Dünya Ticaret Örgütünün kurulduğu tarihten bu yana yürürlüğe koyduğu ilk çok taraflı anlaşma olma özelliğini taşıyan Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması, Dünya Ticaret Örgütü’ne üye ülkelerin üçte ikisinin onaylaması ile birlikte 22 Şubat 2017 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Şu an itibariyle aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 112 ülke anlaşmayı imzalamış durumdadır.
Söz konusu anlaşma ile küresel ticaretin önündeki engellerin azaltılarak, bu suretle uluslararası ticaret işlemlerindeki maliyetlerin yaklaşık % 14 oranında düşürülmesi hedeflenmektedir.
Dünya Bankasının 2015 yılında yayımlandığı “Doing Business 2015 ” Raporunda; hali hazırda herhangi bir ihracat işleminin 6 ila 86 gün arasında 2 ila 11 belge ile tamamlandığı, buna karşın ithalat işleminin ise 4 ila 130 gün arasında ve 2 ila 17 doküman düzenlenerek tamamlanabildiği belirtilmektedir. Bu anlamda anlaşmanın hedefi, uluslarası ticaret üzerindeki maliyetlerin % 14 oranında azaltılarak dünya ticaret hacmine 1 trilyon dolarlık katkı sağlanmasıdır.
Anlaşmanın gelişme yolundaki ülkeleri destekler mahiyetteki özelliğine bağlı olarak gelişme yolundaki ülkeler ve az gelişmiş ülkeler anlaşmaya uyum süreci kapsamında A, B ve C kategorileri çerçevesinde sınıflandırılmaktadır. Bu anlamda her bir ülke kendi içinde bulunduğu kategorinin gerektirdiği şartlar çerçevesinde anlaşmaya uyum sağlayacaktır. Örneğin A kategorisinde yer alan ülkelerin anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarih itibariyle anlaşmaya uyum sağlaması beklenirken, B ve C kategorisinde sınıflandırılan ülkelerin anlaşmaya uyum sağlamaları için belirli bir geçiş süresi ile teknik yardım ve kapasite geliştirmeleri öngörülmektedir.
Ülkemizin de bu anlaşmaya A kategorisinde uyum sağlayacağını belirtmek gerekmekte olup, anılan anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonraki süreçte bazı gümrük ve dış ticaret uygulamalarının anlaşmaya paralel olarak yeniden revize edilebileceğini ve bunların gümrük mevzuatımıza yakın dönemde mevzuat değişiklikleri olarak yansımasının muhtemel olduğu ifade edilmelidir.
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM |
Fatih Uzun Ortak, Gümrük Müşaviri |