Makaleler

REKABET HUKUKUNDA DOSYAYA GİRİŞ HAKKI VE GÜNCEL KARARLAR

Metin PEKTAŞ 12.02.2020

Metin Pektaş, NAZALI Vergi ve Hukuk

Anıl Kurt, NAZALI Vergi ve Hukuk

 

1. Giriş

Dosyaya giriş hakkı, silahların eşitliği ilkesi gereği, soruşturma heyeti ile soruşturmaya taraf olan teşebbüs ya da teşebbüs birlikleri arasındaki bilgi asimetrisinin azaltılması ve böylelikle savunma hakkının etkin olarak kullanılabilmesi amacıyla 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da (4054 sayılı Kanun) savunma tarafına verilmiş bir haktır.

 

2. Dosyaya Giriş Hakkına İlişkin 4054 Sayılı Kanun’da Yer Alan Düzenleme

Rekabet hukukunda dosyaya giriş hakkına ilişkin birincil düzenleme, 4054 sayılı Kanun’un 44. maddesinin ikinci fıkrası ile yine bu fıkrayı destekler nitelikteki üçüncü fıkrasıdır. “Delillerin Toplanması ve Tarafların Bilgilendirilmesi” başlıklı söz konusu 44. maddesinin ikinci fıkrasında “Haklarında soruşturmaya başlandığı bildirilen taraflar sözlü savunma hakkını kullanma taleplerine kadar kurum bünyesinde kendileri ile ilgili düzenlenmiş her türlü evrakın ve mümkünse elde edilmiş olan her türlü delilin bir nüshasının kendilerine verilmesini isteyebilir.” hükmü yer almaktadır. Maddenin üçüncü fıkrasında ise “Kurul tarafları bilgilendirmediği ve savunma hakkı vermediği konuları kararlarına dayanak yapamaz” hükmü bulunmaktadır. Bu iki hüküm bir arada değerlendirildiğinde, yasa koyucunun Kanun’da dosya giriş hakkı tesis ederek savunma hakkını etkin bir şekilde güvence altına almış olduğu görülmektedir.

 

3. Dosyaya Giriş Hakkına İlişkin İkincil Mezuat ve Güncel Uygulamalar

Dosyaya giriş hakkının usul ve esasları 2010/3 sayılı “Dosyaya Giriş Hakkının Düzenlenmesine ve Ticari Sırların Korunmasına İlişkin Tebliğ”de ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Oldukça kısa ve öz bir şekilde kaleme alınmış olan Tebliğ’de, dosyaya giriş hakkına ilişkin olarak; kişi, süre, kapsam ve şekil unsurları yönünde usul ve esaslar getirilmektedir. Aşağıda her bir unsur bakımından yapılan değerlendirmelere yer verilecektir.

İlk olarak Tebliğ’deki düzenlemeye kişi yönüyle bakıldığında, 4054 sayılı Kanun’un 16. maddesi uyarınca haklarında idari para cezası istenen tüm taraflara bu hakkın bir defaya mahsus olarak verildiği ve hakkın kullanımının tarafların yazılı taleplerine bağlandığı görülmektedir. İkinci olarak süre yönüyle bakıldığında, dosyaya giriş talebinin, soruşturma bildiriminden itibaren son yazılı savunma süresinin dolmasına kadar yapılabileceği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte Tebliğ’de, soruşturma raporunun tebliğinden önceki döneme ilişkin dosyaya giriş taleplerinin, “muhtemel delillerin karartılmasının önlenmesi” saikıyla, raporun tebliğinden sonraki döneme ertelenebileceği ifade edilmiştir. Uygulamada dosyaya giriş hakkının kullanımında kişi ve süre yönlü herhangi bir ihtilafın ve buna dönük herhangi bir Kurul kararının yakın dönemde ortaya çıkmadığı görülmektedir.

Üçüncü olarak, Tebliğ’de dosyaya giriş hakkının kapsam yönüyle ayrıntılı olarak düzenlendiği görülmektedir. Buna göre; dosyaya erişim talebi kabul edilen taraflar, Kurum içi yazışmalar ve ticari sır içeren belgeler hariç olmak üzere, Kurum bünyesinde kendileri ile ilgili düzenlenmiş her türlü evraka ve elde edilmiş olan her türlü delile erişebilmektedir. Kurum içi yazışma Tebliğ’de; “Kurulun aldığı nihai kararlar bakımından hazırlayıcı işlem niteliğinde olan birimler arası yazışmalar” olarak tanımlanmış bununla birlikte pişmanlık başvuruları çerçevesinde elde edilen bilgi ve belgeler ile diğer kamu kurumları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları veya özel sektör gerçek ve tüzel kişileri gibi bilgisine başvurulanlarla yapılan yazışmalar da kurum içi yazışma sayılmıştır.  Dosyaya giriş talebine ilişkin olarak idare ile taraflar arasındaki uyuşmazlıkların tamamına yakınının kapsam unsuruna ilişkin olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Bu tartışmayı barındıran yakın tarihli bir dizi Rekabet Kurulu kararına aşağıda değinilecektir:

  • Sigortacılık sektöründe yürütülmekte olan bir soruşturma kapsamında; ALLIANZ’ın birtakım belgelere erişim amacıyla gerçekleştirdiği dosyaya giriş talebiyle ilgili olarak[1];

 

  • Talep edilen belgelerden, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Sigorta Denetleme Kurulu (Hazine) tarafından yapılmış başvurunun gizlilik kaydıyla yapılmış olması ve dolayısıyla tam metnin gizli bilgiler içermesi nedeniyle talebin reddine,
  • ALLIANZ dışında dosyaya taraf olan teşebbüslerin ilk yazılı savunmaları, dosyaya sundukları bilgi ve belgeler ile bilgi-belge talep yazılarının, ALLIANZ ile ilgili olarak düzenlenmiş evrak ya da delil niteliğinde olmamaları nedeniyle talebin reddine,
  • Hazineye iletilen bilgi talebi, Hazine’den gelen cevabi yazılar, soruşturma tarafı olmayan teşebbüslere iletilen bilgi talepleri ve bu teşebbüslerin cevabi yazıları ile diğer soruşturma taraflarının müşterilerinden talep edilen bilgiler ve bunlara verilen cevapların; kurum içi yazışma niteliğinde olması, aklayıcı veya suçlayıcı delil niteliğinde olmaması ve bu belgelere soruşturma bildiriminde yer verilmiş olması nedeniyle talebin reddine

karar verilmiştir. Diğer yandan teşebbüsün talepleri arasında bulunan, sektör oyuncuları ile gerçekleştirilen görüşmelere ait tutanakların ise, ticari sır ve gizli bilgilerden arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyası alınmadan, ancak not alınabilecek şekilde incelenmek üzere erişime açılabileceğine karar verilmiştir.

  • Rekabet Kurulu akaryakıt sektöründe yürütülmekte olan soruşturma kapsamında; Petrol Ofisi A.Ş.’nin (PO), BP Petrolleri A.Ş.’nin (BP), Shell & Turcas Petrol A.Ş. (Shell&Turcas) tarafından gerçekleştirilen dosyaya giriş taleplerini şu şekilde değerlendirmiştir[2]:

 

