İmdat TÜRKAY/Gelir İdaresi Grup Başkanı
Özet: Hayatımızın ayrılmaz bir parçası olan sosyal medya kanallarında belli sayıda takipçileri olan youtuber, blogger, vlogger ve tiktoker gibi sosyal medya fenomenlerinin internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar ticari kazanç sayılmakla birlikte belirli şartların sağlanması ve bankalar tarafından %15 oranında tevkifat yapılması şartıyla gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Anahtar kelimeler: Sosyal medya fenomeni, youtuber, tiktoker, mobil uygulama geliştiricisi, sosyal içerik üreticisi, sosyal ağ sağlayıcısı, sosyal içerik üreticiliğinde kazanç istisnası.
1. GİRİŞ
Son yıllarda hayatımızın bir parçası olan sosyal medya, kullanıcıların birbirleri ile anlık, eş zamanlı ve karşılıklı olarak bilgi paylaşmasını sağlayan medya platformudur. Aslına bakarsak, sosyal medya insanların, birbirleri ile internet üzerinden paylaşım yaptığı ve diyaloglara girdiği sistemin tümü olarak tanımlanmaktadır. Günümüzde kişiler ve markalar tarafından birçok sosyal medya platformu aktif olarak kullanılmaktadır. Bu platformların bazıları yazı, bazıları görsel içerik ve bazıları ise videolara dayalı platformlardır. Özetle, kişiler ve firmalar için sosyal medyasız bir yaşam pek mümkün görünmemektedir.
2023 yılında en çok indirilen sosyal medya uygulamalarına baktığımızda; facebook, ınstagram, youtube, tiktok, facebook messenger, telegram, snapchat, twitter ve pinterest ilk sıralarda yer almaktadır. Sosyal medyanın tüm dünyada hızla gelişmesi ve insanlar ve firmalar tarafından yaşamın bir parçası olarak kullanılmaya başlanmasıyla birlikte yeni mesleklerde ortaya çıkmıştır. Sosyal medya fenomenleri genellikle sosyal medya platformlarında içerik üretimi yaparak büyük bir takipçi kitlesi toplayan ve bu takipçilerle etkileşimde bulunan kişilerdir. Bu fenomenler; sağlık, teknoloji, eğlence, eğitim, yemek, astroloji, moda, satranç, borsa, güzellik ve seyahat gibi pek çok farklı alanlarda içerik üretmektedirler.
Günümüzde youtube, instagram, facebook ve tik-tok gibi platformlarda çok takip edilen kişiler yani sosyal medya fenomenleri ve youtuberlar kendi sayfalarında yaptıkları ürün tanıtımları veya paylaşımları sayesinde ciddi manada gelir elde etmeye başlamışlardır. Örneğin, Youtube’da paylaşılan videoların belli bir sayının üzerinde izlenmesi halinde videoyu paylaşan kişilere Youtube firması tarafından ödeme yapılmaktadır. Aslında yapılan bu ödemeler, Youtube’ın elde ettiği reklam gelirinin bir kısmının ilgili kişilere aktarılmasıdır.
Sosyal ağ sağlayıcıları; sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü, ses, video gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek veya tüzel kişilerdir. Sosyal içerik üreticileri ise sosyal ağ sağlayıcıları aracılığıyla; herhangi bir konuya ilişkin paylaşımlar yapmak suretiyle tanıtım ve tavsiyede bulunarak bir ürün ya da hizmetin satın alınması için diğer kullanıcıları etkilemek suretiyle gelir elde edenler ile paylaşımlarının izlenmesi sayesinde reklam gelirlerinden pay alan başta olmak üzere içerik üreticiliği faaliyeti sonucu her türlü gelir elde eden gerçek kişilerdir.
Bu çalışmada, sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançların ne şekilde gelir vergisinden istisna edileceği ile konu hakkında Gelir İdaresi tarafından verilen bazı özelgeler incelenecektir.
2. SOSYAL İÇERİK ÜRETİCİLİĞİNDE KAZANÇ İSTİSNASINDAN YARARLANMA ESASLARI
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa 7338 sayılı Kanunla 1/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere eklenen "Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnası" başlıklı mükerrer 20/B maddesinde; "İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden müstesnadır.
