Makaleler

UKRAYNA’NIN YENİDEN YAPILANMASI: YATIRIM VE EKONOMİK CANLANMA

26.11.2024

Sergii Regeliuk

Ortak, Avukat, Uyuşmazlık Çözümü Müdürü (NAZALI, Ukrayna)

Yuliya Shapovalova

Kurumsal Danışmanı, Kyiv Ofisi Müdürü

Olena Karakan

Hukuk Danışmanı (NAZALI, Ukrayna)

 

ÖZET

Bu makale, süregelen çatışmanın ardından yeniden inşa edilen Ukrayna'daki stratejik yatırım fırsatlarını ve zorluklarını özetlemekte ve önemli getiri potansiyelini vurgulamaktadır. Vergi ve yönetim alanındaki kilit reformlar ekonomik dayanıklılığı artırmayı amaçlarken, özel sermaye ve uluslararası finans kuruluşları da önemli miktarda kaynak ayırmış durumdadır.

Savaş riski sigortası ve Türkiye gibi ülkelerle yapılan serbest ticaret anlaşmaları yabancı yatırımcılar için ek güvence sağlamaktadır. Erken yatırım sadece kârlı değil, aynı zamanda Ukrayna'nın toparlanmasını ve küresel pazara entegrasyonunu desteklemek için de hayati önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: Yatırım, Vergi Reformları, Döviz Kısıtlamaları, Savaş Riski Sigortası, Serbest Ticaret Anlaşması (STA)

GİRİŞ

Ukrayna'ya yatırım yapmak sadece yatırım yapan şirketler için önemli değil; aynı zamanda ülkenin toparlanmasına ve yeniden yapılanmasına yardımcı olmak için mutlak bir gerekliliktir. Bu sadece Ukrayna'nın yararına değil, daha geniş küresel istikrar ve refaha katkıda bulunmakla ilgilidir. Ukrayna, söz konusu sürece rağmen, önemli tüketici pazarı ve stratejik Avrupa konumu nedeniyle hala cazip bir yatırım fırsatı sunmayı başarıyor. Avrupa Birliği (“AB”) pazar standartlarına ve düzenleyici çerçevelerine uyum sağlama konusunda önemli bir ilerleme kaydetmiş olan Ukrayna'nın dayanıklılığı övgüye değerdir. Mevcut reformlar isteğe bağlı değildir, ekonomik hayatta kalma ve gelecekteki büyüme için gereklidir.

Yatırım programları ve sigorta mekanizmaları artık sadece kâğıt üzerindeki planlar olmaktan çıkmış, uygulanmaya başlanmıştır. Dijital teknolojinin kullanımı şeffaflığın ve yönetimin geliştirilmesinde çok önemli bir rol oynarken, AB tarafından talep edilen reformların %90'ı tamamlanmıştır. Süreç kapsamında, katılım müzakereleri devam etmekte olup; özel sektör nihayet adım atıp yatırım yapmaya başlamıştır.

2024 yazında, Ukrayna Ekonomi Bakanlığı Ukrayna Yatırım Rehberi'ni[1] yayınladı ve Ukrayna İş Geliştirme Fonu'nun tamamen bağımsız bir kalkınma finansmanı kurumuna dönüştüğünü duyurdu. Ukrayna, 31 uluslararası ortakla birlikte ülkedeki küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansmana erişimini iyileştirmek için KOBİ Dayanıklılık İttifakı'nı başlattı. İttifaka verilen taahhütler, yeni KOBİ programları için 4,5 milyar Avro'nun üzerindedir.

Genel olarak, uluslararası finans kuruluşları (IFI'ler) ve hükümetler tarafından yardım ve yeniden yapılanma için yaklaşık 1 trilyon $[2] taahhüt edilmiştir. Aralarında BlackRock ve JPMorgan Chase'in de bulunduğu özel sermaye şirketleri Ukrayna odaklı fonlar kurmuş ve devlet destek programları belirlemiştir.

Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Kalkınma Fiınans Kurumu (DFC), Avrupa Yatırım Bankası ve Dünya Bankası (EIB) gibi önde gelen finans kuruluşları kredi ve yatırım desteği sunarken, MIGA, DFC, EBRD ve İngiltere, Almanya, Fransa ve Japonya hükümetleri yatırımcıları korumak için savaş riski sigortası ile devreye girmektedir.

