SULH VEYA ANLAŞMA İLE SONUÇLANAN VE TAKİPSİZ BIRAKILAN İŞLERDE AKDİ VEKÂLET ÜCRETİ SORUMLULUĞU

21.03.2019

 

Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun (“YİBBGK”) sulh veya anlaşma ile sonuçlanan ve takipsiz bırakılan işlerde tarafların müteselsil sorumlu oldukları avukatlık ücreti kapsamına avukat ile iş sahibi arasındaki sözleşmeyle belirlenen akdi vekalet ücretinin dahil olmadığına dair içtihadı birleştirme kararı (“Karar”), 20.03.2019 tarihli ve 30720 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.

Avukatlık Kanunu’nun (“Kanun”) 165. maddesinde düzenlenen ‘ücret dolayısıyla müteselsil sorumluluk’ hallerinden olan ‘sulh veya her ne suretle olursa olsun taraflar arasında anlaşma ile sonuçlanan ve takipsiz bırakılan işlerde’ karşı tarafın avukatı lehine her iki tarafın müteselsil olarak ödenmesinden sorumlu olacağı avukatlık ücreti kapsamına avukat ile iş sahibi arasında yapılan avukatlık ücret sözleşmesi uyarınca avukata ödenmesi gereken akdi vekâlet ücretinin girip girmediği konusunda, kanun hükmü açısından var olan belirsizliğe ek olarak Yargıtay ilgili hukuk daireleri nezdinde de bir içtihat aykırılığı mevzu bahistir.  Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ile Yargıtay 3. ve 13. Hukuk Dairesi’nin görüşleri uyarınca, kanunda avukatlık sözleşmesinden doğan ücret ile karşı taraf vekâlet ücreti yönünden bir ayrım yapılmamaktadır, dolayısıyla tarafların vekilleriyle yaptıkları vekâlet ücreti sözleşmesinden dolayı karşı tarafı müteselsil sorumlu tutabilmek için yapılan sözleşmenin mahkeme önündeki yargılamayı sona erdiren taraf işleminden önce yapılmış olması yeterlidir. Bu kapsamda ‘akdi vekâlet ücreti’ ile ‘yasal vekâlet ücreti’ Kanun’un 165. maddesinin kapsamında olduğu kabul edilmiştir. Diğer tarafta, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin görüşüne göre, avukat ile iş sahibi arasında yazılı sözleşmeyle kararlaştırılan ücretten dolayı sözleşmenin tarafı olmayan hasmı sorumlu tutmak borçların nispiliği ilkesi ile bağdaşmamaktadır.

Karar kapsamında akdi vekâlet ücreti, avukat açısından vermiş olduğu hukuki yardımın karşılığı olarak öncelikle hak, iş sahibi açısından ise bir borç olarak değerlendirilmiştir. Yasal (karşı taraf) vekâlet ücretinin ise haklı olduğu davada kendisini mahkemeler önünde avukat ile savunmak zorunda kalan kişinin yapmış olduğu masrafın, haksız olan karşı taraftan alınarak zararın giderilmesini hedefleyen bir vekâlet ücreti olduğu belirtilmiştir.

Nihayetinde YİBBGK tarafından sulh veya anlaşma ile sonuçlanan ve takipsiz bırakılan işlerde tarafların müteselsil sorumlu oldukları avukatlık ücreti kapsamına avukat ile iş sahibi arasındaki sözleşmeyle belirlenen akdi vekalet ücretinin dahil olmadığına karar verilmiştir. Kararın gerekçesi ise aşağıdaki gibidir:

1. Sözleşmeden doğan alacak hakkı, bir nispi hak niteliğindedir. Borç ilişkisinin nispiliği ilkesi gereğince sözleşmeler sadece tarafları bakımından sonuç doğururlar. Aynı zamanda Anayasa madde 48’de koruma altına alınan sözleşme özgürlüğü ve irade özerkliği, bu hususların temelinde yatmaktadır ve karşı tarafın akdi vekâlet ücretinden sorumlu olması bu ilke ve özgürlüklere aykırı olacaktır.
2. Hukuk devleti ilkesinin en önemli temeli olan hukuk güvenliği ilkesi gereğince, faaliyetlerinin ve hukuk normlarının öngörülebilir olması gerekir fakat kişinin borç ilişkisinin nispiliği karşısında tarafı olmadığı bir sözleşmeden doğan vekâlet ücretini ödemek zorunda kalacağını öngörmesi beklenmeyecektir.
3. Vekâlet ücreti avukatın yaptığı hukuki yardımın karşılığı olan bir meblağdır ve avukattan hiçbir hukuki yardım almayan hasmın, sözleşmeden doğan vekâlet ücreti nedeniyle karşı tarafın avukatı lehine müteselsilen sorumlu tutulması, avukatlık ücretinin mahiyetine ve amacına uygun değildir.  

Daha detaylı bilgi için kararı buradan inceleyebilirsiniz.

İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde bizlerle irtibata geçmenizi rica ederiz.

NAZALI HUKUK info@nazali.av.tr

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir; bu sebeple belirtilen konularda bir aksiyon almadan önce, bir uzmana danışmanızı tavsiye ederiz. NAZALI’ya işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz