Covid-19 sebebiyle ülkemizde ve Avrupa’da basketbol liglerinin iptal edilmesi sonrası, oyuncu sözleşmeleri ve oyuncular/antrenörler ile kulüpler arasındaki iş ilişkisine ilişkin olarak birçok hukuki sorunsal ortaya çıktı. Uluslararası Basketbol Tahkim Mahkemesi (Basketball Arbitral Tribunal – BAT), 20 Mayıs 2020 tarihinde yayınladığı Sirkülerde sunduğu tavsiyeler ile bu konuların tümüne açıklık getirdi.
BAT’ın özellikle üzerinde durduğu konu, tavsiyelerinin ve tavsiyeler doğrultusunda sözleşmelerde yapılabilecek değişikliklerin, liglerin duraksaması ile sonradan devam ettiği veya yeni ligin başladığı zaman aralığını içermesidir. BAT’ın kulüplere, basketbolculara ve antrenörlere sunduğu tavsiye kararlar bu yazıda kısaca açıklanmaktadır.
1. Karşılıklı Anlaşma Yoluna Gidilmesi
Taraflar dostane bir şekilde bir araya gelmeli ve bu sürece ilişkin olarak sözleşmesel yükümlülüklerin yeniden düzenlenmesi noktasında, iyi niyetli bir şekilde çözüm yolu bulmalıdırlar. Burada bahsedilmek istenen, kulüpler ile basketbolcuların/antrenörlerin iyi niyet çerçevesinde görüşme yapması ve liglerin duraksadığı döneme ilişkin olarak sözleşmesel şartların geçici olarak yeniden düzenlenmesi ve bu hususta bir anlaşma metninin hazırlanıp, iki tarafça imzalanmasıdır.
Buna ilişkin olarak tarafların anlaşamaması ve BAT’a başvurması durumunda, BAT hangi tarafın iyi niyetle hareket ettiğine ve anlaşma yoluna gidebilmek için ne kadar çabaladığına bakacaktır.
2. Yeni Sözleşmelerin Durumu
Yeni sözleşmelerin liglerin duraksadığı periyot sonrası imzalanması durumunda, BAT’ın açıkladığı tavsiye kararlar uygulanmayacak, bir diğer ifadeyle sözleşmesel şart ve koşullarda değişiklik yapılamayacaktır. Bu durum kulüplerin halihazırdaki sözleşmelerde yer alan tek taraflı uzatma opsiyonunu kullandığında da geçerli olacaktır.
3. Riskin Paylaşılması
Sözleşmelerde yazılı olan ‘‘fully guaranteed’’ (garanti edilen) veya ‘‘no cut’’ (kesintisiz) gibi ifadelerin bulunması durumunda, corona virüsü gerekçe gösterilerek sözleşmelerde değişiklik yapılamayacaktır. Sözleşmede pandemiye ilişkin açık bir hüküm bulunması durumunda da sözleşme koşullarında değişiklik yapılamayacaktır. Bu durumların tümünde, sözleşme düzenlenirken kulübün bu riski aldığı kabul edilmektedir.
4. Sözleşmenin Feshi
Pandemi sebebiyle oyuncu sözleşmeleri feshedilemeyecektir. Covid-19, BAT tarafından haklı fesih sebebi olarak kabul edilmemektedir. Bunun istisnai durumu, sözleşmenin pandemi ortaya çıkmadan önce feshedilmesidir. Sözleşmenin pandemi sebebiyle feshedilmesi durumunda, haksız feshin şartları gerçekleşmiş olacak ve BAT haksız feshin şartlarına göre haksız feshi gerçekleştiren tarafın aleyhinde karar verecektir.
Ancak, sözleşmenin pandemi süresince pandemi dışı sebeple feshedilmesi durumunda, BAT pandemi şartlarını gözönüne almayacaktır. BAT açık bir şekilde, pandemi dışı fesih sebebinin varlığı durumunda, tarafların sözleşmeyi feshedebileceğini belirtmektedir.
5. Sözleşmesel Yükümlülükler
İmkanlar (Ev, Araba, Sağlık Sigortası, vs.): Kulüp kendisi tarafından oyuncusuna sağlanan tüm imkanları pandemi süresince de yerine getirmekle mükelleftir.
Bonuslar: Basketbolcunun hak ettiği ve liglerin duraksaması öncesi muaccel hale gelen, yani doğmuş olan bonus alacakları Kulüp tarafından ödenecektir. Ancak, Kulübün doğmuş alacaklar için ödeme süresini 2020/21 basketbol sezonunun başlangıcına kadar uzatma hakkı bulunmaktadır. Bir nevi, doğmuş bonus alacaklarının ödenmesi yeni sezonun başlangıcına kadar ertelenebilecektir. Ligin ülkemizdeki gibi tamamlanamaması durumunda, sonradan doğacak bonus alacakları basketbolcu tarafından talep edilemeyecektir. Örneğin, ligin tescil edilip, kulübün şampiyon ilan edilmesi halinde; o kulüpte bulunan basketbolcular sözleşmelerinde yazılı olan şampiyonluk primlerini talep edemeyeceklerdir.
Maaşlar: Bunların arasındaki en önemli konu basketbolcu maaşlarının ne olacağıdır. Liglerin duraksaması veya sona ermesi sonrası, basketbolcular sözleşmesel yükümlülüklerinden en önemlisi olan basketbol oynama yükümlülüğünü yerine getirememektedir. Bu sebeple BAT, kulüplere oyuncularının maaşlarında indirim yapma imkanı tanımıştır. BAT’ın kararına göre; maaşı aylık 2.500 Euro’nun altındaki oyuncular için en fazla %20, 2.500 Euro’nun üzerindeki oyuncular için ise en fazla %50 maaş indirimi yapılabilecektir.
Tarafların maaş indirimi konusunda karşılıklı anlaşamaması durumunda ise, maaş indirim tutarına BAT kendisi karar verecektir. Kararında ele alacağı temel noktalar şunlar olacaktır;
Tarafların anlaşamaması durumunda, ilgili oyuncunun maaş indirimi BAT tarafından olayın tarafları ve şartları dikkate alınarak değerlendirilecektir.
Ancak, önemli bir konudur ki; liglerin duraksaması öncesi muaccel hale gelmiş, yani doğmuş alacaklar indirime konu edilemeyecektir. Doğmuş alacakların ödenmesi konusunda kulüplere, doğmuş alacakların yarısının 2020/21 basketbol sezonunun başlangıcına kadar ertelenmesi imkanı verilmiştir. Bu durumda Kulübün alacakların ertelenmesi nedenini açıklaması gerekmektedir. Maaş indirimi dışında, Kulüplerin finansal yükümlülükler dahil tüm sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmektedir.
Basketbolcuların Yükümlülükleri: Basketbolcuların sportif yükümlülükleri şuan için askıdadır. Bir diğer ifadeyle, basketbolcuların sportif yükümlülüklerini yerine getirmesi beklenilmemektedir. Ancak, basketbolcuların bu periyot içerisinde fiziklerine dikkat etmeleri ve onun dışında, video konferans yoluyla düzenlenecek takım toplantılarına katılmaları ve uzaktan antrenman programlarını uygulamaları gerekmektedir.
Basketbolcu Menajerleri: BAT tarafından yayınlanan Sirküler; kulüpleri, basketbolcuları ve antrenörleri içermektedir. Ancak, BAT tarafından yapılan açıklamaya göre; Sirkülerdeki ifadelerin tümü basketbolcu menajerlerini de kapsamaktadır.
Dökümanın orjinal haline buradan ulaşabilirsiniz.
NAZALI VERGI & HUKUK |