03/08/2018 tarihli ve 30498 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7146 sayılı Askerlik Kanunu ile Diğer Bazı Kanunlarda ve 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 11 inci maddesiyle 5510 sayılı Kanun’un “Fiili Hizmet Süresi Zammı” başlıklı 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan tabloya (20) sıra numarası ile “İnsan Sağlığına İlişkin İşler” eklenmiştir.
Söz konusu maddeyle insan sağlığına ilişkin işlerde; 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, 25/2/1954 tarihli ve 6283 sayılı Hemşirelik Kanunu ve 18/12/1953 tarihli ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun kapsamında sağlık meslek mensubu sayılan ve insan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışanlar fiili hizmet süresi zammı kapsamına alınmıştır.
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından 03/09/2018 tarihinde yayımlanan “Genel Yazı” ile insan sağlına ilişkin işlerde çalışanların fiili hizmet süresi zammı kapsamında yapılacak iş ve işlemler açıklanarak yazı ekinde yer alan listeler ile kapsam içine alınan işyerlerinin iş kolu kodları ve sağlık personeli sayılanlar için meslek kodları listelenmiştir.
Kapsam
Yeni düzenlemeye göre; 03/08/2018 tarihinden itibaren insan sağlığına ilişkin işlerde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılardan;
bu kapsamda geçen sürelerinin her 360 günü için 60 gün fiili hizmet süresi zammı beş yılı geçmemek üzere toplam prim ödeme gün sayılarına eklenecektir.
Söz konusu işlerde en az 3600 gün çalışılması halinde ise toplam prim ödeme gün sayısına ilave edilen fiili hizmet süresi zammının yarısı emeklilik yaş hadlerinden indirilecektir
Kapsam Dışı Personel
5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi kapsamında sayılan iş veya görevlerde çalışan sigortalıların fiili hizmet süresi zammından yararlanabilmesi, işin risklerine maruz kalınmasına bağlı bulunduğundan, doğrudan işin kontrolü ve denetim görevini üstlenen ve/veya idareci konumunda olan sağlık meslek mensupları, insan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde fiilen çalışmadıkları sürece fiili hizmet süresi zammından yararlandırılmayacaktır.
Bunun dışında, kısa vadeli sigorta kollarına tabi çalışanlarla yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar fiili hizmet süresi zammından yararlandırılmayacaktır.
Örnek:
"Başhekim" olarak idarecilik görevini üstlenen ve teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışmayan sigortalının hafta tatilleri hariç tam çalışması bulunması halinde 2018 yılı Ağustos ayı için önceden olduğu gibi (01) nolu belge türü ile 30 gün üzerinden hizmet bildirimi yapılmaya devam edilecektir.
Kapsam Dışı Süreler
Fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışan sigortalıların kapsam dışı işlerde geçen süreleri ile fiilen çalışmayarak işin riskine maruz kalmadıkları aşağıdaki sürelerde 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi kapsamında değerlendirilmeyecektir:
İş Kolu Kodu ve Meslek Kodu Listesi
İnsan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışanların çalıştıkları işyerlerinin iş kolu kodları (Ek-1), meslek kodları ise (Ek-2) listesi ile açıklanmıştır.
İş kolu kodlarının yer aldığı (Ek-1) listede; insan sağlığına ilişkin işlerde faaliyet gösteren işyerlerinin iş kolu kodları belirlenmiş ve bu iş kolu kodlarına sahip işverenlerin herhangi bir işlem yapmasına gerek olmaksızın, (29), (30), (31) ve (53) nolu belge türlerinden Aylık Prim ve Hizmet Belgesi/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi verebilmeleri sağlanmıştır.
Meslek kodlarının yer aldığı (Ek-2) listede ise 1219, 6283 ve 6197 sayılı kanunlara göre sağlık meslek mensubu sayılanlar için meslek kodları belirlenmiş olup, bu meslek kodları dışında farklı meslek kodları ile fiili hizmet süresi zammı kapsamında bildirim yapılmayacaktır
Fiili hizmet süresi zammı kapsamında olan sigortalıların işin riskine maruz kaldıkları süreler ve işin riskine maruz kalmadıkları süreler için farklı aylık prim ve hizmet belgeleri düzenlenerek Kuruma bildirim yapılacaktır. İşverenlerce, aynı ayda aynı sigortalı için iki ayrı aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmesi gerektiği durumlarda, her iki belgenin düzenlenmesi sırasında da eksik gün nedeni olarak “13-Diğer Nedenler” seçeneği işaretlenecektir.