Bu istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye'de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır.
Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlüdür. Bu tutar üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz.
Mükelleflerin birinci fıkra kapsamı dışında başka faaliyetlerinden kaynaklanan kazanç ya da iratlarının bulunması istisnadan faydalanmalarına engel değildir.
Birinci fıkra kapsamındaki kazançları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar ile faaliyete ilişkin tüm gelirlerini ikinci fıkrada belirtilen şartlara göre tahsil etmeyenler bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanların, 94 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapma yükümlülüğü yoktur.
İstisnaya ilişkin şartların taşınmadığının tespit edilmesi halinde eksik tahakkuk etmiş olan vergi, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur..." hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnasına ilişkin usul ve esaslar 12.01.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 318 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Gelir Vergisi Kanununa 7338 sayılı Kanunla 1/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere eklenen mükerrer 20/B maddesine göre; sosyal medya üzerinden paylaşım yapan sosyal içerik üreticilerinin elde ettikleri kazançlar ile mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin bu uygulamalardan elde ettikleri kazançlar, vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşmaması kaydıyla gelir vergisinden istisna edilmiştir.
İstisnadan, internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticisi gerçek kişiler ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştiren gerçek kişiler yararlanabilecektir. İstisnadan sadece gelir vergisi mükellefleri yararlanabilecek olup söz konusu istisna uygulamasında mükelleflerin tam veya dar mükellef olmalarının bir önemi bulunmamaktadır.
İstisna kapsamındaki faaliyetler nedeniyle elde edilen kazançlar için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir. Diğer gelirleri nedeniyle beyanname verilmesi durumunda ise bu kazançlar beyannameye dâhil edilmeyecektir. Ancak, istisnadan yararlanabilmek için bazı şartların sağlanması gerekmektedir. İstisnadan yararlanabilmek için söz konusu faaliyetlerde bulunan kişilerin bu faaliyetleri sonucu elde edecekleri tüm hasılatı tahsil etmelerini teminen Türkiye’de kurulu bankalarda hesap açılması gerekmektedir. Mükelleflerin ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki tarha yetkili vergi dairelerinden “193 Sayılı Kanunun Mükerrer 20/B Maddesi Uygulamasına İlişkin İstisna Belgesi”ni (İstisna Belgesi) almaları gerekmektedir. İstisna belgeleri, istisna edilen faaliyetlerle ilgili hasılatın tahsil edileceği banka hesaplarının açılışında kullanılacaktır.
İstisna kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen gelir toplamının vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan (2023 yılı için 1.900.000 TL) tutarı aşmaması şarttır. İstisna uygulamasında söz konusu tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarın aşılıp aşılmadığı, takvim yılı sonu itibarıyla her bir yıl için ayrı ayrı değerlendirilecektir. Mükellefler başvurularını, ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki tarha yetkili vergi dairesine elden veya posta yoluyla yapabilecekleri gibi İnteraktif Vergi Dairesini kullanarak elektronik ortamda da yapabileceklerdir.
Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapacaklar ve tevkif edilen vergileri muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile beyan edip ödeyeceklerdir. Bu tutar üzerinden GVK’nın 94’üncü maddesine göre ayrıca tevkifat yapılmayacaktır. İstisna kapsamında hesaba yatırılan tüm ödemelerden tevkifat yapılacağından, açılacak hesabın münhasıran istisna kapsamındaki hasılatın tahsili için kullanılması gerekmektedir.
İstisna kapsamındaki faaliyetler sonucu elde edilen hasılat üzerinden tevkif edilen vergiler nihai vergi olacağından, bu vergilerin başka gelirler nedeniyle verilecek yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergilerden mahsubu mümkün değildir. Bu kapsamda açılan hesaplara döviz cinsinden bedellerin yatırılması durumunda, hesaba yatırılan döviz bedellerinin aktarım tarihindeki kur (işlem tarihindeki döviz alış kuru) Türk lirası karşılıkları dikkate alınmak suretiyle tevkifat matrahı tespit olunacaktır.