  • Kurul PO tarafından talep edilen; ilk inceleme Raporu, önaraştırma raporu, PO hakkında önaraştırma açılmasına ilişkin Kurul kararı, başka bir teşebbüse yönelik olarak başlatılan soruşturmanın yazıları ve PO hakkında yürütülen soruşturma ile birleştirilmesine ilişkin Kurul kararı, Enerji Piyasaları Düzenleme Kurumu (EPDK) ile Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikasına (PÜİS) gönderilen bilgi isteme yazıları ve son olarak PÜİS tarafından Kuruma gönderilen cevabi yazının; aklayıcı veya suçlayıcı olmayan kurum içi yazışma niteliğinde olmaları nedeniyle bu belgelere ilişkin dosyaya giriş talebinin reddine karar vermiştir[3].
  • Kurul BP tarafından talep edilen; önaraştırma açılmasına ilişkin Kurul Kararı, Enerji Piyasaları Düzenleme Kurumu ile Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikasına (PÜİS) gönderilen bilgi isteme yazıları ve PÜİS tarafından Kuruma gönderilen cevabi yazıların; aklayıcı veya suçlayıcı olmayan kurum içi yazışma niteliğinde olmaları nedeniyle bu belgelere ilişkin dosyaya giriş talebinin reddine karar vermiştir[4]
  • Shell & Turcas’ın dosya giriş talebine ilişkin olarak; teşebbüsün talep ettiği tabloların SHELL dışında soruşturma tarafı olan diğer teşebbüslere ait fiyat verilerini içerdiği ve bu verilerin ticari sır teşkil ettiğine, tabloların ait olduğu rakip teşebbüslerin gizlenerek verilmesi durumunda da  ticari sırların korunamaması ve ifşa olması sonucunun ortaya çıkabileceği,  buna ek olarak tabloların özel sektör gerçek ve tüzel kişilerinin bilgisine başvurularak oluşturulması sebebiyle kurum içi yazışma olarak değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle bu tablolara ilişkin dosyaya giriş talebini reddetmiştir. Önaraştırma ve soruşturma sırasındaki yerinde incelemelerde oluşturulan ve bununla ilgili bilgi ve belgeleri içeren diğer iki belgeye ilişkin olarak ise, bu belgelerin söz konusu dosya evrelerinde teşebbüslere iletilmiş olması sebebiyle tekrar verilmesine gerek olmadığı belirtilmiştir.

 

  • Rekabet Kurulu, Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc. (ekonomik bütünlük olarak “Google”) hakkında 4054 sayılı Kanun çerçevesinde yürütülen soruşturma kapsamında Google’ın dosya giriş talebiyle ilgili olarak[5];

 

  • Daha önceki Kurul kararlarında olduğu gibi aklayıcı ve suçlayıcı olmayan Kurum içi yazışma niteliğindeki önaraştırma raporu ve ilk inceleme raporuna erişim talebinin reddine,
  • Teşebbüsler tarafından sunulan cevap yazıları uyarınca hazırlanan tabloların ve karartılması nedeniyle tanımlanamayan kaynaklar uyarınca hazırlanan şekillerin ticari sırlardan arındırılmamış versiyonlarına erişim talebinin reddine

karar vermiştir. Diğer yandan kurum içi yazışma niteliği taşıyan özel sektör tüzel kişilerinden elde edilen belgelerin, Kurumun bilgi ve belge talebi yazılarının, teşebbüslerle yapılan toplantıların tutanaklarının ve gizlilik talepli cevabi yazıda sunulan bilgiler ile ilgili pazarda faaliyet gösteren bir teşebbüs tarafından sağlanan ücretli ve ücretsiz sonuçlardan gelen tıklamalardan elde edilen gelirleri içeren çalışmanın ticari sır ve gizli bilgilerden arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyasının alınmadan ancak not alınabilecek şekilde incelenmek üzere erişime açılmasına karar verilmiştir.

 

  • Rekabet Kurulu, Baymak Makine San. ve Tic. A.Ş. (Baymak) hakkında yürütülen soruşturma kapsamında Baymak’ın dosyaya giriş talebine ilişkin olarak[6];

 

  • İlk İnceleme Raporunun Önergesi, dosyanın 1. Denetim ve Uygulama Dairesinden V. Denetim ve Uygulama Dairesine devrini içeren yazı, önaraştırma raporunun önergesi, soruşturma süresinin uzatılmasına dair bilgi notu ve önergesi, şikâyetçi ile yapılan görüşmeye ilişkin tutanak ve tebliğ mazbataları, kurum içi yazışma niteliğinde kabul edilmiş ve ayrıca anılan belgelerin aklayıcı ya da suçlayıcı delil niteliği de bulunmadığından bu belgelere erişim talebinin reddine,
  • Baymak’ın faaliyet gösterdiği pazardaki rakiplerin bayi sayıları, pazar payları gibi bilgilerin de 2010/3 sayılı Tebliğ’in 6. ve 12. maddesi uyarınca başka teşebbüslere ait ticari sır ve gizli bilgi niteliğinde olduğu gerekçesiyle erişim talebinin reddine

karar vermiştir.

