21.09.2022 tarihli ve 31960 sayılı Resmi Gazete’de Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği (“Yönetmelik”) yayımlanmıştır.
Söz konusu yeni Yönetmelik ile, 27.11.2014 tarihli ve 29188 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği (“Mülga Yönetmelik”) yürürlükten kaldırılmıştır.
Tüketici Hakem Heyeti toplantılarının düzenlendiği hükümler ve heyet üyeleri ile ilgili esaslar gibi bazı konularda Mülga Yönetmelik ve yeni Yönetmelik benzerlik gösterse de süreler, parasal sınırlar ve elektronik ortamda tebligat sistemlerinin kullanılması gibi uygulamaya ilişkin esaslı değişikliklere gidilen hususlar söz konusudur.
Bu değişiklikler bakımından, Yönetmeliğin 11/5. maddesi ile 26. maddesi 01.01.2023 tarihinde, diğer hükümler ise 01.10.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Bu değişiklikler ve yenilikleri aşağıda bilgilerinize sunarız. Yönetmelik hakkında detaylı bilgi için tam metne buradan ulaşabilirsiniz.
Yönetmeliğin, Tüketici Hakem Heyetlerinin görev alanını düzenleyen ve bu suretle başvurulara ilişkin parasal sınırların belirlendiği 6. maddesinde önemli değişiklikler yapılmıştır.
Bu değişiklikler doğrultusunda, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunundaki haklar saklı kalmak kaydıyla; değeri 30.000- TL’nin altında olan uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapılabilecek şekilde başvuru üst sınırı artırılmıştır. Uyuşmazlık değerinin 30.000- TL ve üzerinde olması halinde Tüketici Hakem Heyetine başvuru yapılamayacaktır.
Mülga Yönetmelikte İl ve İlçe Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru için öngörülen parasal sınır ayrımı, yerini genel bir üst sınıra bırakmıştır.
Yeni belirlenen parasal sınır, Mülga Yönetmelik’te belirlenen parasal sınırlarda da olduğu gibi her takvim yılı başından itibaren geçerli olmak üzere, o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında arttırılarak uygulanacaktır. Parasal sınırda yapılacak artışın hesabında 1.000- TL’nin küsuru dikkate alınmayacaktır.
Mülga Yönetmelik’te düzenlenmeyen bir uygulama olarak, Yönetmelik madde 11/5 kapsamında, Tüketici Hakem Heyetine yapılacak başvuruda aranan zorunlu bilgilerde eksiklik veya tutarsızlık olması durumunda, Tüketici Hakem Heyeti başkanı tarafından yazılı olarak yedi gün süre verilmek suretiyle başvuru sahibinden ek bilgi veya belge isteneceği düzenlenmiştir. Ek olarak, başvuru için zorunlu bilgi ve belgeler arasına, uyuşmazlık konusu da eklemiş olup böylelikle yalnızca talep değil uyuşmazlığa ilişkin açıklamalar da Tüketici Hakem Heyeti tarafından değerlendirilebilecektir.
Mülga Yönetmelik’te bilgi ve belge isteme yazılarının taahhütlü mektupla gönderilmesi esas olarak benimsenmişken, yeni Yönetmeliğin 13. maddesinin 2, 3 ve 4. fıkraları kapsamında artık; öncelikli olarak elektronik ortamda tebliğ, bu şekilde tebligat yapılamıyorsa 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 7/a maddesi hükümleri uyarınca ve bu da mümkün değilse taahhütlü posta yoluyla bilgi isteme yazısı gönderilecektir.
Yönetmelik kapsamında, istenen bilgi ve belgelere ilişkin cevabi yazıların, ilgili Tüketici Hakem Heyetinin kayıtlı elektronik posta hesabına da gönderilebileceği madde 13/6 hükmü ile öngörülmüştür.
Her ne kadar Mülga Yönetmelik kapsamında da Tüketici Hakem Heyetinin başvurularda derdestliği dikkate alacağı düzenlenmiş olsa da Yönetmeliğin “Kararın Niteliği ve Kapsamı” başlıklı hükmünde de -Mülga Yönetmelik’ten farklı olarak- derdestlik, kesinleşen karar veya kesin hükmün varlığı bir ret sebebi olarak eklenmiştir.
Mülga Yönetmelik kapsamında Tüketici Hakem Heyetine yapılan başvuruların en geç altı ay içinde karara bağlanacağı ve bu sürenin en fazla altı ay daha uzatılabileceği düzenlenmekteydi. Yeni Yönetmelik uyarınca karar verme süresinin uzatılması için tanınan altı ay, karar süresinin yalnızca 6 ay uzatılabileceği şekilde kısaltılmıştır.
Yeni Yönetmeliğin 26. maddesine göre, taraflardan her biri, nihai kararın tebliğinden itibaren on beş gün içinde, ilk başvuruda yer alan talepleriyle ilgili tüketici hakem heyetince karar verilmeyen hususlarda, kararın tamamlanmasını isteyebilir. Bu düzenlemeyle Mülga Yönetmelik’te yer almayan yeni bir uygulama mekanizma uygulamaya alınacaktır.
Mülga Yönetmelik hükümlerine göre Tüketici Hakem Heyeti kararına karşı, Tüketici Hakem Heyetinin bulunduğu yer mahkemeleri yetkiliyken, yeni Yönetmelik madde 27/1 uyarınca tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemeleri de yetkili kılınmıştır.
NAZALI VERGI & HUKUK