Bir takvim yılında elde edilen hasılatın yıllık olarak belirlenen tutarı aşması durumunda da bankalarca hesaba aktarılan tutarlar üzerinden tevkifat yapılmaya devam edilecektir. Dolayısıyla bankaların, belirlenen yıllık tutarı aşıp aşmadığının kontrolü yönünde bir sorumlulukları bulunmamaktadır. İstisna edilen faaliyetlere ilişkin gelirin ayni olarak tahsil edilmesi durumunda, tahsile konu mal veya hizmetin tahsil tarihindeki rayiç bedelinin gelirin elde edildiği ay içerisinde, ayni olarak tahsil edilen gelirin içinde bulunulan ayın son yedi günü içerisinde elde edilmiş olması durumunda ise en geç takip eden ayın ikinci iş günü bitimine kadar banka hesabına yatırılması durumunda istisna şartları ihlal edilmemiş olacaktır.
İlgili takvim yılında istisna şartlarını sonradan kaybedenler ile bu şartları ihlal edenler, şartın kaybedildiği veya ihlal edildiği yıl için söz konusu istisnadan yararlanamayacak olup, bu kapsamda elde edilen kazançların tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. İlgili takvim yılında herhangi bir nedenden ötürü istisnadan yararlanılamaması, sonraki yıllarda istisnadan yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir. Sosyal içerik üreticileri ile mobil cihazlarda uygulama geliştirenler tarafından elde edilen kazançların tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek ve bankalar tarafından tevkif edilen vergiler beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilecektir.
193 sayılı GVK’nın mükerrer 20/B maddesinde istisna edilen faaliyetlerde bulunan mükelleflerden istisnadan faydalananların yıl içindeki kazançları toplamının GVK’nın 103 üncü maddesinin dördüncü gelir diliminde yer alan (2023 yılı için 1.900.000 TL) tutarı aşıp aşmadığına bakılmaksızın, defter tasdik ettirme, defter tutma (defter-beyan sistemine kaydolma/elektronik defter tutma) ve belge düzenleme zorunlulukları yoktur. Bu istisna faaliyetlerinin yanı sıra mükelleflerin ticari, zirai veya serbest meslek kazancı yönünden başka faaliyetlerinin bulunması halinde, defter tasdik ettirme, defter tutma (defter-beyan sistemine kaydolma/elektronik defter tutma) ve belge düzenleme zorunlulukları devam edecektir.
Mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliği faaliyeti kapsamında yalnızca elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde edilen kazançlar istisna edilmektedir. Bu platformlar üzerinden elde edilen; ücretli uygulama satış geliri, reklam geliri, uygulama içi satış geliri, sponsorluk geliri, ücretli abonelik geliri gibi gelirler istisna kapsamında dikkate alınacaktır. Elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları dışında elde edilen kazançlar ise istisna kapsamında değerlendirilemeyecektir.
Sosyal içerik üreticiliği faaliyeti kapsamında sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden elde edilen; reklam gelirleri, sponsorluk gelirleri, bağışlar, hediyeler, bahşişler, ücretli abonelik gelirleri gibi gelirler istisna kapsamındadır. Sosyal içerik üreticileri tarafından internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden elde edilen gelirlerin üçüncü taraf hizmet sağlayıcıları aracılığıyla elde edilmesi durumunda da istisnadan yararlanılabilecektir. Bu istisnadan yararlananların, faaliyetlerine ilişkin olarak adlarına düzenlenen belgeler ile yapmış oldukları giderlere, satın aldıkları mal ve hizmetlere ilişkin belgeleri 213 sayılı Kanunda öngörülen süre boyunca saklamaları zorunludur.
Sosyal ağ sağlayıcısı olarak kabul edilmeyen kişisel internet siteleri, elektronik ticaret siteleri, haber siteleri gibi etkileşim amaçlı içeriğin ikincil ve yan hizmet olarak sunulduğu platformlarda faaliyette bulunan kişilerin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları söz konusu istisna kapsamında değildir. Türkiye’de kurulu bankalarda hesap açılmadığı, elde edilen hasılatın tamamının açılan banka hesabına yatırılmadığı veya eksik yatırıldığı veya istisnaya ilişkin şartları taşımamasına rağmen istisnadan faydalandığı tespit edilen mükelleflerin söz konusu kazançlarına ilişkin olarak eksik tahakkuk etmiş olan vergi, mükellefin bağlı bulunduğu yerdeki vergi dairesi tarafından vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur. İstisna kapsamındaki faaliyetlerde bulunan ancak bazı dönemlerde istisna şartlarını sağlamadığı tespit edilen mükellefler, şartları haiz olmadıkları dönemler için istisnadan faydalanamayacak, şartları sağladıkları dönemler için ise istisnadan faydalanabileceklerdir.
2.1. Sosyal İçerik Üreticiliği ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliği İstisnası Kapsamında Vergilendirilen Kazançlara Konu Teslim ve Hizmetlerde KDV İstisnası
Katma Değer Vergisi Kanun’un 17/4-a maddesinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun “Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnası” başlıklı mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler KDV’den istisna edilmiştir. Söz konusu istisna, 1/1/2022 tarihinden itibaren söz konusu madde kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetlere uygulanmaktadır. Buna göre, 1/1/2022 tarihinden itibaren, internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler üzerinden KDV hesaplanmayacaktır.
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamına girmeyen kazançlara konu teslim ve hizmetler istisna olmadığından genel hükümlere göre vergilendirilecektir. Ayrıca söz konusu işlemlerin Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesindeki şartları baştan taşımadığı ya da şartların daha sonra ihlal edildiğinin tespiti halinde, ziyaa uğratılan vergi ile buna bağlı ceza, faiz ve zamlar işlemleri yapanlardan aranacaktır. Öte yandan bu kapsamdaki kazançların toplamının GVK’nın 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde (2023 yılı için 1.900.000 TL) yer alan tutarı aşmasının ve bu kazançların anılan Kanun uyarınca yıllık beyanname ile beyan edilecek olmasının, istisna uygulamasına bir etkisi bulunmamaktadır (www.gib.gov.tr/Rehber ve Broşürler/Sosyal İçerik Üreticiliği İle Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliğinde Kazanç İstisnası Broşürü, Haziran/2022, Yayın No: 43).
2.2. İstisnadan Faydalananların Yükümlülükleri ve Belgelendirme
İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden içerikler paylaşan sosyal içerik üreticileri gerçek kişilerin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştiren gerçek kişilerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar ticari kazanç kapsamında vergilendirilmekte olup, 193 sayılı GVK’ya eklenen mükerrer 20/B maddesiyle bu faaliyetlerden elde edilen kazançlar belirli şartlar dâhilinde gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Konu hakkında yayımlanan 318 seri no.lu GVGT’de yapılan açıklamaya göre; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden, sadece 193 sayılı GVK’nın mükerrer 20/B maddesinde istisna edilen türdeki faaliyetlerde bulunan mükelleflerden istisnadan faydalananların yıl içindeki kazançları toplamının 2023 yılı için 1.900.000 TL’lik tutarı aşıp aşmadığına bakılmaksızın, defter tasdik ettirme, defter tutma (defter-beyan sistemine kaydolma/elektronik defter tutma) ve belge düzenleme zorunlulukları kaldırılmıştır.
İstisna edilen faaliyetlerin yanı sıra mükelleflerin ticari, zirai veya serbest meslek kazancı yönünden başka faaliyetlerinin bulunması halinde, defter tasdik ettirme, defter tutma (defter-beyan sistemine kaydolma/elektronik defter tutma) ve belge düzenleme zorunlulukları devam etmektedir. Başkaca faaliyetleri nedeniyle mükellefiyeti bulunan ve defter tutan mükelleflerin, istisna kapsamında bulunan ve bulunmayan faaliyetlerine ilişkin hasılat, maliyet ve gider unsurlarının ayrı ayrı izlenmesi, istisna kapsamındaki faaliyete ilişkin hasılat, maliyet ve gider unsurlarının, diğer faaliyetlerle ilişkilendirilmemesi ve kayıtlarının da bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması gerekmektedir. Mevcut istisna uygulaması kapsamında icra edilen faaliyet ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde müşterek genel giderler, bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan hasılatın toplam hasılat içindeki oranı dikkate alınarak dağıtılacaktır. Bu dağıtım sonucunda müşterek genel giderlerden istisna kapsamındaki faaliyete düşen pay, diğer faaliyetlere ilişkin vergiye tabi kazancın ve matrahın tespitinde dikkate alınmayacaktır.