  • Rekabet Kurulu bankacılık sektörüne dair yürütülen soruşturma kapsamında; ING Bank A.Ş. tarafından gerçekleştirilen dosyaya giriş talebine ilişkin yaptığı değerlendirmede[7]:
  • Kurum içi yazışma niteliği taşıması sebebiyle önaraştırma raporu talebinin reddine,
  • Talep edilen telefon konuşmalarının ise teşebbüs ile ilgili kısımları ticari sırlardan arındılarak soruşturma raporunda gönderildiği kalan kısmın ise teşebbüsü ilgilendirmediği gerekçesiyle talebin reddine
  • Talep edilen özel sektör tüzel kişilerinden elde edilen belgelerin kurum içi yazışma niteliği taşıması sebebiyle teşebbüs ile ilgili kısımlarının ticari sırlardan arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyasının alınmadan incelenmek üzere erişime açılmasına,
  • Talep edilen kurum içi yazışma niteliğini haiz pişmanlık başvurusu ve eklerinin teşebbüs ile ilgili kısımlarının ticari sırlardan arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyasının alınmadan incelenmek üzere erişime açılmasına

 

karar vermiştir.

 

  • Bankacılık sektöründe yürütülen soruşturma kapsamındaki dosya giriş taleplerine ilişkin olarak verdiği kararlarda şu değerlendirmeleri yapmıştır:

 

  • Merrill Lynch’in dosyaya giriş talebine ilişkin olarak[8]; önaraştırma raporunun kurum içi yazışma niteliği taşıması nedeniyle talebin reddine, Soruşturma Raporu’nun eki olarak teşebbüsle ilgili kısımların ticari sırlardan arındırılarak gönderilen belgelerin karartılmamış hallerine erişim talebinin ticari sırların muhafazası amacıyla reddine, Dealogic verilerinin taraflarla ilgili kısımlarının Soruşturma Raporunda verildiği ve ayrıca  verilerin Dealogic Platformundan elde edilebileceği gerekçesiyle talebin reddine, Rekabet Kurumu Hukuk Müşavirliği görüş yazılarına ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun yazısı ile tutanağa bağlanmayan TCMB ile görüşmeye yönelik erişim talebinin, kurum içi yazışma niteliği taşıması ve taraf hakkında herhangi bir suçlayıcı yahut aklayıcı niteliği bulunmadığı gerekçesiyle reddine, yerinde incelemede elde edilen talebe konu belgenin hâlihazırda teşebbüsün uhdesinde olması nedeniyle bu belgeye erişim talebi hakkında karar vermeye yer olmadığına, Pişmanlık Başvurusu ve eklerinin kurum içi yazışma niteliği taşıması nedeniyle teşebbüs ile ilgili kısımlarının ticari sırlardan arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyasının alınmadan incelenmek üzere erişime açılmasına, özel sektör tüzel kişilerinden elde edilen belgelerin kurum içi yazışma niteliği taşıması nedeniyle ticari sırlardan arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyasının alınmadan incelenmek üzere erişime açılmasına karar verilmiştir.

 

  • JPMorgan’ın dosyaya giriş talebine ilişkin olarak[9]; önaraştırma raporunun kurum içi yazışma niteliği taşıması ve tarafa ilişkin, taraf ile paylaşılmamış aklayıcı ya da suçlayıcı delil niteliğini haiz kısımları bulunmaması sebebiyle talebin reddine, ticari sırları karartılmış belgelerin karartılmamış haline yönelik talebin Tebliğ’in 6.maddesi kapsamında reddine, JPMorgan ile ilgili olabilecek bütün belgelere ve varsa iktisadi rapora erişim talebinin ise soruşturma kapsamında elde edilmiş belirli bir belgeye yönelik olmaması nedeniyle reddine, pişmanlık başvurusu ve eklerinin kurum içi yazışma niteliği taşıması sebebiyle teşebbüs ile ilgili kısımlarının ticari sırlardan arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyasının alınmadan incelenmek üzere erişime açılmasına karar verilmiştir.

 

  • The Royal Bank of Scotland’ın  dosyaya giriş talebine ilişkin olarak[10]; yine önaraştırma raporunun kurum içi yazışma niteliği taşıması nedeniyle talebin reddine, Soruşturma Raporunun eki olarak teşebbüsle ilgili kısımları ticari sırlardan arındırılarak gönderilen belgelerin karartılmamış hallerine erişim talebinin ticari sırların muhafazası amacıyla reddine, özel sektör tüzel kişilerinden alınan belgelerin kurum içi yazışma niteliği taşıması nedeniyle teşebbüs ile ilgili kısımlarının ticari sırlardan arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyasının alınmadan incelenmek üzere erişime açılmasına, pişmanlık Başvurusu ve eklerinin kurum içi yazışma niteliği taşıması nedeniyle teşebbüs ile ilgili kısımlarının ticari sırlardan arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyasının alınmadan incelenmek üzere erişime açılmasına karar verilmiştir.

 

  • Söz konusu dosyada, pişmanlık başvurusunun sahibi olan Sumitomo Mitsui Banking Corporation’ın dosyaya giriş talebine ilişkin olarak; pişmanlık başvurusu ve ekleri ile özel sektör gerçek ve tüzel kişileri gibi bilgisine başvurulanlarla yapılan yazışmalar arasında yer alan Türk Telekom cevabi yazılarının kurum içi yazışma niteliği taşıması nedeniyle reddine, Önaraştırma Raporunun kurum içi yazışma niteliği taşıması ve tarafa ilişkin, taraf ile paylaşılmamış aklayıcı ya da suçlayıcı delil niteliğini haiz kısımları bulunmaması nedeniyle reddine, dosyaya erişim talebi kapsamında belirtilen tespit ve belgelere yönelik olarak Soruşturma Heyeti tarafından yapılan değerlendirmelere erişim talebinin Soruşturma Raporunda belirtilmesi nedeniyle reddine, ticari sırları karartılarak sunulan belgelerin karartılmamış hallerinin sunulmasına yönelik talebin 2010/3 sayılı Tebliğ’in 6. maddesi kapsamında reddine karar verilmiştir.

 

  • Rekabet Kurulu demir çelik pazarında yürütülen soruşturma kapsamında; Çepaş’ın dosyaya giriş talebiyle ilgili olarak[11];
  • Karayolları Genel Müdürlüğü ile raportörler arasında düzenlenen görüşme ve bilgi isteme tutanaklarına, Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü ile raportörler arasında düzenlenen görüşme tutanağına, (Karayolları Genel Müdürlüğü bilgi ve belge sunumu dilekçesine ve Kamu İhale Kurumu bilgi ve belge sunumu dilekçesine ilişkin erişim talebinin, bu belgelerin Kurum içi yazışma niteliği taşıması ve aklayıcı veya suçlayıcı niteliği bulunmaması nedeniyle reddine,
  • Rakip teşebbüslere ilişkin yerinde inceleme tutanakları, bilgi isteme yazıları, cevabi yazılar, savunmalar, iktisadi analiz raporu ve bilgi sunumularına erişim talebinin, diğer teşebbüslere ilişkin ticari sır ve/veya gizli bilgi içermeleri nedeniyle reddine

karar vermiştir.

  • Rekabet Kurulu İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş (İDO) hakkında yürütülen soruşturma kapsamında İDO’nun dosyaya giriş talebiyle ilgili olarak[12];
  • Önaraştırma Raporuna erişim talebinin, bu raporun Kurum içi yazışma niteliğinde olması nedeniyle reddine,
  • Ambarlı- Bandırma hattına ilişkin bilgi, belge ve rapor içeriklerine erişim talebinin İDO’ya kendisine yönelik iddialar hakkında yeterli bilgi verilmiş olması, İDO’nun söz konusu hatta faaliyetinin bulunmaması ve İDO’ya, ilgili hatta ilişkin bir ihlal isnadında bulunulmamış olması nedeniyle reddine,
  • İDO’da yerinde inceleme yapılmasına yönelik yetki belgesi ve yerinde incelemede elde edilen belge ve tutanaklar zaten daha önceden teşebbüse sunulmuş olduğundan bu belgelere erişim talebinin reddine,
  • Kurum içi yazışma niteliğinde olması nedeniyle Ekonomik Analiz ve Araştırma Dairesi Başkanlığınca hazırlanan raporun teşebbüse posta yolu ile iletilemeyeceğine, bununla birlikte ticari sır ve gizli bilgilerden arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyası alınmadan, not alınabilecek şekilde incelenmek üzere erişime açılmasına

karar vermiştir.