Ukrayna Hükümeti'nin yatırım çekme çabaları aşağıdaki girişimlerle ortaya konmaktadır:

  • Devlet Yeniden Yapılandırma ve Kalkınma Ajansı;
  • Ukrayna'daki Yatırım Projeleri için Devlet Desteği Programı;
  • Ukrayna Kalkınma Fonu;
  • UkraineInvest (Ukrayna Yatırım Teşvik Ofisi);
  • Uygun Krediler %5-7-9 programı ile Uygun Faktoring ve Finansal Kiralama girişimleri;
  • Kamu-Özel Sektör Ortaklığı imtiyazları ve ilgili mevzuat reformları.

NEDEN YATIRIM YAPMALISINIZ?

  • Yeniden Yapılanmanın Ölçeği Çok Büyük: Savaş Ukrayna'yı neredeyse her sektörde harabeye çevirdi; altyapı çöktü, konutlar yıkıldı, enerji kaynakları zorlandı ve tarım sekteye uğradı. Yeniden yapılanmanın ölçeği muazzam ve ülkenin alabileceği her miktara ihtiyacı olduğu açık durumdadır. Erken yatırımcılar, ihtiyaç en büyükken devreye girme ve diğerleri tereddüt ederken uzun vadeli kazançlar elde etme şansına sahiptir.
  • Büyüme Kaçınılmaz: Ukrayna bu yıkımın altından kalkmayı başarırsa, uluslararası yardım, yeniden yapılanma çabaları ve gecikmiş reformlar sayesinde ekonomik büyüme önemli ölçüde artacaktır. Bu işe şimdi girmek isteyenler için getirisi çok büyük olacaktır.
  • Herkesten Önce Yatırım Yapın: Savaş bitmeden yatırım yapmak, kendinizi rekabette öne çıkarmanın alternatif bir yoludur.
  • AB Üyeliği Oyunu Değiştirebilir: Ukrayna, daha fazla reform ve modernizasyon için önemli bir katalizör olacak AB üyeliği yolunda gerçek bir ilerleme kaydediyor. Şimdi yatırım yapmak, gelecekteki AB standartlarına ve düzenlemelerine uyum sağlamak anlamına gelir ve zamanı geldiğinde Avrupa pazarına entegrasyonu çok daha sorunsuz hale getirir.

SAVAŞ SIRASINDA VERGİ REFORMLARI

Ukrayna'nın ekonomik istikrar ve AB üyeliği için verdiği mücadele zorlu reformlara ve uluslararası yardıma bağlıdır. Bu değişiklikler sadece arzu edilen değişiklikler değil; ülkenin savaş sırasında ayakta kalabilmesi ve savaş sonrasında yeniden inşa edilebilmesi için elzem durumdadır.Hükümet savunmaya 500 milyar Ukrayna Grivnasından (UAH) fazla kaynak aktarmak için bir vergi planı hazırladı; bunun %60'ı askeri maaşlara, geri kalanı ise diğer kritik ihtiyaçlara ayrılacaktır. Maliye Bakanı'na göre bu miktarın dörtte üçü kayıt dışı ekonominin çökertilmesi sayesinde iç kredilerden ve bütçe fazlalarından sağlanacak. Geri kalanı ise, Rusya'nın işgali çok az seçenek bıraktığı için yeni vergi politikalarından karşılanacaktır.

Önerilen plan şu şekilde özetlenebilir:

  • İç krediler ve bütçe fazlaları (361,6 milyar UAH): Buna devlet tahvillerinden gelen yüklü katkılar (220.1 milyar UAH) ve 2024 başlarında beklenenden daha iyi bütçe performansı (75.8 milyar UAH) dahildir.
  • Vergiler ve askeri harçlarda revizyon (138,7 milyar UAH): Vergiler ve askeri harçlarda revizyon (138.7 milyar UAH): Hükümet tütün ve yakıt üzerindeki özel tüketim vergilerini arttırmayı, şekerli içeceklere yeni bir vergi getirmeyi ve kişisel gelir üzerinden alınan askeri vergiyi %1.5'ten %5'e çıkarmayı planlıyor. Küçük işletme sahipleri de %1'lik bir ciro vergisi kapsamına alınacak olup bankacılık sektöründe veya finansal işlemlerle bağlantılı değerli madenler, emlak satışları, mobil hizmetler ve yeni alınan taşıtlar üzerindeki vergiler de artıyor. Ek olarak, bankalar %50'lik cezalandırıcı bir kurumlar vergisi oranıyla karşı karşıya kalmaya devam edecek olup finans şirketleri bakımından bu oran (sigortacılar hariç) %25 olarak karşımıza çıkacaktır.

