SERMAYE PİYASASI KURULU NEZDİNDE ICO VE RİSKLERİ

28.09.2018

27.09.2018 tarihinde yayımlanan Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) Bülteni kapsamında “Dijital Varlık Satışı” hakkında duyuru yapılmış ve bu işlemlerdeki riskler üzerine dikkat çekilmiştir. Duyuru ile bilgilendirmede bulunmadan önce dijital varlık, Token ve ICO (Initial Coin Offering) kavramları üzerindeki açıklamalarımız aşağıdaki gibidir.

 

a. Dijital varlık, Token ve ICO

Basit tanımı ile dijital varlık; dijital formlarda oluşturulmuş yahut depolanmış, belirli bir kişiye ait içeriğin (imge, görüntü, fotoğraf, video, metin dosyaları vb.) tümünü kapsar. Bu tanımın genişletilmiş hali ise kişiye ait ve online ortamda bulunan tüm içeriktir. İçerikler kişilere ait cihazlarda ya da bulut ortamında muhafaza edilebilmektedir. Dijital varlıkları, dijital ortamda bulundukları sürece, kişisel ve soyut malvarlığı değerleri olarak ifade edebiliriz. Pek tabii ki elektronik araçların kullanımı yolu ile anılan dijital değerlerin somut malvarlığı değerlerine dönüşmeleri mümkündür (örneğin basılı fotoğraf).

Token ise temel olarak bir servis kapsamında yaratılıp sunulan ve o servisin tüm işlevlerinin yerine getirilmesinde kullanılan bir dijital varlık türü olarak tanımlanabilecektir. Bu varlık türü devredilebilen bir mülkiyet kavramı içermektedir; yani sahip olunan Token, desteklediği servis tarafından sunulan bir hizmete erişmek için kullanılabilir yahut başka bir kişiye devredilebilir.

Özellikle blockchain tabanlı projeler için, talep eden katılımcılara proje ile ilgili oluşturulan Token yapısının ön satışını yaparak proje kapsamında sunulacak servisin daha uygun fiyatlarla kullanılmasının ve/veya gelecekteki gelir modeline ortak olunmasının sağlanması amacıyla işletilen kurum ise ICO’dur. Toplanan finansman, projeye ait hedeflerin gerçekleştirilmesinde kullanılır. ICO kelimesi IPO (Initial Public Offering — Halka Arz) kelimesini çağrıştırdığından, yanlış anlamalara yol açmaması amacı ile bu finansman modelini tarif eden “token satışı”, “token lansmanı”, “topluluk satışı” gibi tanımlamalarda bulunulmaktadır.

 

b. SPK Duyurusu Kapsamında Belirtilen Riskler

Duyuru metninde genel olarak ICO adıyla yapılan fonlama işleminin riskleri üzerinde durulmuş ve mümkün olduğunca bu işlemlerin regüle edilmesi gereğinden bahsedilmiştir. ICO’lar bağlamında kişiler tarafından yapılan yatırımlar için SPK bazı risklerin oluşabileceğini ve yatırımcıların bu riskleri göze alarak yatırım yapmaları gerektiğini belirtmiştir. Duyuruda yer verilen riskler şu şekilde sıralanmaktadır;

• ICO’ların birçoğu yapısı itibariyle düzenleyici kurumların yetki ve görev alanı dışında kaldığından, herhangi bir düzenleme ve gözetime tabi olmamaktadır.
• Dijital varlık satıcıları, belirli (bir proje veya şirketi finanse etmek gibi) ya da çoğu zaman belirsiz vaatlerle dijital varlık satışı gerçekleştirmektedir ve toplanan paralar belirtilen amaçlarla kullanılmayabilmektedir.
• Kripto paralara benzer şekilde, satın alınan Tokenların değerlerinde de aşırı oynaklık görülebilmektedir.
• Satıcılar tarafından sağlanan dokümanlarda eksik ve yanıltıcı bilgiler olabilmektedir.
• Bu tarz uygulamalarla fon toplanan projelerin çoğunluğu erken aşama projeler olduğu için projenin başarısız olması ve yapılan yatırımın tamamının kaybedilmesi söz konusu olabilmektedir.

 

c. Düzenleme

Duyurunun son paragrafında “Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde gerçekleştirilecek kitle fonlaması faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslara dair Kurulumuz nezdinde yürütülen ikincil düzenleme çalışmaları devam etmektedir” ifadesine yer verilerek, SPK’nın ICO işlemlerine müdahale etmeyi öngördüğü alenileştirilmiştir.

 

Ayrıca, SPK tarafından ikincil düzenlemelerin yürürlüğe konmasından önce de kitle fonlaması[1] adı altında, SPK’dan izin alınmaksızın gerçekleştirilen faaliyetler ile ilgili olarak her türlü idari ve cezai tedbirlerin uygulanacağı b