  • Rekabet Kurulu, V.O.S.S. Varinak hakkında yürütülen soruşturma kapsamında bu şirketin dosyaya giriş talebiyle ilgili olarak;[13]

 

  • İlk inceleme Raporu, önaraştırma raporu ve Rekabet Kurumu’nun diğer kamu kurumları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları veya özel sektör gerçek ve tüzel kişileri gibi bilgisine başvurulanlarla yaptığı yazışmalara, kurum içi yazışma niteliğinde olmasının yanı sıra aklayıcı ve suçlayıcı niteliği bulunmaması nedeniyle erişim talebinin reddine,
  • V.O.S.S. Varinak’a ilişkin iddialar hakkında bilgilere yer verildiği gerekçesiyle talep edilen ve Kurum içi yazışma niteliğinde olan görüşme tutanağı ve cevabi yazıların teşebbüsle ilgili kısımlarının, aklayıcı ya da suçlayıcı delil niteliği taşımaları nedeniyle, ticari sır ve gizli bilgilerden arındırılarak Kurum merkezinde herhangi bir elektronik veya mekanik kopyası alınmaması şartıyla incelenmesine izin verilmesine

karar vermiştir.

Son olarak, Tebliğ’deki düzenlemeye şekil yönüyle baktığımızda, dosyaya giriş taleplerinin Tebliğ ekinde bulunan form vasıtasıyla yapılması gerektiği yönünde bir şekil şartının bulunduğu görülmektedir. Söz konusu şekil şartı uygulamasının yakın tarihli bir Kurul kararına konu olduğu görülmektedir.  Posta/kargo taşımacılığı yürütülen soruşturma kapsamındaki teşebbüslerden biri olan Asset Lojistik’in dosyaya giriş talebine ilişkin olarak, söz konusu form doldurulmadan yapılan başvurunun 2010/3 sayılı Tebliğ’de belirtilen şekil esaslarına uymadığına karar verilmiş ve talep reddedilmiştir[14].

Tebliğ’de kişi, süre, kapsam ve şekil unsurlarına ilave olarak, dosyaya giriş talepleri kabul edilen teşebbüslerin bu hakkı nasıl kullanacaklarına ve elde ettikleri belgeleri ne şekilde kullanabileceklerine ilişkin açıklamalar bulunmaktadır. Buna göre talep edilen belgelerin niteliğine göre, bu belgelerin Kurum tarafından ilgiliye elden verilmesi ya da gönderilmesine karar verilebildiği gibi, belgelerin Kurum’un Ankara adresinde incelenmesi ve yalnızca not alınmaya izin verilmesi yoluyla da bu hakkın kullandırılmasına karar verilebilmektedir. Diğer yandan tarafların, dosyaya giriş hakkı kapsamında elde ettikleri bilgi veya belgeleri, yalnızca erişime açılan dosyayla ilgili olarak 4054 sayılı Kanun kapsamında yapılacak savunmalar ve idari yargı başvurularında kullanabilecekleri düzenlenmiştir.