Bu istisnadan yararlananların, faaliyetlerine ilişkin olarak adlarına düzenlenen belgeler ile yapmış oldukları giderlere, satın aldıkları mal ve hizmetlere ilişkin belgeleri beş yıllık süre boyunca saklamaları zorunludur. Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, söz konusu kazançları istisna edilen faaliyetlerde bulunanlara yapılan ödemelerin tamamının gider pusulası ile belgelendirilmesi esas olmakla birlikte, münhasıran bu ödemelere ilişkin olmak üzere gider pusulasında bulunması gereken bilgileri (imza hariç) ihtiva eden banka dekontları 213 sayılı Kanunun 234 üncü maddesine göre gider pusulası yerine geçebilecektir.
3. KONUYA İLİŞKİN GELİR İDARESİ ÖZELGELERİ
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa 7338 sayılı Kanunla 1/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere eklenen mükerrer 20/B maddesi ile sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğine getirilen kazanç istisnası öncesinde, Gelir İdaresi tarafından verilen özelgelerde elde edilen gelir ticari kazanç olarak değerlendirilmiştir. Yani bu istisna düzenlemesi öncesinde internet üzerinden verilen reklam hizmetlerinin vergilendirilmesi konusunda verilen görüşler ticari kazanç olarak vergilendirme yapılması şeklindeydi.
7338 sayılı Kanunla 1/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere Gelir Vergisi Kanununa eklenen mükerrer 20/B maddesi ile sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğine getirilen kazanç istisnası uygulaması hakkında Gelir İdaresi tarafından verilen üç adet özelge şöyledir.
1. Sosyal içerik üreticisi kişinin "Instagram" adlı sosyal ağ sağlayıcısı üzerinde bulunan kişisel hesabından burçlarla ilgili paylaşımlar yaptığı ve söz konusu sosyal medya hesabı üzerinden bazı firmaların ve e-ticaret sitelerinin ürünlerini (influencer, affiliate marketing) takipçileri ile paylaşarak elde edilen gelirin vergilendirilmesi hakkında verilen özelge
Konu hakkında Gelir İdaresince verilen bir özelgede özetle; “…Bu hüküm ve açıklamalara göre, ürettiğiniz sosyal içerikleri sosyal ağ sağlayıcısı olarak kabul edilen Instagram hesabınız üzerinden paylaşmak suretiyle tanıtım ve tavsiyede bulunarak bir ürün ya da hizmetin satın alınması için diğer kullanıcıları etkilemeniz veya paylaşımlarınızın izlenmesi sayesinde elde edeceğiniz reklam gelirleriniz nedeniyle, anılan maddedeki tüm şartların sağlanması halinde, söz konusu istisna hükmünden faydalanmanız mümkün bulunmaktadır. Diğer taraftan sosyal ağ sağlayıcısı olarak kabul edilmeyen kişisel internet siteleri, elektronik ticaret siteleri, haber siteleri gibi etkileşim amaçlı içeriğin ikincil veya yan hizmet olarak sunulduğu platformlarda faaliyette bulunmanız halinde ise, bu faaliyetlerden elde edeceğiniz kazançlar için mezkûr istisna hükümden faydalanamayacağınız tabiidir.” (www.gib.gov.tr/Özelge Sistemi (Kütahya Defterdarlığının 17.01.2023 tarih ve E-61504625-120-3064 sayılı özelgesi).
