VERGİ, GÜMRÜK VE SOSYAL GÜVENLİK UYUŞMAZLIKLARI (İNCELEMELER VE DAVALAR) İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR CETVELİ 12
TABLOLAR VE ŞEMALAR 14
GİRİŞ 15
BİRİNCİ KISIM 18
VERGİ İNCELEMELERİ, UYUŞMAZLIKLARI VE DAVALARI 19
BİRİNCİ BÖLÜM 20
1. VERGİ İNCELEMELERİ 20
1.1. İNCELEMENİN AMACI 20
1.2. İNCELEME SEÇİMİ 20
1.2.1. Risk Analizine Dayalı İnceleme Seçimi 21
1.2.1.1. Risk Analiz Sistemi 21
1.2.1.2. Sahte Belge Risk Analiz Programı (“SARP”) 24
1.2.2. Kayıt Dışı Ekonomi İle Mücadele Kapsamında İnceleme Seçimi 25
1.2.3. Geleneksel Kriterlere Göre İnceleme Seçimi 28
1.2.4. Vergi Mevzuatı Kaynaklı İncelemeye Sevk Nedenleri 29
1.2.4.1. KDV İade İncelemeleri 30
1.2.4.1.1. Türkiye’de İkamet Etmeyen Taşımacılar ile Fuar, Sergi, Panayır Katılımcılarına Yapılan KDV İadesi 30
1.2.4.1.2. Yolcu Beraberi Eşya Satışı Yapanlara Yapılacak KDV İadesi ve Türkiye'de İkamet Etmeyen Yolculara KDV İadesi Yapmak İsteyen Aracı Firmalara Yetki Belgesi Verilmesi 30
1.2.4.1.3. Fason Tekstil ve Konfeksiyon İşlerinde KDV İadesi 31
1.2.4.1.4. Kısmi Tevkifattan Kaynaklanan İade Talepleri 31
1.2.4.1.5. YMM İle Süresinde Tam Tasdik Sözleşmesi Düzenlememiş Olan Mükelleflerin KDV İade Talepleri 32
1.2.4.2. Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerden Kaynaklı Gelir ve Kurumlar Vergisi İade İncelemeleri 33
1.2.4.3. Sıfır Oranlı ÖTV Uygulamalarına ve ÖTV İadelerine İlişkin İncelemeler 34
1.2.4.3.1. Deniz Araçlarına ÖTV' si Sıfıra İndirilmiş Yakıt Dağıtımı Yapanlar ve Deniz Aracı Sahipleri Nezdinde Yapılan İncelemeler 34
1.2.4.3.2. Biyoetanol İle Harmanlanmış Benzin Teslim Edenler Nezdinde Yapılan İncelemeler 35
1.2.4.3.3. Oto biodizel Üretim İzin Belgesine ve Biyoetanol Harmanlama İzin Belgesine Sahip Mükellefler Nezdinde Yapılan İncelemeler 36
1.2.4.3.4. Aerosol Üretiminde Kullanılmak Üzere LPG Dağıtım İzin Belgesi ve LPG Satın Alma İzin Belgesi Olan Mükellefler Nezdinde Yapılan İncelemeler 38
1.2.4.3.5. Teminatsız Hava Yakıtı Alımı Sertifikası Sahibi Mükellefler Nezdinde Yapılan İncelemeler 39
1.2.4.3.6. (B) Cetvelindeki Mallar İçin İndirimli ÖTV Uygulamalarından Doğan İade Taleplerine İlişkin İncelemeler 40
1.2.4.4. GİB ile Yapılan Peşin Fiyatlandırma Anlaşmasına Uyulmaması 40
1.2.4.5. Tasfiye İşlemlerinin İncelenmesi 41
1.2.4.6. Özel Esaslarda Yer Alan Mükellefler 41
1.2.4.7. Matrah ve/veya Vergiyi Azaltıcı ya da Sonraki Döneme Devreden Vergiyi Artırıcı Mahiyette Düzeltme Beyannamesi Verilmesi 42
1.3. İNCELEME SÜRESİ 43
1.3.1. İnceleme Süresinin Niteliği 44
1.3.2. Takdir Komisyonuna Sevkin İnceleme Süresine Etkisi 45
1.3.3. Mali Tatilin Vergi İnceleme Sürelerine Etkisi 50
1.3.4. Mücbir Sebep Halinin Vergi İnceleme Sürelerine Etkisi 51
1.3.5. Aramalı İncelemelerde Süre 52
1.4. İNCELEMEYE YETKİ OLAN KİŞİLER 52
1.5. İNCELEMEYE TABİ OLANLAR 53
1.6. İNCELEMENİN YAPILACAĞI YER 55
1.7. İNCELEMEDE UYULACAK ESASLAR 57
1.7.1. İhbar ve İnceleme Taleplerinin Değerlendirilmesi 57
1.7.2. Vergi İncelemesi İle Görevlendirilme 59
1.7.3. İşe Başlama ve İncelemeye Hazırlık 59