4. Güncel Uygulamalara İlişkin Genel Değerlendirme

Dosyaya giriş taleplerinin kapsam yönüyle tartışıldığı tüm bu uygulamalar bir bütün olarak değerlendirildiğinde;

  • Teşebbüslerin geleneksel olarak talep ettiği, başta ilk inceleme raporu ve önaraştırma raporu olmak üzere soruşturma öncesi hazırlayıcı işlem niteliğindeki çeşitli rapor ve yazıların; “kurum içi yazışma olması” ve buna ilave olarak “taraf ile paylaşılmamış aklayıcı ya da suçlayıcı nitelikte bir içerik bulundurmaması” nedeniyle bu çalışmalara yönelik erişim taleplerinin istikrarlı bir şekilde reddedildiği,
  • Bu çerçevede dosya giriş taleplerinin kapsam yönüyle değerlendirilmesinde özellikle “belgelerin aklayıcılık ve suçlayıcılık niteliği”nin bulunup bulunmadığı hususlarının ön planda tutulduğu, bu nitelikte içeriğe sahip dosya mevcudu bilgi ve belgelerin kurum içi yazışma olsa dahi erişime açıldığı,
  • Diğer teşebbüslerin ilk yazılı savunmaları, dosyaya sundukları bilgi ve belgeler ile bilgi-belge talep yazılarının, erişim talebinde bulunan teşebbüs ile ilgili olmadığı gerekçesiyle reddedildiği,
  • Başka teşebbüslerin fiyat ve fiyat benzeri bilgileri, bayi sayıları ve pazar payı gibi bilgilerin ticari sır olarak görüldüğü ve erişime açılmadığı,
  • Soruşturma raporunda yer verilmiş olan belge ve değerlendirmelerin tarafla hali hazırda paylaşılmış olması nedeniyle bu değerlendirmelere yönelik ilave erişim taleplerinin reddedildiği, bu noktada halihazırda teşebbüsün uhdesinde bulunan belgelere erişime izin verilmediği,
  • Soruşturma kapsamına ilişkin olmayan belgelere yönelik erişim taleplerinin reddedildiği,
  • Özel sektör tüzel kişilerinden alınan belgeler ve pişmanlık başvuruları kurum için yazışma olarak kabul edilmekle birlikte bu belgelerin, erişim talebinde bulunan teşebbüsler ile ilgili olanlarının ticari sırlardan arındırılarak erişime açılabildiği

görülmektedir.

 

5. Sonuç

Sonuç olarak savunma hakkının kullanımı açısından önem arz eden dosyaya giriş hakkı, rekabet hukuku mevzuatında hem birincil hem ikincil seviyede düzenlenmiştir Konuya ilişkin ikincil düzenleme niteliğinde olan Tebliğ, çok ayrıntılı olmamakla birlikte bu hakkın kullandırılmasına ilişkin kişi, süre, kapsam ve şekil unsurları bakımından açıklayıcı niteliktedir. Son dönem Kurul kararlarına bakıldığında, dosyaya giriş hakkının özellikle kapsamına ve buna göre hangi tür bilgi ve belgelerin erişimine izin verildiğine ilişkin olarak Kurul’un, Tebliğ’in yorumunda istikrarlı bir yaklaşım geliştirdiği görülmektedir. 

 

 


[1] 03.05.2018 tarih ve 18-13/240-M sayılı Rekabet Kurulu kararı.

[2] 27.08.2018 tarih ve 18-29/484-M sayılı Rekabet Kurulu kararı

[3] 27.08.2018 tarih ve 18-29/484-M sayılı Rekabet Kurulu kararı

[4] 27.08.2018 tarih ve 18-29/484-M sayılı Rekabet Kurulu kararı

[5] 18.07.2018 tarihli ve 18-23/396-M sayılı karar

[6] 06.09.2018 tarih ve 18-30/523-M sayılı karar

[7] 01.06.2017 tarih ve 17-18/272-116 sayılı karar

[8] 01.06.2017 tarih ve  17-18/274-118 sayılı Rekabet Kurulu kararı.

[9] 15.05.2017 tarih ve 17-16/234-99 sayılı Rekabet Kurulu kararı.

[10] 01.06.2017 tarih ve 17-18/273-117 sayılı Rekabet Kurulu kararı.

[11] 18-34/570-282 sayılı ve 26.09.2018 tarihli karar

[12] 18-49/765-370 sayılı ve 27.12.2018 tarihli karar

[13] 07.02.2019 tarih ve 19-06/52-19 sayılı Rekabet Kurulu kararı

[14] 07.11.2019 tarih ve 19-38/568-236 sayılı Rekabet Kurulu kararı.