2. Google Adsense hesabına reklam bedeli yatırılması sonucunda, 7338 sayılı Kanun ile sosyal medya üzerinden elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik getirilen hükümler kapsamında faaliyetinizin gelir ve katma değer vergisinden istisna olup olmadığı hakkında verilen özelge
Gelir İdaresine sorulan bir soruda; bilgisayar programlama faaliyeti (sistem, veri tabanı, network, web sayfası vb. yazılımları ile müşteriye özel yazılımların kodlanması vb.) ile iştigal ettiğiniz, yazılım ürünü satmaktan ziyade kendi geliştirmiş olduğu firma rehberi sistemi projesi ile Türkiye'deki firmaların arama motorlarında bulunurluğunun sağlandığı, ücretsiz olarak sunmakta olduğu sistem ile tıklanma üzerine firma tarafından Google Adsense hesabına reklam bedeli yatırıldığı belirtilerek, 7338 sayılı Kanun ile sosyal medya üzerinden elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik getirilen hükümler kapsamında faaliyetin gelir ve katma değer vergisinden (KDV) istisna olup olmadığı hususunda görüş istenmesi üzerine verilen özelge özetle şöyle olmuştur.
“…Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesinde yer alan sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnasından, sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticileri faydalanabilmekte olup, şahsınıza ait internet sitesinde yayımladığınız Google Adsense reklamlarından dolayı Google firması tarafından adınıza yapılan ödemeler için anılan istisna hükümlerinden faydalanmanız mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, Google firması tarafından adınıza yapılan söz konusu ödemelerin Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesine göre ticari kazanç hükümleri çerçevesinde vergilendirilmesi gerekmekte olup, söz konusu gelirlerinizi anılan Kanunun 85 inci maddesi uyarınca ilgili dönemlere ait vereceğiniz yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmeniz gerekmektedir.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin (II/F-4.26.) bölümünde;
"3065 sayılı Kanunun (17/4-a) maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler KDV'den istisna edilmiştir. Söz konusu istisna, 1/1/2022 tarihinden itibaren söz konusu madde kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetlere uygulanacaktır.
Buna göre, 1/1/2022 tarihinden itibaren, internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler üzerinden KDV hesaplanmaz.
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamına girmeyen kazançlara konu teslim ve hizmetlerin istisna olmadığı ve genel hükümlere göre vergilendirileceği tabiidir. Ayrıca söz konusu işlemlerin Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesindeki şartları baştan taşımadığı ya da şartların daha sonra ihlal edildiğinin tespiti halinde, ziyaa uğratılan vergi ile buna bağlı ceza, faiz ve zamlar işlemleri yapanlardan aranır. Öte yandan Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki kazançların toplamının aynı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmasının ve bu kazançların mezkur Kanun uyarınca yıllık beyanname ile beyan edilecek olmasının, istisna uygulamasına bir etkisi bulunmamaktadır." açıklamaları yer almaktadır.
Buna göre, şahsınıza ait internet sitesinde yayımladığınız Google Adsense reklamlarından dolayı Google firması tarafından adınıza yapılan ödemeler Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceğinden söz konusu ödemelere konu hizmetin 3065 sayılı Kanunun 17/4-a maddesine göre KDV'den istisna tutulması mümkün olmayıp, bu hizmet bedelleri üzerinden genel hükümlere göre KDV hesaplanması gerekmektedir (www.gib.gov.tr/Özelge Sistemi (Afyonkarahisar Defterdarlığının 23.08.2022 tarih ve E-63611781-130[17-2021/40]-35692 sayılı özelgesi).
3. Twitch internet sitesinde yapılan yayından elde edilen gelirin vergilendirilmesi hakkında verilen özelge
Konu hakkında Gelir İdaresine sorulan bir soruda; merkezi yurt dışında bulunan ve Türkiye'de temsilciliği bulunmayan "https://www.twitch.tv/" internet sitesinde youtuber olarak yapılan yayınlardan izlenme oranına göre gelir elde edildiği belirtilerek, söz konusu gelirin vergilendirilmesinde yurt içi ve yurt dışı faydalanıcıların ayrıştırılması durumunda "https://www.twitch.tv/" internet sitesi adına hangi usul ve esaslara göre fatura düzenlenmesi gerektiği hususunda görüş talep edilmesi üzerine verilen özelge özetle şöyle olmuştur.
“…Bu hüküm ve açıklamalara göre, 193 sayılı Kanunun mükerrer 20/B maddesi kapsamında talebinizin bulunması, Türkiye'de kurulu bir bankada hesap açmanız ve hasılatın tümünü açtığınız hesaplar aracılığıyla tahsil etmeniz halinde 1/1/2022 tarihi itibarıyla https://www.twitch.tv/ adlı sosyal paylaşım ağı üzerinden sosyal içerik üreticisi olarak yaptığınız yayından izlenme oranına göre elde ettiğiniz gelirlerin anılan Kanun hükmü çerçevesinde gelir vergisinden istisna olacağı ve bankalar tarafından bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan tutar üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin;
-"İstisnanın Kapsamı" başlıklı (II/A-2.1.) bölümünde, "3065 sayılı Kanunun (11/1-a) maddesi kapsamında bir hizmetin KDV'den istisna olabilmesi için, aynı Kanunun (12/2) nci maddesine göre; hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapılması ve hizmetten yurtdışında faydalanılması
gerekir. Hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapıldığı, yurtdışındaki müşteri adına düzenlenen fatura ve benzeri belge ile tevsik edilir. Hizmetten yurtdışında faydalanılmasından kasıt, Türkiye'de yurtdışındaki müşteri için yapılan hizmetin, müşterinin yurtdışındaki iş, işlem ve faaliyetleri ile ilgili olması; Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgisi bulunmamasıdır.",
-"İstisnanın Tevsiki ve Beyanı" başlıklı (II/A-2.2.) bölümünde, "Hizmet ihracına ilişkin istisna, yurtdışındaki müşteriye düzenlenen hizmet faturası ile tevsik edilir. Hizmet faturalarının firma yetkililerince onaylı fotokopileri veya dökümlerini gösteren liste verilir. Bu belgelerin istisnanın beyan edildiği dönemde beyanname verme süresi içinde bir dilekçe ekinde ibrazı gerekir. İstisnanın beyanı için, hizmete ait ödeme belgesinin (bedelin Türkiye'ye getirildiğini tevsik eden bir belge, banka dekontu vb.) temin edilmiş olması zorunlu değildir.
...Bu şekilde beyan edilen işlemlerle ilgili yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV'nin iadesi, hizmet bedeli Türkiye'ye gelmeden yerine getirilmez. Bununla birlikte, faturasında Türk Lirası karşılığı gösterilen hizmet ihraçlarında, bedelin Türk Lirası olarak Türkiye'ye getirildiğini tevsik eden belgelere istinaden de iade yapılabilir."
-"Sosyal İçerik Üreticiliği ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliği İstisnası" başlıklı (II/F-4.26.) bölümünde, "3065 sayılı Kanunun (17/4-a) maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler KDV'den istisna edilmiştir.
Söz konusu istisna, 1/1/2022 tarihinden itibaren söz konusu madde kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetlere uygulanacaktır.
Buna göre, 1/1/2022 tarihinden itibaren, internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler üzerinden KDV hesaplanmaz.
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamına girmeyen kazançlara konu teslim ve hizmetlerin istisna olmadığı ve genel hükümlere göre vergilendirileceği tabiidir."
açıklamaları yer almaktadır. Buna göre, "https://www.twitch.tv/" isimli internet sitesinde yayımlanan yayınlarınızın gösterimi nedeniyle elde edilen kazancınızın 1/1/2022 tarihinden itibaren Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu olması durumunda söz konusu hizmetiniz 3065 sayılı Kanunun 17/4-a maddesi kapsamında KDV'den istisna olacaktır.