Ekonomi Bakanlığı, makroekonomik istikrarın korunmasının dayanıklılık ve toparlanma için pazarlık konusu olmadığında ısrar ediyor. 2025'ten 2027'ye kadar, Ukrayna dış bağışçılara güvenmeye devam etse bile, odak noktası daha fazla iç gelir elde etmek olacaktır. 2025-2027 Bütçe Deklarasyonu'nun bir parçası olarak hükümet savunma için yeni fonlar bulma ve harcamaları sıkılaştırma sözü vermiştirdi.

Diğer tedbirler arasında kayıt dışı ekonomiyle mücadele, tüketim vergilerinin AB kurallarıyla uyumlu hale getirilmesi ve peşin vergi ödeme mevzuatının yaygınlaştırılması yer alıyor.

Daha geniş kapsamlı mali reformların savunma, sosyal ihtiyaçlar ve yeniden inşayı desteklemek için GSYH'nin %3-4'ü kadar ekstra kaynak sağlaması bekleniyor. Orta vadede karbon vergisi düzenlemelerinin elden geçirilmesi, maden çıkarma endüstrisi vergilerinin yeniden gözden geçirilmesi ve AB ve OECD standartlarını karşılamak üzere sanal varlıkların vergilendirilmesine yönelik kuralların belirlenmesi söz konusudur.

Vergi Dairesi, 2024 ortasından itibaren test edilecek yeni bir sistem, yıl sonuna kadar tamamlanacak dijital dönüşüm planları ve 2026'ya kadar anonim vergi mükellefi verilerinin kullanılmasıyla halkın güvenini geri kazanacağını ve uyum risklerini daha iyi yöneteceğini iddia ediyor. Ancak bunu işletmeleri uzaklaştırmadan başarıp başaramayacaklarını kimse tahmin edemiyor.

UKRAYNA'DA SINIR ÖTESİ OPERASYONLARDA YÖN BULMA: YABANCI YATIRIMCILAR İÇİN TEMEL MEVZUAT İÇGÖRÜLERİ

Ukrayna Merkez Bankası (NBU), 24 Şubat 2022'den bu yana, devam eden çatışmalara yanıt olarak, sermaye kaçışını önlemek, finansal istikrarı korumak ve Ukrayna Grivnası'nın istikrarını desteklemek için döviz işlemleri ve çeşitli finansal araç işlemleri üzerinde çeşitli kısıtlamalar uygulamıştır. Bu önlemler başlangıçta sınır ötesi operasyonlar için önemli zorluklar yaratsa da, NBU 2022 ve 2024 yılları arasında döviz kısıtlamalarını kademeli olarak hafifletmiştir. Bu, ülkenin ekonomik toparlanmasını desteklemek ve finansal sistemi istikrara kavuşturmak için yapıldı ve böylece yabancı yatırımcıların Ukrayna pazarına daha fazla girme özgürlüğüne sahip olmalarını sağladı.

2024'ün İkinci Yarısında İşletmeler İçin Temel Döviz İşlemlerine İzin Verildi:

  • AB Ülkelerine Vergi Ödemeleri: AB Üye Devletlerinde KDV mükellefi olarak kayıtlı Ukraynalı e-ticaret işletmelerinin, kayıtlı oldukları ülkedeki zorunlu vergileri ve diğer ödemeleri ödemek için döviz (FC) transfer etmelerine artık izin verilmektedir. Bu düzenleme, AB pazarlarına mal ihraç eden küçük ve orta ölçekli işletmeleri desteklemektedir.
  • Eurobond Kupon Ödemelerinin Geri Ödemesi: Son 12 ay içinde ödenmemiş para birimi denetimi sorunu olmayan şirketlerin, Eurobond'lara yapılan kupon ödemeleri için bağlı yerleşik olmayan kuruluşlara kendi YP fonlarından geri ödeme yapmalarına izin verilmektedir.
  • Karbon Emisyon Kotası İçin Yabancı Para Transferleri: Devlete ait şirketler, özellikle havacılık faaliyetleri için karbon emisyon kotaları satın almak üzere artık yerleşik olmayan kuruluşlara fon aktarabilir. Bu tedbir, Ukrayna'nın savunma alımlarını desteklemeyi ve Batılı ortaklarla askeri-teknik iş birliğini geliştirmeyi amaçlamaktadır.
  • Reasürans Anlaşmaları kapsamındaki ödemeler: NBU, reasürans anlaşmaları kapsamında izin verilen ödemelerin kapsamını genişleterek devlete ait şirketlerin yabancı nükleer havuzlarla akdedilen reasürans anlaşmaları kapsamında gerekli tüm ödemeleri yapmasına izin verdi.
  • Temettü Ödemeleri: Sıkıyönetimin yürürlüğe girmesinden bu yana ilk kez, Ukraynalı şirketler artık 1 Ocak 2024'ten itibaren tahakkuk etmesi koşuluyla, yabancı yatırımcılara şirket hakları veya hisseleri için yurtdışında temettü dağıtabilir. Transfer limiti takvim ayı başına 1.000.000 Avro olarak belirlenmiştir.
  • Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması İçin Ödemeler: Ukrayna'da yerleşik kişiler artık yabancı patent ofisleri veya avukatlar tarafından verilen hizmetler için yapılan ödemeler de dahil olmak üzere fikri mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin ödemeler yapabilecek.
  • Uluslararası Kuruluşlar veya Yabancı Ajanslar Aracılığıyla Sağlanan Kredilerin/Kredilerin Geri Ödenmesi: Buna uluslararası finans kuruluşları, yabancı ihracat kredi kuruluşları veya yabancı devletlerin katılımıyla sağlanan krediler veya krediler dahildir. Yabancı bir devletin doğrudan veya dolaylı katılımı olan kuruluşlarla yaptığı anlaşmalar da uygundur.
  • Belirli Dönemlerde Tahakkuk Eden Belirli Gecikmiş Kredilerin ve Faizlerin Geri Ödenmesi:
  • Yabancı yatırımcıların artık belirli kredi ve kredi anlaşmaları kapsamında borç servisi yapmalarına izin verilmektedir. NBU, 20 Haziran 2023 tarihinden sonra alınan ve “Yeni Yatırımlar” olarak kategorize edilen kredi veya kredilerin anapara ve faizlerinin geri ödenmesine izin vermektedir. Bu özel rahatlama, Ukrayna'ya yeni sermaye girişini teşvik etmek amacıyla getirilmiştir.

“Yeni Yatırımlar” koşullarından yararlanmak isteyen yabancı yatırımcıların açık çerçeveye uymaları gerekmektedir:

  • Krediler veya yatırımlar, 20 Haziran 2023'ten sonra yurt dışından yerleşik borçlunun bir Ukrayna bankasındaki banka hesabına aktarılmalıdır.
  • Kredi/yatırım anaparasının geri ödemesi hariç olmak üzere, herhangi bir işlemin yıllık faiz oranı %12'yi geçmemelidir.
  • 1 yılın altındaki krediler için, anapara geri ödemesi borçlunun kendi YP fonlarından yapılmalı, yerleşik bir kuruluştan ödünç alınmamalı veya satın alınmamalıdır.
  • 1 yılın üzerindeki krediler için, ilk yılın anaparası da borçlunun kendi YP fonlarından geri ödenmeli, faiz ve ücretler NBU prosedürlerine uygun olarak kendi veya satın alınan YP kullanılarak ödenmelidir.

Bu “Yeni Yatırım” fırsatları için uygunluk kriterlerini karşılamayan alacaklıların şu anda borç geri ödemesi için sınırlı seçenekleri bulunmaktadır. Ancak, borç-özkaynak takası, Ukrayna'da yeniden yatırım veya temettü geri ödeme aracı olarak kurumsal yatırım fonlarının kullanılması gibi alternatif stratejileri değerlendirebilirler. Yabancı yatırımcıların, gelişmekte olan NBU düzenlemelerine tam uyum sağlamak için yerel hukuk ve finans uzmanlarından tavsiye almaları teşvik edilmektedir.

SAVAŞ RİSKİ SİGORTASI

Ukrayna hükümetinin, yatırımcılara bir nebze olsun güvence sağlamak amacıyla savaş riski sigortası düzenlemeleri getirmekten başka çaresi kalmadı. 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe giren 3497-IX sayılı Kanun, İhracat Kredi Ajansı'nın (ECA) Ukrayna'daki yatırımlar için savaş ve siyasi risklere karşı sigorta sunmasına izin verdi. Bunu takiben, 9 Nisan 2024 tarihinde Bakanlar Kurulu, ECA tarafından sigorta kapsamına alınan risklerin listesini onayladı ve sigorta şartlarını belirledi.

Savaştan zarar görmüş bir ülkede beklenebileceği gibi riskler oldukça kapsamlıdır. Savaş riskleri şunları içerir: (a) savaş, silahlı saldırı ve kitlesel ayaklanmalar gibi askeri çatışmalar; (b) darbeler ve iktidarı ele geçirmeler dahil olmak üzere şiddetli ayaklanmalar; (c) terörizm ve sabotaj eylemleri; ve (d) işgal ve ilhak. Siyasi riskler de bir o kadar korkunçtur: (a) devletin ticari mallara el koyması; (b) devlet yetkilileri tarafından keyfi lisans iptali veya iş yerinin kapatılmaya zorlanması (kanunla gerekçelendirilmediği sürece); (c) devletin yasal veya sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi; (d) devlet tarafından getirilen ödeme yasakları veya moratoryumlar; ve (e) kanun bir istisna getirmediği sürece para birimi dönüştürme veya uluslararası transferlere getirilen kısıtlamalar.

Sigorta programı herhangi bir yatırıma açık değildi ve bazı şartlara tabidir:

  • Yatırım Ukrayna'da olmalıdır, ancak aktif çatışma bölgelerindeki veya Rus işgali altındaki bölgelerdeki herhangi bir şeyi kapsamayı unutun. Neyin yasak bölge olduğuna Yeniden Entegrasyon Bakanlığı karar verecek.
  • Yatırım, işleme endüstrisi için gerekli tesislerin veya altyapının kurulmasına ve Ukrayna mal veya hizmetlerinin ihraç edilmesine doğrudan katkıda bulunmalıdır.
  • Yatırım kapsamında üretilen mallar, Gümrük Kanunu'na göre Ukrayna'da üretilmeli veya önemli ölçüde işlenmelidir (doğal olarak istisnalar vardır).
  • İhraç edilen her türlü hizmet veya iş Ukraynalı işletmeler tarafından gerçekleştirilmelidir (olağan istisnalar dışında).

Sigorta sözleşmeleri birden fazla savaş ve/veya siyasi riski kapsayabilir, ancak standart bir oran beklemeyin. ECA, her sözleşme için sigorta tarifesini kendi iç politikalarına göre belirler. Sözleşme şartlarının geri kalanı müzakereye açık olmakla birlikte yasalara ve ECA kurallarına uygun olmalıdır.

UKRAYNA-TÜRKİYE: UKRAYNA'YI YENİDEN YAPILANMA İÇİN GELECEKTEKİ ARAÇ OLARAK SERBEST TİCARET ANLAŞMASI

Ukrayna ile Türkiye arasında 3 Şubat 2022'de Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalandı. Onay bildirimi 2 Ağustos 2024'te Türkiye Resmi Gazetesi'nde yayınlandı[3].

Anlaşma, Ukrayna işletmelerinin özellikle endüstriyel ve belirli tarım ürünleri için Türkiye pazarına daha fazla erişimini kolaylaştırmasıyla ön plana çıkıyor. Ayrıca, Türk yatırımlarını çekmeyi ve Ukrayna ekonomisi için yeniden inşa stratejileri oluşturmayı amaçlıyor. Bu stratejilerden biri, Türkiye'nin deneyimine göre modellenen Ukrayna'da endüstri parklarının oluşturulmasını içeriyor.

Ukrayna'nın yerel metalurji sektörüne destek konusunda, ülke hurda metal ihracatına gümrük vergisi koyma hakkını saklı tutuyor. Bu arada Türkiye, 840 metalurji ürününden 510'una sıfır ithalat vergisi uygulayarak pazarını Ukrayna metallerine açıyor. 167 metalurji ürünü için 411 bin tonluk kota belirlenmiştir[4].

Sıfır Gümrük Vergisi Oranı:

  • Ukrayna sanayi mallarının %90'ından fazlası ve tarım mallarının yaklaşık %8'i %0 gümrük vergisinden yararlanıyor;
  • Başlangıçta sıfır gümrük vergisi kapsamına girmeyen belirli ürün grupları için geçiş dönemleri bulunuyor;
  • Türkiye, 3 ila 7 yıllık geçiş dönemlerinin ardından sanayi mallarının %1,5'i ve tarım mallarının %28,5'i için ithalat vergilerini kaldıracak.

Ayrıca, STA, Ocak 2024'te karşılıklı olarak kararlaştırılan Ukrayna'nın yeniden inşası için Türkiye-Ukrayna Görev Gücü'nün uygulanmasına Türk şirketlerinin katılımını teşvik edecektir. Görev gücünün temel odak alanları arasında yol altyapısının restorasyonu ve önemli güzergahlarda geçici köprüler ve üst geçitlerin inşası yer almaktadır: su taşımacılığı altyapısının geliştirilmesi ve restorasyonu; kritik altyapının korunması; konutların yeniden inşası; ve havacılıkla ilgili projeler.

Ek olarak, Ukrayna'nın kullanılmış otomobiller ve ikinci el ürünlerle ilgili yükümlülükleri ve motorlu taşıtlar ve hafif sanayi ürünleriyle ilgili yükümlülükler için 3 ve 5 yıllık geçiş dönemlerini taahhüt etmesi de dikkat çekicidir.

Türk hammaddelerinden üretilen ürünler açısından, bunlar Ukrayna yapımı olarak tanınacak ve EUR1 sertifikasına uygun olarak tüm Avrupa ülkelerine gümrüksüz ihraç edilebilecektir.

TEŞVİK

Uluslararası destek, savaş riski sigortası ve özel sermaye fonlarının işletmelere güvenlik sağlamasıyla Ukrayna'nın yatırım manzarasını güçlendiriyor. Ukrayna'nın temiz enerji ve teknoloji reformları, özellikle yenilenebilir enerjiler için yaptığı hamle, onu Avrupa'nın enerji dönüşümünde kilit bir oyuncu konumuna getiriyor. Erken yatırımcılar, sürdürülebilirliğe doğru bu değişimin ön saflarında yer alıyor.

Ukrayna'nın toparlanması, AB üyelik hedefleri, ekonomik reformlar ve güçlü küresel destekle olumlu bir ortamın oluşmasını sağlayarak dayanıklılığı ve gelecekteki büyümeyi yansıtıyor. Yatırım yapmak yalnızca ödüller sunmakla kalmıyor, aynı zamanda Ukrayna'nın toparlanmasını ve küresel pazarlara entegrasyonunu da destekliyor.

 

[1] Ukrayna Ekonomi Bakanlığı ve Kyiv Ekonomi Okulu, “Investment Guide Ukraine”, Erişim Tarihi: 9 Ekim 2024, https://66673120c02fe81b61d75096_Ukraine Investment Guide 2024 (2)_compressed.pdf (website-files.com)

[2] Ukraine Invest, “Ukraine Reconstruction May Cost $1.1 Trillion”, Son Erişim Tarihi: 17 Ekim 2024 https://ukraineinvest.gov.ua/en/news/27-06-22-1/

[3] Resmi Gazete, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşması”, Erişim Tarihi: 10 Ekim 2024, https://resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/10/20241004M1-1.pdf

[4] Ukrayna Ekonomi Bakanlığı, “Hükümet Ukrayna İle Türkiye arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasını onayladı”, Son Erişim Tarihi: 11 Ekim 2024, https://me.gov.ua/News/Detail?isSpecial=True&lang=en-GB&title=TheGovernmentApprovesTheFreeTradeAgreementBetweenUkraineAndTurkey