REKABET KURUMU BOSCH’UN YEDEK PARÇA SERVİSLERİ İLE AKDETTİĞİ TİP SÖZLEŞMELERE BİREYSEL MUAFİYET TANIDI

13.03.2020

Rekabet Kurumu; Bosch Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin (“Bosch”) başvurusu üzerine, Bosch’un motorlu araçlara yönelik yedek parça dağıtımı ile bakım ve onarım hizmetinin sunulmasına ilişkin olarak nitel seçici dağıtım sistemi üyeleri ile akdettiği tip sözleşmeler olan “After Market Bosch Yetkili Satıcılık Sözleşmesi”, “Otomotiv Servis Ekipmanları Sözleşmesi”, “Bosch Car Service Sözleşmesi”, “Çoklu Bosch Car Service Sözleşmesi”, “Bosch Diesel Service Sözleşmesi”, “Bosch Diesel Center Sözleşmesi” ve “Bosch Test Ekipmanı Servis Sözleşmesi”ne  muafiyet verilmesi talebini incelemiştir.

Kararda ilgili ürün pazarı “motorlu taşıtların satış sonrası yedek parça, bakım ve onarım hizmetleri pazarı”, ilgili coğrafi pazar ise “Türkiye” olarak belirlenmiştir. Kurul sözleşmelerin, yetkili olmayan üçüncü kişilere satış yasağına, servislerin asgari satın alma taahhüdünde/bildiriminde bulunmalarına, pirim sistemine, diğer markalardan yapılacak alımların kısıtlanmasına ve üçüncü kişilerden alım yasağına yönelik düzenlemeler içermesi nedeniyle 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında olduğunu tespit etmiştir. Diğer yandan Kurul sözleşmelerde yer alan; Bosch markası dışındaki markalardan yapılacak yedek parça alımlarının bir önceki yıl gerçekleştirilen ürün alımlarının %70’ini geçemeyeceğine ilişkin hüküm, asgari satın alma taahhüdünde/bildiriminde bulunma yükümlülüğü ve prim sistemi olmak üzere dolaylı rekabet etmeme yükümlülüğüne yol açabilecek hükümler ile geçerlilik ve feshi ihbar süreleri bakımından 2017/3 sayılı Tebliğ’e aykırılık bulunması nedeniyle sözleşmelerin grup muafiyetinden faydalanamayacağı kanaatine varmış ve bireysel muafiyet değerlendirmesi yapmıştır. Bireysel muafiyet değerlendirmesi çerçevesinde Rekabet Kurulu;

• Bosch’un yapılan bildirimler sayesinde pazarın talep yapısı ve büyüklüğü hakkında çıkarımda bulunarak üretim ve ithalat sürecini daha rasyonel planlayabileceği, böylelikle ürün ve hizmet arzının devamlılığının sağlanabileceği ve malların üretiminin ve dağıtımının efektif biçimde yapılabileceği nedeniyle malların üretim veya dağıtımı ile hizmetlerin sunulmasında yeni gelişme ve iyileşmelerin ya da ekonomik veya teknik gelişmenin sağlanması koşulunu karşıladığı,
• Bir yıllık sözleşme ve bir aylık feshi ihbar sürelerinin, hizmet kalitesinin devamına katkı sağladığı ve böylece müşteri memnuniyetini olumlu yönde etkilediği, Bosch tarafından kurulan sistem vasıtasıyla sistem üyelerinin marka özelinde hizmet sunan yetkili servislerle rekabet etmesinin sağlanacağı ve tüketicinin tercih etmesi olası ürünlerin sayısında artış yaşanacağı ve arz aşamasında yaşanacak olumsuzlukların önüne geçilebilmesi bakımından sözleşmelerin, tüketicinin yarar sağlaması koşulunu karşıladığı,
• Bosch’un akdettiği sözleşmeler kapsamında pazarda orijinal parçalara eş değer nitelikte daha fazla Bosch marka yedek parça satılmasını sağlayacağı ve bağımsız servislerin tüketici tercihlerini artırarak rekabeti teşvik edeceği, pazar payının çok sınırlı olduğu, sözleşmelerin münhasırlık yaratmadığı gerekçesiyle ilgili piyasanın önemli bir bölümünde rekabetin ortadan kalkmaması koşulunun karşılandığı,
• Sözleşme ve fesih sürelerinin kısa olmasının, sistem üyesi tüm teşebbüslere eşit ve objektif bir şekilde uygulanmakta olan prim sisteminin ve satın alma hedeflerinin bildirilmesine ilişkin yükümlülüğünün rekabeti gereğinden fazla kısıtlamadığı,

kanaatine varmıştır. İncelenen dosya sonucunda Kurul tarafından; bildirime konu sözleşmelerin 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında olduğuna, 2017/3 sayılı Tebliğ kapsamında grup muafiyetinden yararlanamayacağına, bununla birlikte bildirime konu sözleşmelere, 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesinde sayılan şartların tümünü sağlamaları nedeniyle, bireysel muafiyet tanınmasına karar verilmiştir.

(Rekabet Kurulu kararı 14.11.2019, 19-40/656-281)

 

NAZALI REKABET info@nazali.com

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz