Yayımlanan ikincil düzenlemeler kapsamındaki yönetmelikler akabinde Sermaye Piyasası Kurulu, (“Kurul”) Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar’a (“KVHS”) yönelik düzenlemelere i-SPK.35/B.2 (08/05/2025 tarih ve 30/846 s.k.) sayılı İlke Kararı (“İlke Kararı”) ile devam ediyor.
Söz konusu İlke Kararı kapsamında, III-35/B.1 sayılı Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ’in (“Tebliğ”) 48 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca periyodik olarak KVHS tarafından ve Tebliğ'in Geçici 1 inci maddesi uyarınca yapılacak faaliyet izni başvuruları öncesinde ise platformlar tarafından yaptırılması zorunlu olan rezerv kanıt denetim süreçlerinde uygulanmak üzere ilke ve esaslar ile III-62.2 sayılı Bilgi Sistemleri Bağımsız Denetim Tebliği’nde tanımlanan bilgi sistemleri denetçileri (bilgi sistemleri denetçi yardımcısı, bilgi sistemleri denetçisi, bilgi sistemleri kıdemli denetçisi, bilgi sistemleri başdenetçisi ve sorumlu bilgi sistemleri başdenetçisi) tarafından KVHS’ler nezdinde yürütülecek rezerv kanıt denetimlerinde uygulanacak ilke, esas ve yöntemler belirleniyor. İlke Kararı kapsamında dikkat çeken başlıca hususlar şu şekilde:
İlke Kararı’na göre, üçer aylık dönemlerde denetimler yapılacak. Bu dönemlerde yapılacak denetimler için KVHS ile bağımsız denetim kuruluşları arasında, dönemin ilk ayında ya da yıllık olarak topluca bir sözleşme imzalanması gerekiyor. Bir hizmet sağlayıcı en fazla ardışık 12 dönem boyunca aynı denetim kuruluşuyla çalışabilirken, bir sorumlu başdenetçi de en fazla 4 dönem arka arkaya aynı KVHS için rapor imzalayabilecek.
Denetim kapsamında, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ilgili döneme ilişkin kripto varlık listeleri, müşteri bakiyeleri, varlıkların bulunduğu ağlar, cüzdan modelleri ve erişim bilgileri gibi ayrıntılı teknik verileri bilgi sistemleri denetçisine sunmaları gerekiyor.
Denetim, müşteri varlıklarının en az %80’ine karşılık gelen bölümünü kapsayacak şekilde tasarlanmakta ve bu kapsam dahilinde en büyük bakiyeye sahip en az 10 kripto varlık dikkate alınacak. Denetçilerin rezerv varlıkların varlığını %100 oranında doğrulamaları zorunlu tutuluyor.
Cüzdan adreslerinin doğruluğu ve sahipliği de denetçilerin teyit etmekle yükümlü olduğu hususlar arasında yer almakta; kullanılan doğrulama yöntemlerine raporda yer verilmesi gerekiyor. Denetim sırasında bağımsız denetim standartlarına (BDS 500, 520, 530) uygun şekilde delil toplanması ve analiz yapılması öngörülüyor.
İlke Kararı ile Türkiye'deki KVHS’ler için düzenleyici çerçevenin güçlendirilmesi ve piyasa güvenliğinin artırılması amaçlanıyor. Rezerv kanıt denetimlerine ilişkin ayrıntılı esasların belirlenmesi, hem hizmet sağlayıcıların şeffaflık yükümlülüklerini artırmakta hem de yatırımcıların korunmasına yönelik önemli güvenceler sağlıyor. Denetimlerin bağımsız ve teknik uzmanlık gerektiren bilgi sistemleri denetçileri tarafından yürütülecek olması, süreçlerin denetlenebilirliğini ve doğruluğunu artırmakta; bu sayede sektör genelinde daha sağlam bir kurumsal yapı ve güven ortamı tesis edilmesi hedefleniyor.
NAZALI VERGI & HUKUK