Duyurumuz, TBMM Genel Kurul’unda kabul edilen 7531 sayılı Kanunun 16, 17, 18. maddeleri ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda yapılan bazı değişiklikler hakkındadır. İşbu hükümler 14.11.2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Uzlaşmaya İlişkin Hükümlerde Çeşitli Düzenlemeler Yapılmıştır.
7531 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 253. maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklik öncesinde soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olsa bile, sadece cinsel dokunulmazlığa karşı suçlarda ve ısrarla takip suçunda uzlaştırma yoluna gidilemezken; değişiklik akabinde 14.11.2024 tarihi itibariyle, yukarıda belirtilen takibi şikayete bağlı cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ve ısrarlı takip suçuna ek olarak artık mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenen hakaret suçlarında da uzlaştırma yoluna gidilemeyecektir.
Nitekim, bu değişiklik de yürürlük tarihini esas almakta olup yürürlük tarihi olan 14.11.2024 ve öncesinde soruşturma veya kovuşturma evresine geçmiş dosyalarda uygulanmayacaktır.
Aynı maddenin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklik öncesinde, kamu davası açılması için yeterli şüphe barındıran uzlaşmaya tabi suçların uzlaştırma bürosuna gönderilmesinin akabinde, kendisine uzlaştırma talebinde bulunulan şüpheli, mağdur veya suçtan zarar gören, tekliften itibaren üç gün içinde karar vermekle yükümlü iken, işbu değişiklik ile karar verme süresi yedi güne çıkartılmıştır. Artık yedi günün sonunda cevap verilmemesi takdirde, uzlaşma teklifi reddedilmiş sayılacaktır.
Değişiklik ile, uzlaşmanın sağlanması halinde, uzlaşma anında tespit edilemeyen veya uzlaşmadan sonra ortaya çıkan zararlar hariç, soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamayacağı hükme bağlanmıştır.
Değişiklik yayım tarihi olan 14.11.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 254. Maddesinde yer alan halen yürürlükte bulunan mevcut düzenleme uyarınca, kovuşturma konusu suç uzlaşmaya tabi olmasına rağmen uzlaştırma işlemleri gerçekleştirmeksizin kamu davası açılması halinde, uzlaştırma işlemlerinin tamamlanması için dosya uzlaştırma bürosuna gönderilmektedir. Değişiklik öncesinde uzlaşmanın gerçekleşmesi halinde sanığın edimi yerine getirmesi halinde mahkeme tarafından davanın düşmesine; uzlaşma kapsamında sanığın ediminin yerine getirilmesinin ileri tarihe bırakılması, takside bağlanması veya süreklilik arz etmesi halinde ise sanık hakkında, ilgili şartlar aranmaksızın, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmekte idi. Değişiklik ile beraber 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’na eklenen Geçici Madde (7) ile, kovuşturma konusu suç uzlaşmaya tabi olmasına rağmen uzlaştırma işlemleri gerçekleştirmeksizin kamu davası açılması halinde dosyalar uzlaştırma bürosuna gönderilmeye devam edecekse de artık uzlaşma ediminin yerine getirilmesinin ileri tarihe bırakılması, takside bağlanması veya süreklilik arz etmesi halinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması yerine durma kararı verilecek ve durma süresince zamanaşımı işlemeyecektir. Uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmemesi halinde ise, mahkemece yargılamaya kaldığı yerden devam olunacaktır.
Bu değişiklikler maddenin yürürlüğe girdiği tarih olan 14.11.2024 tarihi itibariyle 254’üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen dosyalar bakımından uygulanmayacak; dosyalar, 254’üncü maddenin ikinci fıkrasının değişiklikten önceki hükümlerine göre sonuçlandırılacaktır. 14.11.2024 tarihinden sonra ise hükmün açıklanmasının geri bırakılması yerine yeni düzenleme kapsamında durma kararı verilecektir.
İşbu değişikliklerin yürürlük şekillerine, duyurumuz kapsamında ayrıntısı ile değinilmişse de bahse konu tüm değişiklikler Resmi Gezete’de yayım tarihi olan 14.11.2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
NAZALI VERGI & HUKUK