SERMAYE PİYASASI KURULU’NUN HAFTALIK BÜLTENİ’NDE KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILARA İLİŞKİN 19 EYLÜL 2024 TARİHLİ İLKE KARARI YAYIMLANMIŞTIR
20.09.2024
Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”), yayınladığı “i-SPK.35.B.1” sayılı ilke kararı ile Türkiye’de faaliyet gösteren kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik önemli düzenlemeler getirmiştir.
Söz konusu İlke Kararı’nda 7518 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un yürürlüğü ile birlikte 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na (“Kanun”) eklenen Geçici 11. madde uyarınca yayımlanan 02.07.2024 tarihli SPK duyurusu kapsamında SPK’ya yapılan başvurularda müşteri nakitlerinin alınması ve saklanmasında farklı uygulama örneklerinin bulunduğu, müşteri emirlerinin çeşitli sosyal medya uygulamaları üzerinden de alındığı, ilgili mevzuat kapsamında ülkemizdeki diğer düzenleyici kurum ve kuruluşların yetki ve düzenleme alanına giren konularda yürütülen faaliyetler kapsamında kripto varlıkların listelenmesinin planlandığı, bazı varlıkların Kanun kapsamındaki yerinin listeleme esasları bakımından belirlenmesi gerektiği ve platformların reklam, ilan, duyuru ve kampanyaları ile yatırımcıların korunmasına yönelik diğer konularda düzenleme yapma ihtiyacının bulunduğu belirtilmiştir.
Söz konusu karara ilişkin önemli noktalar aşağıda dikkatinize sunulmaktadır.
- Müşteriler adına açılacak olan hesaplar açıkça ilgili platform müşterilerine ait olduğu belirtilecek şekilde tanımlanacak ve amacı dışında kullanılamayacaktır. Platform müşterilerinin nakit transferlerinin bankalar veya ilgili mevzuatları uyarınca bu konuda yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirilmesi zorunlu tutulmuştur. Platformlarca müşteri nakitleri elden alınamayacak, müşteriye elden teslim edilemeyecek ve platformlar nezdinde herhangi bir şekilde saklanamayacaktır.
- Müşterilerin tüm emirleri, platformların SPK’ya bildirdikleri kendilerine ait internet siteleri, mobil uygulamaları veya platformun yetkili personeli aracılığıyla platformların kayıtlı telefonları üzerinden alınacaktır. Bunlar dışında müşteri emirleri alınamayacaktır. Emirlere ilişkin kayıtların güvenli ve doğru bir şekilde tutulması gerekmektedir.
Platformlar, internet sitesi veya mobil uygulama üzerinden alınan emirlerde tarih, zaman ve emri veren kaynağı gösterecek şekilde gerekli elektronik log kayıtları ile verileri, telefon ile alınan emirlerde ise ses kayıtları ve logları, değiştirilemez ve tahrif edilemez biçimde, dosya bütünlük değerlerinin zaman damgası ile saklanmasına olanak sağlayacak altyapıyı kurmak zorunda tutulmuştur. Bu veri ve kayıtlar, 08.11.2024 tarihinden itibaren bu esaslara uygun olarak tutulmalıdır.
- Kripto varlık işlemleri döviz bürosu benzeri yapılar üzerinden düzenli bir uğraş olarak icra edilemeyecektir. Bu durumda Kanun’un 99/A ve 109/A maddeleri kapsamında yasal işlem yapılacaktır.
- NFT’ler ve sadece sanal oyunlarda kullanılan kripto varlıklar Kanun’un listelemesi dışında tutulmuştur. Söz konusu varlıkları işleyecek olan platformlar, Kurum’a bildirimde bulunacaktır. Aynı zamanda, ayrı bir pazarda işlem görecek olan bu varlıkların SPK’nın denetim ve gözetimine tabi olmadığına dair müşterilere bilgilendirme yapılması zorunlu tutulmuştur.
- Asıl faaliyeti likidite sağlamak olan ve yatırımcılara harici bir hizmet sunmayan kuruluşlar platform olarak değerlendirilmeyecektir.
- Doğrudan kullanıcılar arasında kripto varlık alım, satım ve takasını sağlayan eşler arası (P2P) dijital pazar yerlerinde, düzenli olarak kendi adına başkası hesabına işlem yapmak, izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı olarak değerlendirilebilecektir. Bu faaliyetleri yürütenlerin, 08.11.2024 tarihine kadar faaliyetlerini sonlandırmaları gerektiği belirtilmiştir.
- Kripto varlıkların bir araç olarak kullanılması mevzuatta öngörülen yükümlülük ve yaptırımlar bakımından herhangi bir farklılık ortaya çıkarmadığından diğer düzenlemelere uygun olmayan kripto varlıklar platformlarda listelenemeyecektir.
- Platformların, sundukları hizmetlerle ilgili her türlü iletişim kanalıyla yapılan yayın, ilan, reklam ve duyurularda objektif olması gerektiği ve platformların, yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgilere dayalı yayın yapamayacakları ve müşterilerin bilgi eksikliklerini istismar edemeyecekleri vurgulanmıştır. Ayrıca, platformlar mevzuatın izin verdiği durumlar hariç, mutlak getiri veya zarar garantisi veremeyeceklerdir.
- Platformların, müşterilere belirli bir getiri vaadi içeren veya kripto varlığa yatırım yapmaya yönlendiren veya platforma müşteri kazandıran kişilere veya kazandırdıkları müşterilere menfaat sağlayan kampanyalar düzenlemeleri yasaklanmıştır. Bu tür kampanyalar, bu kararın ardından 15 gün içinde yatırımcı mağduriyeti yaratmayacak şekilde sonlandırılacaktır.
- Platformların, Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ’ye (“MKK”) veri transferi için, MKK tarafından belirlenen teknik altyapı gerekliliklerini yerine getirerek, MKK’nın belirleyeceği şekil ve takvim çerçevesinde sistem entegrasyonu yapmaları gerekmektedir.
- Platformlar, müşterilerine karşı taraf oldukları işlemlerde yalnızca kendi cüzdanlarındaki kripto varlıklar kadar satış yapabilecektir. Müşterilerin eşleşen işlemlerinde, işleme konu kripto varlıkların ilgili hesaplarda bulunması ve transferinin sağlanması platformların sorumluluğunda tutulmuştur. Platformlar, müşteriye ait kripto varlıklar ve nakit üzerinde tasarruf edemeyeceklerdir. Ayrıca, ödünç kripto varlık işlemleri, kredi verme veya kaldıraçlı işlemler yapılamayacaktır. Bu madde kapsamındaki açık pozisyon ve işlemler, müşteri mağduriyetini önleyecek şekilde ve uygun bir geçiş sürecinde kapatılacaklardır.
- Müşterilerin kripto varlıklarını kendi cüzdanlarında saklamaması durumunda, platformlar nezdindeki müşteri hesaplarında yer alan kripto varlıkların saklandığı cüzdanların anahtarlarına ilişkin kontrolün, en geç 08.11.2024 tarihine kadar platformlarda olması gerekmektedir. Bu hükme aykırı uygulamalar, Kanunun 110/A maddesi kapsamında değerlendirilecektir.
NAZALI VERGI & HUKUK
info@nazali.com
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.