1.7.4. İnceleme Dosyası Oluşturulması 60
1.7.5. İncelemeye Başlama 60
1.7.5.1. İncelemeye Başlama Tarihinin Önemi 61
1.7.6. Defter ve Belge İbrazının İstenmesi 62
1.7.7. Çalışma Saatleri Dışında İnceleme Yapılamaması 63
1.7.8. Vergi Mahremiyetini Koruma Zorunluluğu 63
1.7.9. Mevzuata Aykırı Rapor Düzenlenememesi 63
1.7.10. İnceleme Tutanakları 66
1.7.11. Vergi İnceleme Raporlarının Düzenlenmesi 69
1.7.11.1. Tarhiyat Önerisi İçerme Potansiyeli Olan Raporlar 69
1.7.11.1.1. Kabul Raporları 69
1.7.11.1.2. Eleştiri Raporları 70
1.7.11.2. Tarhiyat Önerme Potansiyeli Olmayan Raporlar 72
1.7.11.2.1. Vergi Tekniği Raporları 73
1.7.11.2.2. Vergi Suçu Raporları 76
1.7.11.2.3. Görüş ve Öneri Raporları 77
1.8. İNCELEMELERİN YÜRÜTÜLMESİ 78
1.9. VERGİ İNCELEME SONUÇLARI 82
1.9.1. Vergi İnceleme Sayılarının İnceleme Türüne Göre Dağılımı 83
1.9.2. Tarhı İstenilen Vergi- Kesilmesi İstenen Ceza İstatistikleri 83
1.9.3. Mükellef Başına İnceleme Sonuçları 84
1.9.4. İncelenme Oranları 85
1.9.5. Vergi Türleri İtibariyle İnceleme Sonuçları 85
1.9.6. Tarhiyat Türü İtibariyle Vergi İnceleme Rakamları 87
1.9.7. Vergi Dairesi Müdürlerince Yapılan İncelemelerin Sonuçları 88
1.10. RAPOR DEĞERLENDİRME KOMİSYONLARI 88
1.10.1. Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Oluşturulması ve Görevleri 89
1.10.1.1. Vergi Müfettişlerince Düzenlenen Raporların Değerlendirilmesi İçin Oluşturulan Komisyonlar 89
1.10.1.1.1. Grup ve Ekip Başkanlıkları Bünyesinde Oluşturulacak RDK'lar 89
1.10.1.1.2. Uygulama Birliğinin Sağlanması İçin Oluşturulacak RDK'lar 90
1.10.1.1.3. Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonu 90
1.10.1.2. Vergi İncelemesi Yapmaya Yetkili Kılınan Diğer Memurlarca Düzenlenecek Raporlar İçin Rapor Değerlendirme Komisyonları 92
1.10.1.2.1. Başkanlık/Defterdarlık Bünyesinde Kurulan Rapor Değerlendirme Komisyonları 92
1.10.1.2.2. Vergi Dairesi Başkanlığı Üst Rapor Değerlendirme Komisyonu 92
1.10.2. Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Çalışma Usul ve Esasları 93
1.10.3. Komisyonun Raporları Değerlendirmesi ve Değerlendirme Sonucunu Bildirmesi 94
1.10.3.1. Olumlu Değerlendirme Yapılması 94
1.10.3.2. Olumsuz Değerlendirme Yapılması 95
1.10.4. Rapordaki Eleştirilen Husus Konusunda Verilmiş Muktezanın Mükellefe Verilmiş Yanlış İzahat Kapsamında Değerlendirilmesi 97
1.11. VERGİ İNCELEMESİNDE MÜKELLEF HAKLARI 98
1.11.1. Vergi İncelemesine Yetkili Olanların Kimliğini Görme Hakkı 98
1.11.2. İncelemenin Mevzuunu Öğrenme Hakkı 99
1.11.3. İncelemeye Başlama Tutanağının Düzenlenmesini Talep Etme Hakkı 99
1.11.4. İncelemenin Kendi İşyerinde Yapılmasını İsteme Hakkı 99
1.11.5. İncelemenin Dairede Yapılmasını İsteme Hakkı 99
1.11.6. Defter ve Belgelerin İbrazı İçin Ek Süre İsteme Hakkı 100
1.11.7. Defter ve Belgeleri Teslim Ederken Tutanak Düzenlenmesi İsteme Hakkı 100
1.11.8. Vergi İncelemesi Kapsamındaki Hak ve Yükümlülüklerini Öğrenme Hakkı 101
1.11.9. Resmi Çalışma Saatleri Dışında İşyerinde İnceleme Yapılmamasını İsteme Hakkı 101
