Bilindiği üzere, ülkemizde çalışmak isteyen yabancıların 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu (“6735 Sayılı Kanun”) kapsamında usulüne uygun çalışma izni ve/veya çalışma izni muafiyeti almaları ve söz konusu yabancıları çalıştıran işverenlerin ise, sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerini yasal süresi içinde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (“5510 Sayılı Kanun”) hükümlerine göre yerine getirmeleri gerekmektedir.
Bununla birlikte, çalışma izni verilmiş veya çalışma izni muafiyeti tanınmış yabancı uyruklu çalışanların eksik gün bildirimleri ile ilgili tereddüt edilen ve mağduriyet oluşturabilecek hususlar, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü’nün 18/03/2019 tarihli ve “Yabancı uyruklu çalışanların eksik gün bildirim nedenleri hakkında” konulu Genel Yazısı ile açıklığa kavuşturmuştur.
Söz konusu yazıda özetle, her ne kadar yabancı uyruklu çalışanlara çalışma izni verilen süre içerisinde tam zamanlı ve belirli süreli olarak ödenecek olan ücretin Bakanlık tarafından belirlenmiş olsa dahi çalışanların önceden öngörülemeyen nedenlerle bazı aylarda eksik çalışmalarının da olabileceğinin dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.
İlgili yazıda, çalışma izni alınmasına rağmen çalışmaya başlanılmaması, çalışma izni bulunan kişinin geçici olarak yurt dışına giriş-çıkışları arasında geçen süreler, hastalık, analık, tutukluluk, grev ve lokavt gibi işverenden kaynaklanmayan sebepler ile fiili çalışmanın mevcut olmadığı sürelerde, salt çalışanın yabancı uyruklu olması nedeniyle idari yaptırıma uğratılması telafisi güç zararların ortaya çıkarabileceği ayrıca değerlendirilmiştir.
Zira tek başına çalışma izni verilmesi veya çalışma izni muafiyeti tanınması yabancı uyruklu kişinin izin ve muafiyet tanınan süre boyunca fiilen çalıştığı veya fiilen çalışacağı anlamına gelmemektedir.
Buna göre; Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 102 inci maddesinin 13 üncü fıkrasının a, ç ve f bentlerinde belirtilen eksik gün sebeplerinin ortaya çıkması halinde eksik çalışma ve eksik ücret ödeme nedenlerini kanıtlayan belgeler yabancı uyruklu çalışanlar için de SGK tarafından kabul edilecek olup aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde eksik gün veya eksik ücret bildirimleri için işverenden ayrıca aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi istenmeyecektir.
Buna göre; yabancı uyruklu çalışanlar için istirahat, göz altına alınma, tutukluluk, grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, doğal afetler nedeniyle eksik gün bildirilmesi mümkün olup devamsızlık, diziplin cezası ve ücretsiz izin gibi hallerde 30 gün üzerinden bildirim yapılması gerekmektedir.
Bununla birlikte yabancı uyruklu kişinin;
tespit edilmesi hallerinde de aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi istenmeyecektir.
Yabancının işyeri ile ilişiğini kesmeden geçici süreli olarak yurt dışına çıkması hallerinde ise ülkeye giriş ve çıkış tarihlerinin de dikkate alınarak kişinin yolda geçireceği süreler için;
İşbu yazı hakkında ek bilgi gerektiğinde aşağıdaki kişilerle irtibata geçmenizi rica ederiz.
Ersin Nazalı Yönetici Ortak, Avukat, YMM enazali@nazali.av.tr |
Çağdaş Güren Yönetici Ortak, Sosyal Güvenlik Müşaviri cguren@nazali.av.tr |