabet eden tutarı üzerinden hesaplanan gelir vergisinin asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmı, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir. Yapılan ücret ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtlara ait damga vergisinin aylık brüt asgari ücretin prim ödeme gün sayısına isabet eden kısmı beyan edilmez ve ödenmez.
Sağlanacak prim desteği 2020 yılı Aralık ayı aşılmamak üzere, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanacaktır. Ancak bu süre 18 yaşından büyük kadın, 18 -25 arası erkek sigortalılar ile Kuruma engelli olarak kayıtlı sigortalılar için 18 ay olarak uygulanması öngörülmüştür.
Teşvikten yararlanılmış olan sigortalının teşvik süresini tamamlamadan işten ayrılıp yeniden işe başlaması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı kalan süre kadar bu teşvikten yararlanılabilir. Bu madde kapsamında gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlananlar, diğer kanunlarda yer alan benzer nitelikli gelir vergisi stopajı teşviklerinden yararlanamaz.
Bu madde hükümleri; 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurtdışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.
01.01.2018 – 31.12.2018 tarihleri arasında yeni tescil edilen işyerleri ve daha önce tescil edildiği halde sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerleri, 01.01.2018 tarihinden sonra ilk defa sigortalı bildiriminde bulunulan ayı takip eden üçüncü aydan itibaren vergi teşvikinden yararlandırılır.
TEŞVİK VE DESTEKLERDEN GERİYE YÖNELİK YARARLANABİLME
Tasarıda, 5510 sayılı Kanuna eklenen Ek 16. madde ile;
Vakıflar tarafından kurulu yükseköğretim kurumları, okul aile birlikleri ve özel sektör işyeri 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu, 5746 Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun, 5225 Kültür Yatırımları ve Girişimleri Teşvik Kanunu ve kanunlarda yer alan prim teşviki, destek ve indirimlerden yararlanır. Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları ve okul aile birlikleri bu maddenin yürürlük tarihinden önceki dönemlere ilişkin prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz.
Tasarıda, 5510 sayılı Kanuna eklenen Ek 17. madde ile;
5510 sayılı kanun ve diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı dönemlerde tüm koşulları sağlamış olması ve yararlanılmayan dönemi takip eden altı ay içerisinde Kuruma müracaat edilmesi şartıyla başvuru tarihinden geriye yönelik en fazla altı aya ilişkin yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya başka bir teşvik, destek ve indirim ile değiştirilebilecektir.
Maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ilişkin olmak üzere prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanmamış işverenler ile prim teşviki, destek ve indirimlerin değiştirilmesine yönelik talepte bulunan işverenler tarafından maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından itibaren bir ay içinde Kuruma başvurulması halinde yararlanılmamış olanlardan prim teşvik, destek ve indirimlerden yararlanılabilecek veya değiştirilebilecektir.
Talepte bulunan işverenlere iade edilecek tutar, maddenin yürürlük tarihinden önce başvuranlar için yürürlük tarihini takip eden aybaşından, sonra talepte bulunanlar ise talep tarihini takip eden aybaşından itibaren kanuni faizi hesaplanarak üç yıl içinde ödenecektir. Borcu olmayan işverenlere ise altı ayda bir eşit taksitlerle iade yapılacaktır.
Görülmekte olan davalar ise başvuru şartı aranmaksızın, yapılan idari başvuru tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte hesaplanacak tutar yine üç yıl içinde mahsup veya iade edilecektir. Mahkemelerce maddenin yürürlük tarihinden önce açılmış davalarda, davanın konusuz kalmasına, yargılama giderlerinin idare üzerinde bırakılmasına ve vekalet ücretinin dörtte birine hükmedilmesine karar verilir.
Kanun tasarısı TBMM’de kabul edilip Resmî Gazete’de yayımlandıktan sonra prim teşvikleri ile ilgili maddelerin yönetmelik çalışmaları ile ilgili ayrıca bilgi verilecektir.
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde aşağıdaki kişilerle irtibata geçmenizi rica ederiz.
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM |
Çağdaş Güren Yönetici Ortak, Sosyal Güvenlik Müşaviri |
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.