1.11.10. İncelemenin Her Safhasında Bilgi Alma Hakkı 101
1.11.11. Tutanaklardan Bir Nüsha Alma Hakkı 102
1.11.12. Tutanağı İmzalamama Hakkı 102
1.11.13. İnceleme Tutanaklarının İçeriğinden Haberdar Olma Hakkı 102
1.11.14. İtiraz ve Mülahazalarına Tutanakta Yer Verilmesini İsteme Hakkı 103
1.11.15. İnceleme Tutanağına İstinaden Yapılması Muhtemel Olan İşlerin Neler Olduğunun Bildirilmesini Talep Etme Hakkı 104
1.11.16. İnceleme Sırasında Müşavir ve/veya Avukat Bulundurma Hakkı 104
1.11.17. Vergi Mahremiyetine Uyulmasını Talep Hakkı 104
1.11.18. İncelemenin Sona Erdiğini Gösterir Yazı İsteme Hakkı 105
1.11.19. Rapor Değerlendirme Komisyonunca Dinlenmesini İsteme Hakkı 105
1.11.20. İnceleme Tamamlandıktan Sonra Defter ve Belgeleri Geri İsteme Hakkı 106
1.11.21. Vergi İncelemesinin Süresinde Tamamlanamama Nedenini Öğrenme Hakkı 106
1.11.22. İncelemenin Kapsamının Değiştirilme Nedenini Bilme Hakkı 107
1.11.23. İncelemede Temel İlkelere Uyulmasını İsteme Hakkı 107
1.11.24. Müracaat ve Şikayet Hakkı 108
1.11.25. Vergi İnceleme Raporlarının Hukuka Uygun Yollarla Tebliğini İsteme Hakkı 108
1.11.26. Uzlaşma hakkı 108
1.11.27. Dava Açma Hakkı 108
1.11.28. İndirimden Yararlanma Hakkı 109
1.11.29. Yanılma Halinin Dikkate Alınmasını İsteme Hakkı 109
1.12. İNCELEME RAPORLARINDA EN ÇOK ELEŞTİRİ KONUSU YAPILAN HUSUSLAR 109
1.12.1. Kasa ve Ortaklar Cari Hesabına Adat Hesaplanması 109
1.12.2. Transfer Fiyatlandırması 111
1.12.3. Kaydi Envanter Farkı 115
1.12.4. Randıman Farkı 115
1.12.5. Değerleme Hükümlerine Aykırılık 116
1.12.6. Şüpheli Ticari Alacak Karşılığı 117
1.12.7. Amortisman Yanlışlıkları 118
1.12.8. İstisna Uygulamaları 120
1.12.9. Sahte Fatura Kullanımı 120
1.12.10. Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 121
1.12.11. Örtülü Sermaye 122
1.12.12. Yurt Dışından Alınan Hizmetlerde Tevkifat Sorunu 123
1.12.13. Bağış ve Yardım İndirimi 125
1.12.14. Cezai Şart İçeren Sözleşmelerde Damga Vergisi 126
1.12.15. Götürü Gider Uygulaması 127
1.12.16. Yıllara Sari İnşaat-Onarım İşleri 128
1.12.17. Yenileme Fonu 129
1.12.18. Ar-ge Harcamalarının İndirimi 130
1.12.19. Sponsorluk Harcamaları 130
1.12.20. Lüks Araçlarda ÖTV Matrahı 131
1.12.21. İstisna Kazançlara İlişkin Giderlerin İndirimi 132
1.12.22. İndirilemeyecek KDV 132
1.12.23. Hasılatın Kayıt Dışı Bırakılması 133
1.13. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR SORUMLULUK RAPORLARI 133
1.13.1. Yeminli Mali Müşavirlerin Sorumluluğu 137
1.13.1.1. Mali Sorumluluk 137
1.13.1.1.1. VUK’daki Sorumluluk Düzenlemesi 137
1.13.1.1.2. 3568 Sayılı Kanun’daki Sorumluluk Düzenlemesi 138
1.13.1.2. Cezai Sorumluluk 142
1.13.1.3. Disiplin Sorumluluğu 142
1.13.2. Sorumluluk Raporları 143
1.13.2.1. Sorumluluğun Belirlenmesi 144
1.13.2.2. Sorumluluk Raporu Düzenlenmesi 146
1.13.2.2.1. Disiplin Yönünden Sorumluluğa İlişkin Görüş Öneri Raporu Düzenlenmesi 146
1.13.2.2.2. Mali Yönden Sorumluluğa İlişkin Görüş Öneri Raporu Düzenlenmesi 146
1.13.2.2.3. Cezai Sorumluluk İçin Vergi Suçu Raporu Düzenlenmesi 147
