Duyurumuz, TBMM Genel Kurul’unda kabul edilen 7499 sayılı Kanun’un. 15. Maddesi ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231. Maddesinde düzenlenmiş olan ve evvelce iptal edilen “Hükmün açıklanması ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması” başlıklı hükmün (5), (6), (7), (8), (9), (10), (11), (12), (13) ve (14) üncü fıkralarının yeniden düzenlenmesine ilişkindir.
Bilindiği üzere eski düzenleme 01.08.2023 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 01/06/2023 tarihli, 2022/120 Esas ve 2023/107 Karar sayılı ilamıyla iptal edilmiştir.
Yeni düzenleme ile Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (“HAGB”) kurumu özünde ve amaçsal yorumda eski düzenleme ile aynı özellikleri taşımakta olup bilhassa müsadere yönünden taşıdığı belirsizlikle ihlal etmiş olduğu mülkiyet hakkı ve hak arama hürriyetleri açısından değiştirilmiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231. Maddesi Anayasa Mahkemesi tarafından HAGB kararlarının istinaf kanun yoluna tabi olmaması sebebiyle Anayasanın 36. Maddesinde yer alan “Hak Arama Hürriyeti” başlıklı düzenlemesine aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle iptal edilmiştir.
Yeni getirilen düzenleme ile 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/12. Maddesi kapsamında istinaf kanun yolu artık HAGB kararları için de açılmıştır. Ayrıca yeni düzenleme uyarınca HAGB kararı, Bölge Adliye Mahkemesi veya Yargıtay tarafından ilk derece mahkemesi sıfatıyla verilmesi halinde temyiz yoluna da götürülebilecek kararlar arasında yerini almıştır.
HAGB kararlarına karşı istinaf kanun yolu başvuruları ancak 01/06/2024 tarihi ve sonrasında verilecek HAGB hükümleri kapsamında gerçekleştirilebilecek olup 01/06/2024 tarihinden önce verilen HAGB kararlarına karşı ancak itiraz kanun yoluna başvurulabilecektir.
İşbu düzenleme 7499 Sayılı Kanun’un Resmî Gazete’de yayım tarihi olan 12.03.2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Suçtan elde edilen gelir, suç eşyası vb. kaynakların mülkiyetinin kamuya geçirilmesini düzenleyen müsadere kurumunun HAGB kararları ile birlikte verilmesi hallerinde müsadere kararlarının infaz edilmesi noktasında meydana gelen belirsizliğin önüne geçilebilmesi için yeni düzenlenen (5) numaralı fıkranın son cümlesine “müsadereye ilişkin hükümler hariç” ifadesi eklenmiştir.
Bu kapsamda kurulan hükmün sanık hakkında bir hukuki sonuç doğmamasını ifade eden HAGB kurumunun uygulanması halinde aynı kararda müsadere kurumunun uygulanmasına da karar verilmesi halinde HAGB kurumu müsadere işlemlerinin yapılmasına artık engel teşkil etmeyecektir.
İşbu düzenleme 7499 Sayılı Kanun’un Resmî Gazete’de yayım tarihi olan 12.03.2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
HAGB kurumunun iptal edilen ve kurumun uygulanabilmesi için sanık hakkında aranan şartların düzenlendiği (6) numaralı fıkrada sanık hakkında HAGB kararının uygulanabilmesi için sanığın HAGB’yi kabul etmesi şartı aranmaktayken 7499 Sayılı Kanun’un 15. Maddesi ile getirilen yeni düzenleme ile kurumun uygulanabilmesi için artık sanığın kabulü şartı aranmayacaktır.
İşbu düzenleme 7499 Sayılı Kanun’un Resmî Gazete’de yayım tarihi olan 12.03.2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Ancak düzenleme kapsamında 01/06/2024 tarihine dek verilecek kararlarda HAGB uygulanabilmesi için sanığın kabulü aranmaya devam edilecek olup 01/06/2024 tarihinden itibaren sanığın kabulü HAGB kurumunun uygulanabilmesi adına kanuni şart olarak aranmayacaktır.
İptal edilen eski düzenlemenin (11) numaralı fıkrası uyarınca denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenmesi halinde veya denetimli serbestlik tedbirlerine ilişkin yükümlülüklere aykırı hareket edilmesi halinde Mahkeme, sanık hakkındaki cezayı erteleyerek, seçenek yaptırımlara çevirerek veya yarısına kadar belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine karar vererek açıklanması geri bırakılan hükmü açıklayabilmekteydi. Ancak hükmün açıklanmasına sebep oluşturan yükümlülüklerin ihlaline ilişkin herhangi bir kanun yolu düzenlemede mevcut değildi meğerki kasten işlenen suç nedeniyle hüküm açıklanmış olsun. Kanun koyucu eski düzenlemeyi aynen koruyarak eklemiş olduğu son cümleyle değerlendirilmesi fıkradaki koşullarla sınırlanmış da olsa itiraz kanun yolunu getirmiştir.
İtiraz kanun yolu başvuruları ancak 01/06/2024 tarihi ve sonrasında verilecek HAGB hükümleri kapsamında uygulanabilecektir. 01/06/2024 tarihinden önce verilen HAGB kararlarında belirlenen yükümlülüklerin ihlali sebebiyle hükmün açıklanması halinde karara karşı kanun yoluna başvurulamayacaktır.
İşbu düzenleme 7499 Sayılı Kanun’un Resmî Gazete’de yayım tarihi olan 12.03.2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
NAZALI VERGI & HUKUK