Öte yandan, "https://www.twitch.tv/" isimli internet sitesinde yayımlanan yayınlarınızın gösterimi nedeniyle elde edilen kazancınızın Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu olmaması durumunda, verdiğiniz hizmetin Türkiye'de ve yurt dışında izlenme verileri baz alınarak bulunacak (ve tarafınızca tevsik edilecek) yurt dışında izlenme oranına isabet eden kısmının yukarıda belirtilen şartlar dahilinde hizmet ihracı kapsamında KDV'den istisna tutulması mümkün bulunmaktadır.
Öte yandan, https://www.twitch.tv/ adlı sosyal paylaşım ağı üzerinden gerçekleştirdiğinizi belirttiğiniz sosyal içerik üreticiliği faaliyetiniz dolayısıyla, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20/B maddesinde düzenlenen istisnadan yararlanıyor olmanız halinde, adı geçen internet sitesinde yayımlanan yayınlarınızın gösterimi nedeniyle elde edilen kazancınıza konu hizmet ifalarınıza ilişkin olarak 213 sayılı Kanun kapsamında belge düzenleme yükümlülüğünüz bulunmamaktadır.
Söz konusu istisnadan yararlanmamanız halinde ise yurt içi ve yurt dışında izlenme oranına göre yurt dışı mukimi Twitch platformu tarafından hesabınıza aktarılan yayın bedelleri karşılığında, genel hükümler çerçevesinde fatura düzenlemeniz gerekmekte olup, bu durumda verdiğiniz hizmetin Türkiye'de ve yurt dışında izlenme verileri baz alınarak bulunacak (ve tarafınızca tevsik edilecek) yurt dışında izlenme oranına isabet eden kısmı ile Türkiye'de izlenme oranına isabet eden kısmı için ayrı fatura düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır (www.gib.gov.tr/Özelge Sistemi (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 25.04.2023 tarih ve E-39044742-130[Özelge]-469801 sayılı özelgesi).
SONUÇ
Sosyal medya üzerinden gelir sağlayan youtuber, blogger, vlogger ve tiktoker gibi kişilerin elde etmiş oldukları gelirlerin vergilendirilmesi konusunda bir bankada hesap açılması ve hasılatın tümünün açılan hesaplar aracılığıyla tahsil edilmesi şartıyla, 1/1/2022 tarihinden itibaren elde edilen gelirler gelir vergisinden istisna olmakta ve sadece %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır. Ancak, istisna kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen gelir toplamının 2023 yılı için 1.900.000 TL’lik tutarı aşmaması şarttır. İstisna kapsamındaki kazanç toplamı 2023 yılı için 1.900.000 TL’yi aşanlar ile faaliyete ilişkin tüm gelirlerini belirlenen esaslar kapsamında bankalardan tahsil etmeyenler bu istisnadan faydalanamazlar.
İstisna uygulamasında yıllık olarak belirlenen tutarın aşılıp aşılmadığı, takvim yılı sonu itibarıyla her bir yıl için ayrı ayrı değerlendirilecektir. İstisna kapsamında kazanç elde edenlerin, yıl içindeki kazançları toplamının 2023 yılı için belirlenen 1.900.000 TL’lik tutarı aşıp aşmadığına bakılmaksızın, defter tasdik ettirme, defter tutma (defter-beyan sistemine kaydolma/elektronik defter tutma) ve belge düzenleme zorunlulukları bulunmamaktadır.
İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden müstesnadır. Bu istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır. Örneğin 2023 yılında istisna şartlarını sonradan kaybedenler ile bu şartları ihlal edenler, şartın kaybedildiği veya ihlal edildiği yıl için söz konusu istisnadan yararlanamayacak olup, bu kapsamda elde edilen kazançların tamamı Mart/2024 yılında yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir.
Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve beyan edip ödemekle yükümlüdür. Bu tutar üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz. Söz konusu gelir vergisi istisnasından; internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticisi gerçek tam ve dar mükellef gerçek kişiler ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştiren tam/dar mükellef gerçek kişiler yararlanabilecektir.
*Bu yazıda yapılan açıklamalar, tamamıyla yazarına ait olup hiçbir şekilde yazarın çalıştığı kurumunu bağlamaz, kurumunun görüşü olarak kullanılamaz ve değerlendirilemez.
KAYNAKÇA