1.13.2.2.4. Meslek Mensuplarının Diğer Suçları İçin Görüş ve Öneri Raporu Tanzim Edilmesi 148
1.14. VERGİ İNCELEMELERİNDE AMME ALACAĞININ KORUNMASINA İLİŞKİN
HÜKÜMLERİN UYGULANMASI 148
1.14.1. Teminat İstenmesi 148
1.14.1.1. Teminat Olarak Kabul Edilecek Kıymetler 150
1.14.1.2. Teminat Değişikliği 151
1.14.1.3. Şahsi Kefalet 152
1.14.1.4. Teminat Hükmünde Olan Eşya 152
1.14.2. İhtiyati Haciz Uygulanması 152
1.14.2.1. Vergi İncelemesi Dolayısıyla İhtiyati Haciz Kararı Alınacak Zaman Dilimi 154
1.14.2.2. İhtiyati Hacze İtiraz 156
1.14.2.3. İhtiyati Haczin Kaldırılması 156
1.14.3. Kanuni Temsilciler ve Limited Şirket Ortakları Hakkında Koruma Hükümleri Uygulanması 157
İKİNCİ BÖLÜM 159
VERGİ UYUŞMAZLIKLARININ İDARİ AŞAMADA ÇÖZÜMÜ 159
2.1. İNCELEME ÖNCESİ ÇÖZÜM YOLLARI 159
2.1.1. Vergi Hatalarının Düzeltilmesi 159
2.1.1.1.Hesap Hataları 160
2.1.1.2. Vergilendirme Hataları 162
2.1.1.3. Vergi Hatalarının Tespiti 164
2.1.1.4. Hataların Düzeltilme Yolları 164
2.1.1.4.1. Re' sen Düzeltme 165
2.1.1.4.2. Talep Üzerine Düzeltme 165
2.1.1.5. Düzeltme Yetkisi ve Usulü 167
2.1.1.6. Hataların Düzeltilmesinde Süre 168
2.1.1.6.1. Dava Açma Süresi İçinde Yapılan Düzeltme Talepleri 168
2.1.1.6.2. Dava Açma Süresi Geçtikten Sonra Yapılan Düzeltme Talepleri 170
2.1.1.7. Düzeltmenin Kapsamı 172
2.1.1.7.1. Uzlaşılan Vergi ve Cezalarla İlgili Düzeltme Talepleri 172
2.1.1.7.2. KDV’de Fazla ve Yersiz Hesaplanan Vergilerin Düzeltilmesi 174
2.1.2. Vergide Pişmanlık İle Beyan 176
2.1.2.1. Pişmanlıkla Beyanın Şartları 177
2.1.2.2. Pişmanlıkla Yapılan Beyanlarda Ceza Uygulaması 181
2.1.3. İzaha Davet 182
2.2. İHTİLAFLARIN İNCELEME SONRASI ÇÖZÜM YOLLARI 185
2.2.1.Vergide Uzlaşma 185
2.2.1.1. Tarhiyat Öncesi Uzlaşma 185
2.2.1.1.1. Tarhiyat Öncesi Uzlaşmanın Kapsamı 186
2.2.1.1.1.1. Kapsama Giren Vergi ve Cezalar 186
2.2.1.1.1.2. Kapsama Girmeyen Vergi ve Cezalar 186
2.2.1.1.2. Uzlaşma Komisyonlarının Oluşumu 188
2.2.1.1.2.1. Vergi Denetim Kurulu Bünyesinde Oluşturulan Komisyonlar 189
2.2.1.1.2.1.1. GRUP BAŞKANLIKLARINDA 189
2.2.1.1.2.1.2. GEÇİCİ ÇALIŞMA YERLERİNDE 189
2.2.1.1.2.1.3. BÖLGESEL UZLAŞMA KOMİSYONLARI 189
2.2.1.1.2.2. İncelemeye Yetkili Diğer Memurlarca Yapılan İncelemeler İçin Oluşturulan Komisyonlar 190
2.2.1.1.2.2.1. VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI BULUNAN YERLERDE 190
2.2.1.1.2.2.2. VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI BULUNMAYAN YERLERDE 190
2.2.1.1.3. Uzlaşmanın Yapılması 190
2.2.1.1.3.1. Uzlaşma Talebinde Bulunulması 191
2.2.1.1.3.2. Uzlaşma Talep Süresi 191
2.2.1.1.3.3. Uzlaşmaya Davet 194
2.2.1.1.3.4. Uzlaşma Talebinden Vazgeçilmesi 195
2.2.1.1.3.5. Uzlaşma Zamanının Tespiti 195
2.2.1.1.3.6. Tarhı Önerilen Verginin Uzlaşma Komisyonu ve Mükellefle Paylaşılması 195
2.2.1.1.3.7. Uzlaşma Toplantısının Gerçekleşmesi 196
2.2.1.1.4. Uzlaşma Görüşmesi Sonrası Ortaya Çıkabilecek Durumlar 197
2.2.1.1.4.1. Uzlaşmanın Temin Edilememesi 197
2.2.1.1.4.2. Uzlaşmaya Varılamaması 198
2.2.1.1.4.3. Uzlaşmanın Ertelenmesi 198