Gün Sayısı ve Bildirim
Fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki işyerlerinden Kurumumuza fiili hizmet süresi zammı kapsamında yapılan bildirimler için e-bildirge programında her ay için azami 26 gün hizmet bildirimi kontrolü bulunduğundan, söz konusu belge türleri ile 26 günden fazla hizmet bildirimi yapılamayacaktır.
a. 2018/Ağustos Ayı Bildirimleri
Sağlık çalışanlarına uygulanacak olan fiili hizmet süresi zammı 3/8/2018 tarihinden geçerli olduğundan 2018 yılı Ağustos ayında tam çalışması bulunan sağlık meslek mensupları için fiili hizmet süresi zammı kapsamında en fazla bildirilebilecek gün sayısı, toplam prim ödeme gün sayısının 30'a bölünmesi sonucunda çıkan gün sayısının 26 ile çarpılmasıyla bulunacaktır. Bu şekildeki hesaplamada gün kesirleri bir gün kabul edilecektir.
Örnek Hesaplama:
2018 yılı Ağustos ayında fiili hizmet süresi zammı kapsamında tam çalışması olan personel için 03/08/2018 tarihinden itibaren 28 gün kapsam içine alınacaktır.
Yapılacak bildirim gün sayısı ise;
(28/30) x 26 =24,27
olarak hesaplanacak; ancak gün kesirleri bir gün kabul edildiğinden gün sayısı 25 gün olarak yapılacaktır.
Bu durumda; (29) numaralı belge türünden azami 25 gün, (01) numaralı belge türünden asgari 5 gün olacak şekilde toplamda 30 gün hizmet bildirilmesi gerekmekte olup, eksik gün nedeni olarak “13-Diğer Nedenler” seçeneği işaretlenecektir.
b. 2018/Eylül Ayı ve Sonrasındaki Bildirimler
2018 yılı Eylül ayında hafta tatili hariç tam çalışması bulunan sigortalı için 2018/09 dönemine ait Aylık Prim ve Hizmet Belgesi/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile toplamda 30 günü geçmeyecek şekilde (29) numaralı belge türünden azami 26 gün, (01) numaralı belge türünden de asgari 4 gün hizmet bildirilmesi gerekmektedir.
Ay içinde işe girişi ya da işten çıkışı olanlar için fiili hizmet süresi zammına tabi belge türleri ile bildirimi yapılacak azami gün sayısı, sigortalı adına o ay bildirilecek toplam prim ödeme gün sayısının 30'a bölünmesi ile çıkan sonucun 26 ile çarpılmasıyla bulunacaktır.
c. Kısmi Süreli İş Sözleşmesine Dayalı Olarak Çalışanların Bildirimi
Yazılı bir kısmi süreli hizmet akdinin bulunması kaydıyla, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışan ve çalıştığı saat karşılığında ücret alan sigortalının ay içindeki prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saati süresinin 4857 sayılı İş Kanunu’na göre belirlenen haftalık çalışma süresine göre hesaplanan günlük çalışma saatine bölünmesi suretiyle bulunacaktır.
Örnek Hesaplama:
Yazılı kısmi süreli iş sözleşmesine istinaden ayda fiili olarak 80 saat çalışan bir personel için gün sayısı aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
80 / 7,5 = 10,66
olup, gün kesirleri bir gün kabul edildiğinden (29) nolu belge türü ile 11 gün hizmet bildirimi yapılacaktır.
d. İnsan Sağlığına İlişkin İşlerden Sayılmak İle Birlikte Fiili Hizmet Süresi Zammı Gün Sayısı Fazla Olanların Bildirimi
Ek-2 kapsamında; insan sağlığına ilişkin işlerde belirtilen meslek mensuplarından sayılmakla birlikte, yaptığı iş ile ilgili olarak uygulanması gereken fiili hizmet zammı süresinin fazla olması durumunda; fiili hizmet süresi zammı gün sayısı fazla olan bent kapsamında bildirim yapılması gerekmektedir.
Örnek:
Ek-2 kapsamında sayılan "Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri" aynı zamanda 5510 sayılı Kanun’un 40. Maddesi 11.sıra numarasına göre 90 gün fiili hizmet süresi zammına tabidir. Bu nedenle söz konusu sigortalı için düzenlenecek belge türleri (01) ve (32) olacaktır.
Ek 1 : İş Kolu Kodu Listesi
Ek 2 : Meslek Kodu Listesi
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde aşağıdaki kişilerle irtibata irtibata geçmenizi rica ederiz.
|
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM enazali@nazali.av.tr |
Çağdaş Güren Yönetici Ortak, Sosyal Güvenlik Müşaviri cguren@nazali.av.tr |