Duyurumuz, TBMM Genel Kurul’unda kabul edilen 7445 sayılı Kanun ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191. Maddesinde yer alan hükümde gerçekleştirilen değişiklikler, 5402 Sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu’na eklenen madde 12/A ve 5275 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 71. ve 105/A maddesinde gerçekleştirilen değişiklikler hakkındadır. İşbu değişiklikler 05.04.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
7445 sayılı Kanun’un 18. Maddesi ile getirilen değişiklik öncesinde 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191. Maddesinde düzenlenmiş olan Kullanmak İçin Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satın Almak, Kabul Etmek veya Bulundurmak ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma suçunda kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararları verildikten sonra erteleme kararları kolluğa bildirilmemekte bu durum ise uygulamada bazı mağduriyetler yaşanmasına sebebiyet vermekteydi.
Yukarıda bahsetmiş olduğumuz mağduriyetlerin önüne geçilebilmesi adına yeni getirilen düzenleme ile birlikte şüpheliler hakkında verilecek erteleme kararları artık kolluğa da bildirilecektir. Düzenleme ile şüphelilerin denetim süresi içerisinde mağduriyet yaşamalarının önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
7445 sayılı Kanun’un 27. Maddesi ile 5402 Sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu’nun 12. Maddesinden sonra gelmek üzere Kanun’a 12/A maddesi eklenmiştir. Madde düzenlemesi ile denetimli serbestlik müdürlüklerince şüpheliler hakkında;
yükümlülüklerinden en az üçüne veya daha fazlasına karar verilebilecektir. Ancak belirlenecek yükümlülükler şüphelilerin ihtiyaçlarına göre madde metninde sayılanlar arasından değiştirilebilecek yahut yine madde metninde sayılanlar arasından ilave yükümlülüğe de karar verilebilecektir.
Aynı zamanda denetimli serbestlik müdürlükleri tarafından gerekli görülmesi halinde şüphelinin madde kullanımının tespitine ilişkin test yaptırılması için sevki de sağlanabilecektir. Bununla beraber tedaviye tabi tutulma yükümlülüğüne karar verilen şüpheliler ilgili sağlık kurumu tarafından da her zaman madde kullanımının tespitine ilişkin teste çağrılabilecektir. Bu hususta kolluk görevlileri de sağlık kurumlarına yardımcı olmakla görevlendirilmişlerdir.
İşbu yeni düzenleme kapsamında gerçekleştirilen her türlü işleme karşı mevzuata aykırılık halinde şüpheliler iki haftalık süre içerisinde Savcılığa şikâyette bulunabilecektir. Sürenin başlangıç tarihine madde metninde yer verilmemiş olması sebebiyle mağduriyet yaşanmaması adına şüphelinin yükümlülüklerini ve sebebini öğrenmesi ile işbu sürenin başladığının kabul edilmesinin hakkaniyete uygun olacağı kanaatinde bulunmaktayız.
7445 sayılı Kanun’un 24. Maddesi ile 5275 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 71. ve 105/A maddelerinde yapılan değişiklik neticesinde 05.04.2023 tarihi itibariyle 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191. Maddesi kapsamında düzenlenmiş olan Kullanmak İçin Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satın Almak, Kabul Etmek veya Bulundurmak ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma suçundan hükümlü olan kişiler ile başka bir suçtan hükümlü olup uyuşturucu veya uyarıcı madde bağımlısı olduğu tespit edilen tüm hükümlülerin de tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılması artık zorunlu tutulabilecektir.
Bilindiği üzere 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191. Maddesinde düzenlenmiş olan Kullanmak İçin Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satın Almak, Kabul Etmek veya Bulundurmak ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma suçu sebebiyle kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verildikten sonra şüpheliler hakkında denetimli serbestlik tedbirleri uygulanmaktadır. Yeni düzenleme ile birlikte hem denetimli serbestlik tedbirlerinin uygulanacağı sürelere ilişkin uzatma süresinde hem de uzatma yetkisinde bazı değişiklikler yapılmıştır.
7445 sayılı Kanun’un 18. Maddesi ile getirilmiş olan değişiklik öncesinde tedbir sürelerinin uzatılmasına ilişkin kararlarda denetimli serbestlik müdürlüğünün herhangi bir etkisi bulunmazken getirilen yeni düzenleme ile 05.04.2023 tarihi itibariyle denetimli serbestlik müdürlükleri tarafından denetim sürelerinin uzatılması teklif edilebilecektir. Ancak karar mercinin değişiklik öncesinde olduğu gibi yine savcılıklar olduğunu hatırlatmak isteriz.
Bununla beraber artık denetimli serbestlik tedbirleri altı aylık süreler ile belirlenen denetim süresine ek olarak iki yıla kadar da uzatılabilecektir.
Değişiklik öncesinde Savcılık tarafından şüpheliler hakkında erteleme kararı verildiği takdirde haklarında en az 1 yıl olarak uygulanmakta olan denetimli serbestlik tedbiri süresi içerisinde yalnızca tedaviye tabi tutulan şüpheliler için madde kullanımına ilişkin testler yapılmaktaydı. Ancak getirilen değişiklikle beraber artık denetimli serbestlik tedbiri süresi tamamlansa dahi erteleme süresi içerisinde Savcılıklar şüphelilerin yılda iki defa ilgili sağlık kurumuna sevkini sağlayabilecek ve madde kullanımına ilişkin test yaptırılmasını talep edebilecektir.
Bu kapsamda kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının verilmesi ile başlayan 5 yıllık erteleme süresi içerisinde Savcılık tarafından şüpheliler, tedaviye tabi tutulup tutulmadığına bakılmaksızın, her yıl iki defa madde kullanımına ilişkin test için ilgili sağlık kurumuna sevk edileceklerdir.
İşbu düzenleme 05.04.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
NAZALI VERGI & HUKUK