Rekabet Kurumu tarafından, Google’ın genel arama pazarındaki hakim durumunu kötüye kullanarak çevrimiçi alışveriş hizmetleri pazarındaki rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırmak suretiyle 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini ihlal edip etmediğinin tespitine yönelik yürütülen soruşturmada Google’a 98 milyon TL idari para cezası verdi. Soruşturma kapsamında Google’ın; genel arama hizmetleri ile çevrim içi alışveriş karşılaştırma hizmetleri pazarlarında hakim durumda olduğu, alışveriş karşılaştırma hizmeti sunan rakiplerini dezavantajlı konuma düşürerek faaliyetlerini zorlaştırdığı ve alışveriş karşılaştırma hizmetleri pazarındaki rekabetin bozulmasına yol açtığı tespit edilmiştir.
Kararda, ilk uyum tedbirinin uygulanmasından itibaren beş yıllık süre boyunca yılda bir kez olmak üzere Kurum’a rapor sunulmasına ve ayrıca aşağıda sıralanan yükümlülüklerin yerine getirilmesine karar verilmiştir:
Sonuç olarak, Google Shopping Unit ile ilgili olarak yürütülen soruşturma kapsamında Google’ın 98 milyon TL idari para cezası ödemesine ve sıralanan yükümlülükleri yerine getirmesine karar verilmiştir.
(14.11.2019 tarih ve 19-40/653-279 sayılı Rekabet Kurulu Kararı)
Rekabet Kurumu tarafından Google’ın Shopping Unit hizmetine ilişkin olarak yürütülen bir diğer önaraştırmaya yönelik gerekçeli karar ise ihlal kararından hemen önce yayımlandı. Google’ın genel arama hizmetleri, arama bazlı çevrim içi reklamcılık ve bunun alt pazarlarındaki hakim durumunu, Google Shopping Unit alanını bu alanda reklamların yayımlanmasına yönelik ihale mekanizmasıyla 2018 yılı 19-23 Kasım (Kara Cuma) döneminde perakende e-ticaret hizmetleri pazarında faal bir teşebbüs (Trendyol) lehine münhasırlaştırmak suretiyle kötüye kullandığı iddiasına yönelik yürütülen önaraştırmanın sonunda soruşturma açılmasına gerek olmadığına karar verilmiştir.
Kararda ilk olarak, Google’ın önaraştırma kapsamında belirlenen “genel arama hizmetleri pazarı” ve “ürün bazlı reklamcılık hizmetleri pazarı”nda hakim durumda olduğu tespit edilmiştir. Bu tespitin ardından Google’ın reklam faaliyetlerinde kullanmakta olduğu algoritmaların çalışma prensipleri üzerinde durulmuş; ihalelerin açık artırma usulü ile yapıldığı, açık artırma mekanizmasının yalnızca verilen en yüksek fiyat özelinde olmayıp kalite, reklamın niteliği gibi başka kriterlerle birlikte değerlendirme yapılarak Shoppin Unit’te yer aldığı belirlenmiştir. Her arama bazında milisaniyelik açık artırmalar yapıldığı ve her defasında fiyatlandırmanın değişebildiği, bu nedenle her zaman en yüksek fiyatı verenin en üstte veya en düşük fiyatı verenin en altta yer alamadığı görülmüştür. Bu değerlendirmelere istinaden Kurul, algoritmalara ilişkin olarak “Algoritmalar vasıtasıyla gerçekleştirilen bu açık artırma modelinin mevcut haliyle, açık artırmayı düzenleyen taraf olarak GOOGLE’ın reklam veren e-ticaret firmaları arasında ayrımcı uygulamalara sebebiyet verecek davranışlarda bulunmasına imkân veren bir yapıda olmadığı...” değerlendirmesinde bulunmuştur. Yapılan değerlendirmelerin sonucunda Google’ın Shopping Unit’te yer alan teşebbüslere ilişkin ayrımcı veya dışlayıcı bir davranışta bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
İddialardan bir diğeri olan ve Kara Cuma olarak anılan 19-23 Kasım 2018 tarihleri arasında Trendyol’un çok yüksek tekliflerde bulunarak Shopping Unit alanını kapattığına ve rakip e-ticaret firmaları aleyhine rekabeti kısıtladığı iddiasına ilişkin olarak ise;
değerlendirilmiştir. Kurul sonuç olarak fiyatların Google tarafından belirlenmediği, sunulan teklifler ve kalite skorları ile birlikte şekillendiği, kullanılan sistemde teklif verenin teklif ettiği tutar çok yüksek olsa dahi gerçekte ödediği tutarın reklamın gerçek değerine yakın bir tutar olduğu değerlendirilmiş ve soruşturma açılmasına gerek olmadığına karar vermiştir.
(Rekabet Kurulu Kararı – 07.11.2019, 19-38/575-243)
NAZALI REKABET |