2.2.1.1.4.4. Uzlaşmanın Sağlanması 199
2.2.1.1.5. Tarhiyat Öncesi Uzlaşmanın Sonuçları 199
2.2.1.1.5.1. Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Kesinlik Arz Eder. 199
2.2.1.1.5.2. Uzlaşılan Cezalar Konusunda Cezada İndirim Talep Edilemez. 200
2.2.1.1.5.3. Tarhiyat Öncesinde Uzlaşmaya Varılamayan Vergi ve Cezalar İçin Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Talep Edilemez. 200
2.2.1.1.6. Uzlaşılan Vergi Ve Cezanın Ödeme Zamanı 200
2.2.1.2. Tarhiyat Sonrası Uzlaşma 201
2.2.1.2.1. Uzlaşma Talebinin Gerekçeleri 201
2.2.1.2.2. Tarhiyat Sonrası Uzlaşmanın Kapsamı 202
2.2.1.2.2.1. Kapsama Giren Vergi ve Cezalar 202
2.2.1.2.2.2. Kapsama Girmeyen Vergi ve Cezalar 202
2.2.1.2.3. Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Komisyonlarının Oluşumu ve Yetkileri 203
2.2.1.2.3.1. Komisyonların Oluşumu 203
2.2.1.2.3.1.1. VERGİ DAİRESİ UZLAŞMA KOMİSYONU 203
2.2.1.2.3.1.2. DEFTERDARLIK UZLAŞMA KOMİSYONU: 204
2.2.1.2.3.1.3. VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI UZLAŞMA KOMİSYONU 204
2.2.1.2.3.1.4. VERGİ DAİRELERİ KOORDİNASYON UZLAŞMA KOMİSYONU 205
2.2.1.2.3.1.5. MERKEZİ UZLAŞMA KOMİSYONU 206
2.2.1.2.3.2. Komisyonların Yetki Sınırları 206
2.2.1.2.3.2.1. VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI KURULAN YERLERDE 206
2.2.1.2.3.2.2. VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI KURULMAYAN YERLERDE 207
2.2.1.2.3.2.3. VERGİ DAİRELERİ KOORDİNASYON UZLAŞMA KOMİSYONU 208
2.2.1.2.3.2.4. MERKEZİ UZLAŞMA KOMİSYONU 208
2.2.1.2.3.2.5. KOMİSYONLARIN YETKİSİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLİ DURUMLAR 208
2.2.1.2.3.2.5.1. Bakanlar Kurulunca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara Ve Kamuya Yararlı Derneklere Ait İktisadi İşletmelere İlişkin Uzlaşmalarda Yetki Sınırı 208
2.2.1.2.3.2.5.2. Yalnızca Ceza İçin Yapılan Uzlaşma Başvurularında Komisyonların Yetki Sınırları 208
2.2.1.2.3.2.5.3. Aynı Vergi İncelemesi Sonucunda Mükellefe Birden Fazla Tarhiyat Yapılması 209
2.2.1.2.4.4. Uzlaşmanın Yapılması 210
2.2.1.2.4.4.1. UZLAŞMA TALEBİ 210
2.2.1.2.4.4.1.1. Uzlaşma Talebinin Şekli 210
2.2.1.2.4.4.1.2. Uzlaşma Talebinde Süre 211
2.2.1.2.4.4.1.3. Komisyona Ait Sekretarya Hizmetleri 214
2.2.1.2.4.4.1.4. Uzlaşma Toplantısının Yapılması 216
2.2.1.2.4.5. Tarhiyat Sonrası Uzlaşma İstatistikleri 217
2.2.1.2.4.6. Kısmi Uzlaşma 219
2.2.1.2.4.7. Uzlaşma Görüşmesi Sonrası Ortaya Çıkabilecek Durumlar 220
2.2.1.2.4.7.1. UZLAŞMANIN TEMİN EDİLEMEMESİ 220
2.2.1.2.4.7.2. UZLAŞMANIN VAKİ OLMAMASI 221
2.2.1.2.4.7.3. UZLAŞMANIN ERTELENMESİ 221
2.2.1.2.4.7.4. UZLAŞMANIN SAĞLANMASI 221
2.2.1.2.4.8. Tarhiyat Sonrası Uzlaşmanın Sonuçları 221
2.2.1.2.4.8.1. TARHİYAT SONRASI UZLAŞMA KESİNLİK ARZ EDER. 221
2.2.1.2.4.8.2. UZLAŞMA SAĞLANAMAZ İSE MÜKELLEFİN DAVA HAKKI SAKLIDIR. 222
2.2.1.2.4.8.3. UZLAŞILAN CEZALAR KONUSUNDA CEZADA İNDİRİM TALEP EDİLEMEZ. 226
2.2.1.2.4.8.4. UZLAŞMANIN VAKİ OLMAMASI VEYA TEMİN EDİLEMEMESİ HALİNDE YENİDEN UZLAŞMA TALEBİNDE BULUNULAMAZ. 227
2.2.1.2.4.8.5. UZLAŞILAN VERGİ ASLINA AYRICA GECİKME FAİZİ UYGULANIR. 227
2.2.2. Vergi Cezalarında İndirim 227
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 230
VERGİ DAVALARI 230
3.1. Vergi Mahkemeleri 230
3.2. İstinaf Mahkemeleri 231
3.3. Temyiz Mahkemeleri 234
3.4. Vergide Anayasa Mahkemesi 235
3.4.1. Başvurunun Yapılması 236
3.4.2. Başvurunun İncelenmesi 237
3.5. Vergi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 238
İKİNCİ KISIM 241
GÜMRÜK İNCELEMELERİ UYUŞMAZLIKLARI VE DAVALARI 242
BİRİNCİ BÖLÜM 243
GÜMRÜK İNCELEMELERİ (SONRADAN KONTROL) 243
İKİNCİ BÖLÜM 248
GÜMRÜK UYUŞMAZLIKLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI 248
2.1. GÜMRÜK UYUŞMAZLIKLARI KAVRAMI 248
2.2. GÜMRÜK UYUŞMAZLIKLARININ İDARİ AŞAMADA ÇÖZÜMÜ 251
2.2.1.Peşin Ödeme İndirimi 251
2.2.2. İtiraz 251
2.2.3. İhtirazı Kayıt 253
2.2.4. Pişmanlıkla Beyan 254
2.2.5. Uzlaşma 254
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 260
GÜMRÜK DAVALARI 260
3.1. İDARİ DAVALAR VE İDARİ PARA CEZALARI 261
3.1.1. 4458 sayılı Gümrük Kanunu’na göre Vergi Kaybına Yol Açan Fiiller 263
3.1.2. 4458 sayılı Gümrük Kanunu’na göre Vergi Kaybına Yol Açan Fiillerin Cezaları 265
3.1.3. 4458 sayılı Gümrük Kanunu’na göre Usulsüzlük Cezası Gerektiren Fiiller ve Cezaları 268
3.1.4. Gümrük İdari Davaları ile İlgili Hukuki Süreç 274
3.1.4.1.İstinaf Uygulamasından Önceki Süreç 275
3.1.4.2.İstinaf Uygulamasından Sonraki Süreç 276
3.2. ADLİ (CEZA) DAVALAR VE ADLİ PARA CEZALARI 277
3.2.1. Kaçakçılık Suçları ve Cezaları 277
3.2.2. Kaçakçılık Fiilerinin Nitelikli Halleri 283
3.2.3. Kaçakçılık Davalarında Yetkili Yargı Mercii 285
3.2.4. Kaçakçılık Konusu Eşya ve Taşıtlara El Koyma 285
3.2.5. Müsadere 286
3.2.6 Gümrük Adli (Ceza) Davaları İle İlgili Hukuki Süreç 287
3.2.6.1.İtiraz 287
3.2.6.2.İstinaf 287
3.2.6.3.Temyiz 288
ÜÇÜNCÜ KISIM 290
SOSYAL GÜVENLİK UYUŞMAZLIKLARI VE DAVALARI 291
BİRİNCİ BÖLÜM 292
1. AMAÇ, KAPSAM VE DAYANAK 292
1.1. Amaç 292
1.2. Kapsam 292
1.3. Dayanak 292
İKİNCİ BÖLÜM 293
2. SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNCA YAPILAN DENETİMİN TEMEL İLKELERİ 293
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 294
3. SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNUN İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI İNCELEMELERİ 294
3.1. İŞ KAZASI SİGORTASI 294
3.1.1. Genel Bilgiler 294
3.1.2. 01.10.2008 Tarihi Öncesi (506 Sayılı Kanun) 295
3.1.3. 01.10.2008 tarihi sonrası (5510 Sayılı Kanun) 295
3.2. İŞ KAZASININ SGK TARAFINDAN İNCELENMESİ VE SORUŞTURULMASI 297
3.2.1. Ön Çalışma 297
3.2.1.1. İnceleme İstemi ve Eki Belgelerin İncelenmesi 297
3.2.1.2. İşyeri Dosyasının İncelenmesi: 298
3.2.1.3. Ön Bilgi Edinilmesi: 298
3.2.2. Tutanak Düzenlenmesi 298
3.2.2.1. Tutanaklarda Bulunması Gereken Temel Bilgiler 299
3.2.2.2. Kazalının Vereceği İfade de Bulunması Gereken Bilgi ve Belgeler 299
3.2.2.3. Tanıkların İfade Tutanaklarında Bulunması Gereken Bilgiler 301
3.2.2.4. İşverende Bulunması Gereken Bilgi ve Belgeler 302
3.2.2.4.1. İncelemeye Çıkarılması Gereken Kayıt ve Belgeler 302
3.2.2.4.2. İncelemeye Çıkarılan Kayıt ve Belgelerde Olması Gereken Bilgi ve Belgeler 302
3.2.2.4.3. İşveren/İşveren Vekilinin İfadesinde Bulunması Gereken Bilgiler 303
3.3. MESLEK HASTALIKLARI SİGORTASI 304
3.3.1. Genel Bilgiler 304
3.3.2. Meslek Hastalığı Tanımı ve Kapsamı 305
3.3.2.1. Tanımı 305
3.3.2.2. Meslek Hastalığının Unsurları 305
3.3.3. Meslek Hastalığının Bildirimi ve Bildirim Süresi 307
3.3.4. Meslek Hastalığının Geç Bildirilmesi ve Bildirilmemesi 307
3.4. MESLEK HASTALIKLARININ SGK TARAFINDAN İNCELENMESİ VE SORUŞTURULMASI 308
3.4.1. İzlenen Usul ve Esaslar 308
3.4.1.1. Ön Çalışma 308
3.4.1.2. İşyerinde Yapılacak İncemeler 308
3.4.2. Tutanak Düzenlenmesi 309
3.4.2.1. Sigortalının İfade Tutanağında Bulunması Gereken Bilgiler 309
3.4.2.2. Tanıkların İfade Tutanaklarında Bulunması Gereken Bilgiler 310
3.4.2.3. İşverende Bulunması Gereken Bilgi ve Belgeler 310
3.4.2.3.1. İncelemeye Çıkarılması Gereken Kayıt ve Belgeler 310
3.4.2.3.2. İncelemeye Çıkarılan Kayıt ve Belgelerde Olması Gereken Bilgi ve Belgeler 310
3.4.2.4. İşveren/İşveren Vekilinin İfadesinde Bulunması Gereken Bilgiler 311
3.5. İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARINDA İŞVEREN VE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN SORUMLULUĞU 312
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 314
4. HASTALIK VE ANALIK SİGORTASI İNCELEMELERİ 314
4.1. HASTALIK SİGORTASI 314
4.1.1. Hastalık Halinin Tanımı ve Kapsamı 314
4.1.2. Sağlanan Haklar ve Yararlanma Şartları 314
4.2. ANALIK SİGORTASI 314
4.2.1. Analık Halinin Tanımı 314
4.2.2. Kapsamı, Sağlanan Haklar ve Yararlanma Şartları 314
4.2.2.1. Geçici İş Göremezlik Ödeneği 315
4.2.2.2. Emzirme Ödeneği 315
4.3. HASTALIK VE ANALIK SİGORTASI OLAYLARININ İNCELEMELERİNDE ARAŞTIRILACAK HUSUSLAR 316
4.3.1. Sigortalı, Tanık ve İşveren İfadelerinde Bulunması Gereken Hususlar 316
4.3.1.1. Sigortalının İfadesinde Bulunması Gereken Hususlar 316
4.3.1.2. Tanık İfadesinde Bulunması Gereken Hususlar 317
4.3.1.3. İşveren İfadesinde Bulunması Gereken Hususlar 317
4.3.1.4. İşyerinin Kayıt ve Belgelerinde Bulunması Gereken Hususlar 318
4.4. İŞ KAZASI, HASTALIK VE MESLEK HASTALIKLARINDA İŞVEREN VE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN SORUMLULUĞU 318
4.5. ÖDENEK VE GELİRLERE ESAS TUTULACAK GÜNLÜK KAZANCIN TESPİTİ 319
4.5.1. Ödenek ve Gelir Hesabına Esas Tutulan Sürede Tam Çalışma 319
4.5.2. Ödenek ve Gelir Hesabına Esas Tutulan Sürede Kısmi Çalışma 319
BEŞİNCİ BÖLÜM 321
5. SONRADAN VERİLEN AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN İNCELENMESİ 321
5.1. İŞYERİNDE YEREL DENETİM YAPILMASI 322
5.2. KAYIT VE BELGELERİN İNCELENMESİ 322
ALTINCI BÖLÜM 325
6. ASGARİ İŞÇİLİĞİN SAPTANMASINA YÖNELİK DENETİMLER 325
6.1. ASGARİ İŞÇİLİĞİN TANIMI VE KAPSAMI 325
6.2. ÖZEL BİNA İNŞAATLARIYLA İHALE KONUSU İŞLERE AİT İŞYERLERİNDE ASGARİ İŞÇİLİK DENETİMİ 325
6.2.1. Özel Bina İnşaat İşyerlerinde Asgari İşçilik Miktarının Tespiti 325
6.2.2. Özel Nitelikteki İnşaatlarda Ünitece Araştırma ve Resen Yapılacak İşlemler 327
6.3. İHALE KONUSU İŞYERLERİNDE ASGARİ İŞÇİLİK MİKTARININ TESPİTİ 328
6.3.3. İhale Konusu İşlerde Ünitece Araştırma ve Resen Yapılacak İşlemler 329
6.4. İHALELİ İŞLER VE ÖZEL NİTELİKTEKİ İNŞAAT İŞYERLERİNDE ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMESİNDE FATURALI İŞÇİLİKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 334
6.4.1. Faturalı İşçiliklerin Değerlendirilmesi 334
YEDİNCİ BÖLÜM 337
7. 5510 SAYILI KANUNA GÖRE KAYIT VE BELGELERİN SAKLANMASI VE İBRAZI 337
7.1. KAYIT VE BELGE KAVRAMI 337
7.2. İŞVERENLERİN KAYIT DÜZENLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 337
7.2.1. Bilanço Esasına Göre Defter Tutma 338
7.2.2. İşletme Esasına Göre Defter Tutma 338
7.3. 5510 SAYILI KANUNA GÖRE DEFTER KAYIT VE BELGELERİN SAKLANMASI 338
7.4. 5510 SAYILI KANUNA GÖRE DEFTER KAYIT VE BELGELERİN İBRAZI 339
7.5. 5510 SAYILI KANUNA GÖRE KAYIT VE BELGELERİN İBRAZ EDİLMEMESİNİN YAPTIRIMI 340
7.6. İŞVERENLERCE TUTULACAK KAYIT VE BELGELERİN GEÇERLİLİĞİ 344
7.6.1. Geçersizlik Halleri 344
7.6.2. Ücret Tediye Bordrosuna Bağlı Geçersizlik Halleri 345
7.6.3. Uygulamada Karşılaşılan Diğer Geçersizlik Halleri 346
SEKİZİNCİ BÖLÜM 348
8. MESLEK ODALARI İLE KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURUM VE KURULUŞLARI KAYITLARININ İNCELENMESİNDE İZLENMESİ GEREKEN USUL VE ESASLAR 348
8.1. GENEL OLARAK 348
8.2. DEFTER VE BELGELERDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 350
DOKUZUNCU BÖLÜM 352
9. İŞYERİ DEVRİ İLE İLGİLİ İNCELEMELER 352
9.1. BAZI İŞ VE İŞYERLERİNDE EL DEĞİŞTİRMEYİ GEREKTİRMEYEN HALLER 352
9.1.1. İnşaat İşyerlerinde 352
9.1.2. İhale Konusu İşlerde 352
9.2. DİĞER GEÇİCİ VE MEVSİMLİK İŞLERDE EL DEĞİŞTİRMEYİ GEREKTİRMEYEN HALLER 353
9.2.1. Apartman, İş Hanı ve Pasaj Gibi İşyerlerinde El Değiştirmeyi Gerektirmeyen Haller 353
9.2.2. Şirketlere Ait El Değiştirme 353
9.2.3 Noterlik İşyerlerinde El Değiştirme 354
9.3. İŞYERLERİNİN DEVRİ İLE İLGİLİ OLARAK YAPILACAK İNCELEMELER SIRASINDA
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 354
ONUNCU BÖLÜM 356
10. ŞİRKET ORTAKLARININ SİGORTALILIĞI İLE İLGİLİ İNCELEMELER 356
10.1. 5510 SAYILI KANUN ÖNCESİ UYGULAMALAR 356
10.1.1. Adi Şirket Ortaklarının Sigortalılığı 356
10.1.2. Kollektif Şirket Ortaklarının Sigortalılığı 356
10.1.3. Anonim Şirketlerde, Şirketi Temsil Ve İdare Edenler İle Kurucu Ortakların Sigortalılığı 357
10.1.3.1. Şirketi Temsil ve İdare Edenlerin Sigortalılığı 357
10.1.3.2. Kurucu Ortakların Sigortalılığı 357
10.1.4. Kooperatif Yönetim Kurulu Üyelerinin Sigortalılığı 358
10.1.5. Komandit Şirket Ortaklarının Sigortalılığı 359
10.1.6. Limited Şirket Ortaklarının Sigortalılığı 359
10.1.7. Şirket Denetçilerinin (Murakıplarının) Sigortalılığı 360
10.1.8. Şirket Ortaklarının Sigortalılığı ile ilgili Açıklanması Gereken Diğer Hususlar 360
10.2. 5510 SAYILI KANUN SONRASINDAKİ UYGULAMALAR 362
10.2.1. Sigortalılığın Başlangıcı 362
10.2.2. Sigortalı Bildirimi ve Tescili 363
10.2.3. Sigortalılığın Sona Ermesi 363
10.3. SİGORTALILIK HALLERİNİN BİRLEŞMESİ 364