Sosyal Güvenlik Kurumu (“Kurum”) alacaklarının terkini ve zamanaşımı konulu 2012/27 sayılı Genelge’nin 7.2. kısmında; zamanaşımının Kurumca re’sen dikkate alınıp alınmayacağı hususunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği ve Yönetim Kurulunca alınan 2010 /69 sayılı Kararın 1 inci maddesinde öngörülen tutarı aşan prim ve idari para cezası borçlarının zamanaşımına uğramış olduğu hususunda kesinleşmiş mahkeme kararı olmadan terkin işlemi yapılmayacağı yönündeki düzenleme mevcut idi.
Söz konusu düzenleme 2018/32 sayılı Genelge ile değiştirilmiş olup Kurum tarafından uygun görülen yeni düzenlemeler aşağıdaki gibidir.
5510 sayılı Kanunun 93 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun prim ve diğer alacakları ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak on yıllık zamanaşımına tâbidir.
Zamanaşımını kesen sebepler 6183 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde, durduran sebepler ise 6183 sayılı Kanunun 104 üncü maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 91 inci maddesinde sayılmıştır.
Yeni düzenleme ile işyeri dosyalarının ve sigortalıların borçlarını düzenli aralıklarla taratarak en eski borçtan başlamak üzere işyeri ve sigortalı borçları belirlenmesi yönünde karar almıştır. Yapılan tarama sonucunda tespit edilen borcun zamanaşımına girdiğinin anlaşılması halinde borçlulara genelge ekinde yer alan "Borç Bilgilendirme Formu" gönderilmek suretiyle yazının tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde ödeme yapılması istenilecektir.
Söz konusu Kurum alacağı için yapılacak olan rızaen ödemeler kabul edilecek olup borçlular tarafından ödeme yapılmaması halinde herhangi bir mahkeme ilamı aranmaksızın zamanaşımına girmiş borcun 6183 sayılı Kanun kapsamında takibi mümkün olmadığından, bu borçlar icra servisine gönderilmeyecek olup muhasebe sisteminin ilgili hesabında tutulacaktır.
Diğer taraftan, 6183 sayılı Kanunun 58 inci maddesine göre ödeme emrine itiraz, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 15 gün içinde yapılması gerektiğinden, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 15 gün içinde itiraz edilmesi halinde; kişilerin yargıya gitmesine gerek duyulmaksızın söz konusu alacağın zamanaşımına girip girmediği “Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonunca” incelenecek, zamanaşımına girdiği tespit edilen alacaklara ait icra takip dosyası alacaklı servise iade edilecektir.
Borcun zamanaşımına uğraması sonucunda söz konusu alacak için artık borçlu hakkında icra ve haciz yoluna başvurulamamakta birlikte; zamanaşımına uğramış olan alacak, alacaklı için alacak hakkını, borçlu için de borçluluk niteliğini sona erdirmemektedir. Bu nitelikteki borçlar "eksik bir borç" haline dönüşeceğinden söz konusu gerçek ya da tüzel kişiler Sosyal Güvenlik Kurumu’na karşı halen borçlu sayılmaktadır.
Bu nedenle zamanaşımına girmiş borçlar Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından aşağıda yer alan iş ve işlemlerde işverenin/sigortalının borcu olarak dikkate alınacaktır:
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde aşağıdaki kişilerle irtibata irtibata geçmenizi rica ederiz.
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM enazali@nazali.av.tr |
Çağdaş Güren Yönetici Ortak, Sosyal Güvenlik Müşaviri cguren@nazali.av.tr |